Suriye’de, Heyet-i Tahrir’uş Şam (HTŞ) liderliğindeki İslamcı grupların iktidarı ele geçirmesinden bu yana altı ayı aşkın süre geçti.
8 Aralık 2024’ten bu yana ülkede giderek derinleşen cezasızlık ortamı, keyfi saldırıları, yargısız infazları ve kaçırmaları adeta olağanlaştırırken; yeni yönetime bağlı güçler ve onlarla bağlantılı paramiliter grupların kontrolsüz hareket alanı, özellikle azınlıkları hedef haline getiriyor.
Uluslararası insan hakları örgütleri, bu şiddet döngüsüne karşı defalarca uyarıda bulunarak, hem eski hem yeni yönetimlere bağlı unsurların ciddi insan hakları ihlallerine karıştığını ve bu ihlallerin bağımsız bir şekilde soruşturulmadığını vurguluyor.
Suriye’de Sahil Katliamı’nın üzerinden 60 gün geçti: “Cezasızlık sürüyor”
8 Mayıs 2025
Londra merkezli muhalif Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) verilerine göre, 11 Haziran’da ülke genelinde en az 29 kişi öldürüldü:
- Humus vilayetine bağlı Talkalah kırsalındaki Baruha köyünde, Savunma Bakanlığı’yla ilişkili yerel silahlı grupların düzenlediği baskın sonucunda beş Alevi sivil infaz edildi.
- Humus’un batı kırsalındaki Talkalah kentinde, bir kontrol noktasına düzenlenen silahlı saldırıda Genel Güvenlik Güçleri’ne bağlı dört kişi hayatını kaybetti. Çatışmaların tırmanabileceği ve yeni katliamların yaşanabileceği endişesiyle bölgeye takviye birlikler sevk edildi.
- Humus’un Baba Amr Mahallesi yakınlarında, 75 yaşındaki emekli Hava Savunma subayı Heysem Mahmud’un cesedi bulundu. Mahmud’un, önceki sabah Masaken el-İdikhar Mahallesi’ndeki evinden ayrıldıktan sonra, Savunma ve İçişleri Bakanlıklarıyla bağlantılı olduğu düşünülen silahlı bir grup tarafından kaçırıldığı öğrenildi.
- Humus kentinin Masaken el-İdikhar Mahallesi’nde, 62 yaşındaki emekli Hava Kuvvetleri subayı Yusuf Mahmud Sarin’in başından vurulmuş cesedi, terk edilmiş bir binada bulundu. Sarin, saatler önce evinden, Savunma ve İçişleri Bakanlıklarıyla bağlantılı olduğu düşünülen silahlı bir grup tarafından götürülmüştü.
SOHR, Alevilere yönelik 6-9 Mart tarihlerinde yaşanan etnik temizlik saldırılarının ikinci ayı vesilesiyle yaptığı açıklamada, “Gerçek bir caydırıcılığın ve hesap verebilirlik ilkesinin yokluğu, yeni katliamların tekrarlanabileceği yönünde güçlü sinyaller veriyor,” demişti.
- Humus’un batısındaki Şin kasabasında, Savunma ve İçişleri Bakanlıklarına bağlı güçlerin kontrolündeki bir güvenlik noktasında, 18 yaşındaki Alevi bir genç silahla vurularak öldürüldü. Yerel kaynaklara göre, maktul ve arkadaşı işe gitmek üzere motosikletle yola çıkmıştı. Kontrol noktasında mezhepleri sorulduktan sonra saldırıya uğradılar. Gençlerden biri olay yerinde hayatını kaybederken, diğeri kısa süreliğine alıkonulup serbest bırakıldı. Ölen gencin cesedi saatlerce yerde kaldı. Kimlik kartları ise daha sonra Şin karakolu yakınında bulundu.
- El-Hula bölgesindeki Türkmen Musa köyünde, bir genç dükkânında uğradığı silahlı saldırıda hayatını kaybetti. Saldırganların motosikletli ve maskeli olduğu belirtildi.
Uluslararası Af Örgütü: Suriye’de hukuksuz gözaltılar sona ermeli
21 Mayıs 2025
- Rif Şam’da Card Ras el-Ma’arra bölgesinde eski bir mayının patlaması sonucu sekiz yaşındaki bir çocuk yaşamını yitirdi.
- Rif Şam’daki Hafir el-Fuka kasabasında, eski yönetimle işbirliği yaptığı gerekçesiyle “Hatar” lakaplı bir kişi öldürüldü. SOHR kaynaklarına göre, söz konusu kişi eski yönetim döneminde Kalamun Kalkanı, Hisn el-Vatan ve El-Bustan Derneği gibi çeşitli askeri yapılarla çalışmıştı.
- Tartus kent merkezinde, bir sivil doğrudan hedef alınarak vuruldu.
- Hama’nın kuzeydoğu kırsalında, ağırlıklı olarak Alevilerin yaşadığı El-Talisiya kasabasında bir su kuyusunda toplu mezar bulundu. Mezarda ondan fazla kişiye ait kalıntılar tespit edildi. Güvenilir kaynaklara göre, bu kişiler eski yönetim döneminde hayatını kaybetmişti. Ölüm koşulları ise hâlâ bilinmiyor.
Avrupa Konseyi’nden Alevileri hedef alan SMO gruplarına yaptırım kararı
29 Mayıs 2025
- Hama yakınlarındaki Masyaf’a bağlı Ma’rin el-Cebel köyünde bir tütün dükkânı, silahlı bir çetenin saldırısına uğradı. Olayda dükkân sahibi sivil hayatını kaybetti.
- Halep’ten, Türkiye destekli grupların konuşlandığı güney kırsaldaki Haddadin köyüne doğru ilerleyen eski bir ‘Kudüs Tugayı’ (Liva el-Kuds) üyesi, kimliği belirsiz silahlı kişiler tarafından öldürüldü. Saldırganların kimliğine ilişkin herhangi bir bilgi edinilemedi.
- Rakka’nın batı kırsalında, El-Cerniye kasabası yakınlarında kurulu bir İç Güvenlik Güçleri’ne (Asayiş) ait kontrol noktasında durmayan ve arandığı belirtilen bir kişi vurularak öldürüldü.
Af Örgütü: Suriye sahilindeki katliamlar savaş suçudur
3 Nisan 2025
(VC)
