Suriye’nin batısında “sahil bölgesi” olarak bilinen Lazkiye ve Tartus vilayetleri ile Hama ve Humus’un kırsal bölgelerinde Alevilerin öldürülmesini soruşturmak üzere 9 Mart 2025’te kurulan Soruşturma ve Gerçekleri Araştırma Komitesi’nin, bulgularını Suriye Geçiş Dönemi Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara’ya sunması bekleniyor.
Uluslararası Af Örgütü Orta Doğu ve Kuzey Afrika Direktör Yardımcısı Kristine Beckerle, bu gelişmeye ilişkin yaptığı açıklamada, “Başkan Şara, soruşturmanın bulgularını eksiksiz olarak yayımlama sözü vermeli ve sorumluların adalet önüne çıkarılmasını sağlamalı,” dedi.
Suriye hükümet güçleri ve silahlı gruplar Alevi katliamlarında nasıl rol oynadı?
Beckerle, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Hayatta kalanların ve öldürülenlerin ailelerinin; neler yaşandığını, kimin sorumlu olduğunu ve yetkililerin adaleti tesis etmek için hangi somut adımları atacağını bilme hakkı var. Yalnızca bağımsız ve tarafsız soruşturmalar güvenilir ve adil yargılamaları başlatabilir. Başkan aynı zamanda hayatta kalanlara ve etkilenen ailelere etkili onarımlar sağlanmasını temin etmeli.”
Suriye’de Sahil Katliamı’nın üzerinden 60 gün geçti: “Cezasızlık sürüyor”
“Kararlı olduklarını göstermelerinin zamanı geldi”
Eş-Şara’nın, katliamın ardından faillerden “tam bir adaletle ve müsamaha olmadan” hesap sorma sözünü hatırlatan Beckerle, sözlerini şöyle tamamladı:
“Artık bu sözü yerine getirmenin ve Suriye halkına, yetkililerin, toplumların dini veya siyasi bağlılıkları temelinde hedef alınmalarını engellemekte ve hedefli öldürmeler gerçekleştirenleri mahkemeye çıkarmakta kararlı olduklarını göstermelerinin zamanı geldi. Alevi topluluklara ve diğer azınlıklara karşı işlenen ihlaller için hakikat, adalet ve onarımın sağlanması, cezasızlığı sona erdirmenin ve başka ihlalleri önlemenin temel unsurudur.”
SAHİL KATLİAMININ TANIKLARI ANLATIYOR
Lazkiyeli Zeynep: Sadece güvenlik ve huzur içinde yaşamak istiyoruz
Arka plan
6 Mart 2025’te, eski hükümete bağlı silahlı gruplar, “sahil bölgesi” olarak bilinen Lazkiye ve Tartus vilayetlerinde yeni yönetime bağlı güvenlik güçlerine saldırılar düzenledi. Ardından yeni yönetime bağlı güvenlik güçleri, milis grupları ve silahlı siviller, Lazkiye ve Tartus vilayetleri ile Hama ve Humus’un kırsal bölgelerinde Alevilere yönelik etnik temizlik saldırılarına başlattı.
Nisan 2025’te Uluslararası Af Örgütü, yetkililere, kıyı bölgelerinde yüzlerce sivilin öldürülmesini savaş suçu olarak soruşturması için çağrı yaptı. Hükümetle bağlantılı milisler, yalnızca 8 ve 9 Mart 2025’te kıyı şehri Baniyas’ta 100’ün üzerinde kişiyi öldürdü.
Uluslararası Af Örgütü öldürme vakalarından 32’sini soruşturdu ve çoğunun kasıtlı, hukuka aykırı olduğu ve özellikle Alevi azınlığı hedef aldığı sonucuna ulaştı.
Londra merkezli muhalif Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nin (SOHR) verilerine göre, katliamlarda büyük çoğunluğu Alevi olan en az 1700 sivil hayatını kaybetti.
Suriyeli insan hakları savunucuları öncülüğünde kurulan İnsan Hakları ve İnsani Takip Komitesi ise, olayların ilk üç günü içinde belgelenmiş 25 katliam gerçekleştiğini ve katledilen 2 bin 246 kişinin kimliğinin doğrulandığını açıkladı.
Haziran 2025’te ise İngiltere merkezli Reuters haber ajansı, şiddet olayları sırasında 40 farklı bölgede yaklaşık 1500 Alevinin öldürüldüğünü bildirdi.
Suriye’de Alevilere yönelik saldırılar
(VC)
