Haberin Kürtçesi / İngilizcesi için tıklayın
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), hakkında “eylem hazırlığındaki intihar bombacısı” şeklinde haber yapılan Hülya Tarman’ın başvuruyla ilgili kararını bugün açıkladı.
AİHM, Tarman’ın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) 8. maddesindeki “özel ve aile hayatına saygı hakkının” ihlal edildiğine hükmetti, Tarman’a 1500 Euro maddi tazminat ödenmesine karar verdi.
Köln’de yaşayan 55 yaşındaki yazar, feminist aktivist Hülya Tarman hakkındaki haberler, Haziran 2007’de Star ve Takvim gazetelerinde yayınlanmıştı. Haberlerde, Tarman hakkında “saldırı hazırlığında yakalanan intihar bombacısı” ifadeleri kullanılmıştı.
“Şiddet algısı” çalışacaktı
Hülya Tarman, 2006-2007 yıllarında kadın ve çocuklarla “Şiddet Algısına İçeriden Bakış” adlı çalışmayı gerçekleştirmek için Ankara’dan Diyarbakır, Urfa, Batman ve Van'a gitti.
Bu çalışması sürerken, 22 Haziran 2007'de Takvim ve Star Gazetelerinde “Dört Canlı Bomba Türkiye'ye Sızdı” başlıklı haberde, fotoğrafı, kimlik bilgileri ve adresi yayınlandı ve Tarman’dan “canlı bomba” diye bahsedildi. Haberde, Tarman’ın “PKK’nin eylem yapması için Türkiye’ye gönderdiği, özel kamplarda eğitilmiş dört bombacıdan biri olduğu” ileri sürüldü.
Tarman, “kişilik haklarına saldırı niteliğindeki bu asılsız haberlerin can güvenliğini riske attığını” belirterek Diyarbakır Asliye Hukuk Mahkemesinde tazminat davası açtı. mahkeme Takvim hakkındaki davayı reddetti. Karar Şubat 2010’da Yargıtay’ca onandı.
Star hakkındaki tazminat davası mahkemece kısmen kabul edildi ancak bu karar da Yargıtay’ın “haber kamu yararına olduğundan basın özgürlüğü kapsamındadır” hükmüyle düştü.
Düzeltme ya da özür yayınlanmadı
Hülya Tarman, “kişilik haklarını hiçe sayan, asılsız bir haber üzerinden isminin kirletilmesinin kamu yararı adına savunulmasına karşı” imza kampanyası başlattı.
Kampanyada, Tarman olayı şu ifadelerle anlattı:
“Hülya Tarman’ın kişilik haklarına saldırı niteliğindeki bu asılsız haberler Tarman’ın can güvenliğini de riske atmıştır. Gazeteler izleyen süreçte haberle ilgili herhangi bir düzeltme ya da özür metni yayınlamayarak hem Hülya Tarman’ın kişilik ve güvenliğine yönelik saldırıları konusundaki pervasızlıklarını sürdürmüşler ve hem de kasıtlı olarak okuyucularını yanıltmaya devam etmişlerdir.”
Yargıtay’ın kararlarını da “hukuksuz“ olarak niteleyen Tarman, AİHM’e başvurdu.
Cumhurbaşkanı Gül’e yazdı
Tarman, AİHM başvurusundan önce, 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'e hitaben bir mektup da yazdı. Mektubunda, “Farklı kimlikler ve bakış açılarıyla barışın tesis edilerek sürekli kılınmasında, kadın bakış açısını ve taleplerini ortaya koymak üzere, bu temelde buluşabileceğim herkesle yürüdüm, yürüyorum” dedi.
Çıktığı bu yolculuğun kendisini 2007'de Diyarbakır'a götürdüğünü anlattı. Araştırma için gittiği Diyarbakır'da “intihar saldırganı” sanılarak 2,5 gün gözaltında tutulduğunu, Star ve Takvim gazetelerince “canlı bomba” olarak lanse edildiğini yazdı.
“Israrlı bir barış gönüllüsü, savaş karşıtı feminist bir aktivist olarak durum fena halde kanıma dokunuyor. Bu olayda 'kamu yararına' can güvenliğim de dahil tüm kişilik haklarım çiğnendi, politik duruşum hiçlendi ve üstüne hukukla mühürlendi. Bu mudur Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin nihai adaleti? Adalet istiyorum! Bu ülkeden adalet alacağım var. Haklıyım.
“Salt bu ülkenin adaletine inancım tükendiğinden değil, bu ülkede adalet istemek için çalacak başka kapım kalmadığı için gidiyorum. 'Sinsi', 'sessiz' olmasın gidişim... 'Adettendir' haber vermek. İşte elimde kalan tek adres; AİHM. Evet gidiyorum. En temel insani haklarımı geri almaya!”
Hayatından endişe ettiğini belirtti
AİHM başvurusunda, “doğru olmayan haberlerin, yargı makamlarınca ‘basın özgürlüğü’ çerçevesinde tanımlandığını” belirtti. Kimliğinin ve fotoğrafının yayınlanmasıyla da hedef gösterildiğini ve hayatındna endişe ettiğini ifade etti.
AİHM, Tarman’ı haklı buldu ve Türkiye’yi tazminata hükmetti.
“Şiddet algısını” kitaplaştırdı
Hülya Tarman'ın Güneydoğu'da sürmekte olan çatışmalı ortamın sivil halkı nasıl etkilediği üzerine yaptığı alan araştırması, “Peşime Verdi: Şiddete İçeriden Bakmak” adıyla kitaplaştırıldı. Kitap, Yayın Kolektifi'nin önerisi ile Kibele Yayınevi tarafından basıldı.
TIKLAYIN - Peşime Verdi: Şiddete İçeriden Bakmak
Tarman’ın “Roboski'de Yazdık” ve Roboski’de çocuklar ile yürütülen atölye çalışmalarından oluşan “Dünyayı Geri Almak/Roboski'de Çocuklara Sordum” kitapları da var. bianet’te de “Kutsal İkiyüzlülük” başlıklı bir yazısı yayınlanmıştı. (AS)