78'liler Girişimi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne (İBB) yaptığı çağrıda yeniden düzenlenecek olan Taksim Meydanı'na 1 Mayıs 1977 katliamını hatırlatacak bir anıt yapılması çağrısında bulundu.
Taksim Meydanı’nın toplumsal muhalefetin kentle var olan ilişkisinin fiziksel olarak sembolize edildiği bir mekân olduğunu ifade eden 78’liler, buranın ifade özgürlüğünün, hak mücadelelerinin ve adalet talebinin görünür kılındığı bir mekan olduğuna vurgu yaptı.
Açıklamada 1 Mayıs 1977 katliamının izlerinin görünür olmadığı bir meydan düzenlemesinin belleksizliğin hükmünü sürdürmesi anlamına geleceğine dikkat çekilirken “1 Mayıs 1977 katliamının anısını hatırlatacak bir sanatsal anıt düzenlemesi talep ediyoruz” denildi.
78’liler Girişiminin konuyla ilgili açıklaması şöyle:
İstanbul'da kamusal alanlar bilimsel ve katılımcı bir yaklaşım geliştirme hassasiyetli ile yeniden düzenleniyor. Meydan düzenlemelerini kamusal kılmak için işletilen katılım süreçlerinde, özellikle çocuklar ve gençlerle yapılan çalışmalar dikkat çekiyor. "İstanbul Senin" diyerek yola çıkan İstanbul Büyükşehir Belediye'sinin (İBB'nin) konuya yaklaşımını her şeyden önce ülkede Kamu kültürünün gelişimine katkı olarak yorumluyoruz. *** Kentsel kamusal alanlar hakkında karar almak geleceğe olduğu kadar geçmişe karşı da sorumluluk taşımayı gerektiriyor. Bir kentsel mekânı dönüştürmek o alanda süren olan yaşamın fiziksel ihtiyaçlarına cevap vermek kadar, mekânda birikmiş ortak belleğin tüm katmanlarıyla korunmasına da özen göstermeyi gerektiriyor. Hele de söz konusu olan Taksim Meydanı gibi bir hafıza mekânı olduğunda, dönüşüm yıllar yıllarca örülmüş toplumsal ilişkilerin bütününe dokunmak anlamına geliyor. *** Taksim Meydanı toplumsal muhalefetin kent mekânı ile var olan ilişkisinin fiziksel olarak sembolize edildiği bir mekândır. Taksim Meydanı bu memlekette ifade özgürlüğünün, hak mücadelelerinin ve adalet talebinin görünür kılındığı mekândır da. Yıllar ve yıllar boyunca çeşitlenen hak taleplerini kuşaklar ötesinde birleştiren, yaşayan, biriktiren, hala konuşan canlı bir organizmadır. Taksim Meydanı. 78'liler olarak halk oylamasına kalan son üç projenin bu bağlamda değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Meydanın belirleyici karakterini, yani politik kimliğini örten ya da ikinci planda atan her hangi bir projenin ortak bellek kadar, ortak bir gelecek tahayyülü için de yaralayıcı olacağını düşünüyoruz, biz 78'liler... Öncelikle örgütlü hak ve özgürlükler mücadelesinin sembolü olmuş bir meydan halk kitlelerini buluşturma özelliğinde olmalı, bundan yoksun olacak şekilde bir düzenlemeye maruz kalmamalıdır. Bireylerden kitlelere, kitlelerden kitlelere buluşma fiziki sadece... Kitleler tarihin önemli an'larında tarihsel/toplumsal olaylar etrafında buluşurlar. Türkiye'nin İstanbul'unda gerçekleşen 1 Mayıs 1977 katliamı zamanının özelliklerini taşıyan böylesine önemli tarihsel/toplumsal buluşmanın ve katliamın adıdır. 1 Mayıs 1977 Katliamının izlerinin görünür olmadığı bir meydan düzenlemesi belleksizliğin hükmünü sürdürmesi anlamına gelir ki toplumsal yaraların sağaltılması ve adalet duygusuyla sarılmasının önünde insani olmayan bir engeldir. Tarih unutmuyor! Büyük insanlık unutmuyor! Tarihsel olarak gecikmiş adaletin ifadesi olsa da 78 Kuşağı ve kaybettiğimiz arkadaşlarımızın aileleri unutmuyor. Hiçbir şey boşuna yaşanmadı! 