Rusya ve Çin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) gelen ve Suriye yönetimine yaptırımlar içeren tasarıyı veto etti.
Veto edilen taslağa göre Suriye'ye helikopterlerin satılması yasaklanacak, 11 Suriyeli komutan ve yetkili ile 10 gruba yaptırım uygulanacaktı.
Tasarının hazırlanma süreci Suriye'de kimyasal silah kullanan tarafların tespiti amacıyla BM ve Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütünce (OPCW) oluşturulan misyonun (JIM) raporu sonrası başlamıştı. Raporda Suriye yönetiminin üç kez, Irak Şam İslam Devleti'nin (IŞİD) ise bir kez kimyasal silah kullandığı bildiriliyordu. Raporun açıklanmasının ardından BMGK'nın daimi 5 üye ülkesinden İngiltere, ABD ve Fransa, Suriye'de kimyasal silah saldırılarına karıştığı tespit edilenlere yaptırım uygulanmasını isteyen tasarı hazırladı.
Raporda Suriye hava kuvvetlerine ait helikopterlerin iki defa Mart 2015'te, bir defa ise Nisan 2014'te klor gazı kullandığı öne sürülüyor.
Bu gazın kullanılması 1997 yılında devreye giren Kimyasal Silahlar Sözleşmesi'nce yasak.
IŞİD'in ise hardal gazı kullandığı öne sürülüyor.
Suriye hükümeti ise raporun açıklanmasının ardından kimyasal silah kullandığı iddialarını reddetti. Suriye 2013’te Rusya ve ABD'nin müzakere ettiği anlaşma kapsamında kimyasal silahlarını yok etmeyi kabul etmişti.
Tasarının oylanması için müzakereler Aralık 2016'da başladı.
Müzakerelerin sona ermesinin ardından BMGK'da dün oylama yapıldı.
BMGK oylaması
Konsey'de yapılan oylamada 15 ülke arasında daimi üyeler Rusya ve Çin kararı veto ederken, geçici üyeler Güney Afrika, Hindistan, Lübnan ve Brezilya da çekimser oy kullandı. Konsey'in dokuz üyesinin ''Evet'' oyu vermesi ise sonucu değiştirmedi.
Tasarı için veto yetkisi olmayan Bolivya da olumsuz oy verirken diğer üyelerden Etiyopya, Mısır ve Kazakistan çekimser oy kullandı.
Rusya Suriye hükümeti lehine yedinci defa veto hakkını kullandı.
Çin ise 2011’de Suriye iç savaşı başladığından beri altı tane karar tasarısını veto etti.
BMGK'da bir tasarının kabulü için 15 üyeden en az dokuzunun olumlu oy kullanması ve daimi üyeler Rusya, Çin, ABD, Fransa ve İngiltere'nin veto yetkisini kullanmaması gerekiyor.
İngiltere'den tepki
İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "BM Güvenlik Konseyi'nin Suriye'de dehşet verici kimyasal silah kullanımına tepki göstermesine Rusya ve Çin'in engel olması derin hayal kırıklığı yarattı" dedi.
"Güvenlik Konseyinin çoğunluğunun verdiği desteğe rağmen, Rusya, Çin ile birlikte yaptırım hareketini engellemeyi tercih etti. İngiltere, uluslararası ortaklarıyla birlikte bu korkunç kimyasal silah saldırılarının kurbanları için adalet aramaya ve Suriye'de ya da başka yerlerde daha fazla kimyasal silah kullanımına engel olmak için çalışmaya devam edecek." (YY)
* Fotoğraf: AA
* Kaynaklar: ntv.com.tr, sputniknews.com, bbc, aljazeera.com.tr