1 Mayıs 1977 katliamının anısını hatırlatacak bir sanatsal anıt düzenlemesi talep ediyoruz. 1 Mayıs 1977 katliamının anısını sanatsallıkla hatırlatan, bir imge ya da bir iz olarak gün yüzüne çıkaran ve meydanla buluşturan bir müdahale talep ediyoruz. Sözün özü: Talebimiz, Taksim Meydanı yarışmasını kazanacak mimari projenin sanatçılara referans olarak verileceği, davet usulü ya da açık katılımla düzenlenecek bir heykel yarışmasıdır. Bu heykel yarışmasının danışma kurulunda, başta kuşağımızın yaşayan sanatçıları, edebiyatçıları, akademisyenleri, siyasetçileri olmak üzere, çoklu bir temsiliyet sağlanması önemlidir. Kentlilerin doğal hareketliliğin bir parçası olacak biçimde mekâna yerleşecek, klasik anıt mantığından ziyade, çağdaş sanatın mekânı ve belleği yorumlama biçimlerine yakın bir sanatsal çalışma, Taksim Meydanı'nı toplumsal barışın meydanı kılmak için önemli, bir adım olacaktır. |
MEKANIN HAFIZASI YA DA TAKSİM MEYDANI PROJESİ YAZI DİZİSİ
Mekanın hafızası ya da Taksim Meydanı projesi
Ertuğrul Kürkçü: Bize Taksim'de ağaç değil hürriyet lazım
Karakaşlı: Taksim Meydanı ülkedeki pek çok şey gibi yaralı
Tekiner: Hakikatin üstünü bir kez daha örten kolaycı projeler
Laki Vingas: Şehrin kalbi olan bir meydan yaratılmalı
Mücella Yapıcı: Yerel yönetim meydandan vazgeçmiş
Arzu Çerkezoğlu: Taksim 1 Mayıs alanıdır
1 Mayıs 1977 Kayıplarını Yakınları Anlatıyor/Tuğçe Yılmaz Sinema Emekçisi Rasim Elmas 41 Yaşında Taksim'de Öldü İnşaat İşçisi Bayram Eyi 50 Yaşında Taksim'de Öğretmen Bayram Çıtak 37 Yaşında Taksim'de Öldü Liseli Jale Yeşilnil 17 Yaşında Taksim’de Öldü Öğretmen Kenan Çatak 31 Yaşında Taksim'de Öldü Öğretmen Ahmet Gözükara 33 yaşında Taksim’de öldü Öğretmen Hikmet Özkürkçü 39 yaşında Taksim’de öldü Öğrenci-işçi Niyazi Darı 24 yaşında Taksim’de öldü Üniversiteli Nazan Ünaldı 19 yaşında Taksim’de öldü Öğretmen Ömer Narman 31 yaşında Taksim’de öldü İşçi Ali Sidal 18 yaşında Taksim’de öldü |
Taksim Meydanı projesiİBB, Taksim Meydanı’nın çehresini, sosyal ve tarihsel önemi doğrultusunda değiştirecek “Taksim Kentsel Tasarım Yarışması” projesi için 2 Mart’ta kayıtları almaya başladı. Yarışmanın birinci kademesi için 4 kıta ve 29 ülkeden, 72’si yerli, 48’i yabancı, 26’sı karma olmak üzere, toplam 146 başvuru alındı. Jüri değerlendirmesi sonucu ikinci kademeye 20 proje kaldı. İkinci kademe değerlendirme süreci, 20 Eylül 2020’de sonuçlandı. Jüri, yarışmaya katılan üç eseri, eşdeğer oranda ödüle layık buldu. Kazanan projeler; Şerif Süveydan’ın liderliğindeki 15 no’lu proje, Bünyamin Derman’ın liderliğindeki 16 no’lu proje ve Kutlu İnanç Bal’ın liderliğindeki 19 no’lu proje olarak açıklandı. Seçilen üç projenin, halkoyuna sunulmasına ve kazanan eserin, Taksim’in yeni yüzü olarak hayata geçirilmesine karar verildi. İBB, “Taksim Kentsel Tasarım Yarışması”nda finale kalan üç proje için yapılacak halk oylaması öncesinde, 1 Ekim günü “Taksim Kentsel Tasarım Kolokyumu” ve ödül töreni düzenledi. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu burada yaptığı açıklamada, oylamanın 19 Ekim-12 Kasım arasında yapılacağını, sonucun ise 16 Kasım’da açıklanacağını duyurdu. |
HAFIZA MEKANI TAKSİM MEYDANI 1977 1 Mayıs katliamını unutmamak için |
(EKN)
