Uluslararası Af Örgütü, Suriye'deki muhalif gösterilerde nisan ayından bu yana gözaltına alınan kişilerin 88'inin hayatını kaybettiğini bildirdi.
Uluslararası Af Örgütü tarafından hazırlanan raporda, "ölümcül gözaltı" başlığı altında, rejim karşıtı gösterilere katılan kişilerin gözaltında işkence ve kötü muameleye maruz kaldığı belirtildi. Örgütün çalışmasının sonuçlarına göre, yılda ortalama beş kişinin gözaltında yaşamını yitirdiği Suriye'de gösterilerin başladığı nisan ayından bu yana en az 88 kişi hayatını kaybetti. Uluslararası Af Örgütü'nden David Nichols, uluslararası toplumu Esad rejimine karşı daha sert bir tutum takınmaya çağırdı.
Gösterilerle ilgili bir başka veri yine insan hakları örgütlerinden geldi. Buna göre, Suriye'de beş aylık süreçte rejim muhalifi gösterilerde iki binden fazla kişi yaşamını yitirdi.
Gazeteciler risk altında
Uluslararası Af Örgütü yaklaşık bir ay önce de Suriyeli gazetecilerin işkence riskiyle karşı karşıya olduğuna dikkat çekmişti.
Örgütten yapılan 24 Ağustos tarihli açıklamada, Suriye'deki huzursuzluk ve gösterilerle ilgili haber yapan gazeteci ve aktivistlerin kötü muamele ve işkenceye maruz kaldığı anlatılmış ve örnekler verilmişti:
"17 Ağustos tarihinde Adel Walid Kharsa memleketi olan Hama'da güvenlik güçleri tarafından tutuklandı. Tutuklanmasının gösteriler hakkında kaleme aldığı yeni raporlarla bağlantılı olduğu düşünülüyor."
Uluslararası Af Örgütü Ortadoğu ve Kuzey Afrika Direktör Yardımcısı Philip Luther bu konuda, "Adel Walid Kharsa'nın Hama'da son zamanlarda gerçekleşen gösteriler ve hükümet tarafından gerçekleşen acımasız güvenlik baskısı üzerine yazdıklarından dolayı" tutuklandığını açıkladı. Bu durumda Adel Walid Kharsa'nın bir düşünce mahkumu olduğunu vurgulayan Philip Luther, derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakılması çağrısında bulundu. "Yetkililer Adel'in işkence ve diğer kötü muameleden korunmasını, derhal ailesi ve istediği avukat ile görüştürülmesini ve gereken tıbbi müdahalenin sağlanmasını garanti altına almalı."
Uluslararası Af Örgütü'ne göre, 25 yaşındaki Adel haziran ayında, Birleşik Arap Emirlikleri'nde iş aramak için terk ettiği ülkesine döndü. Hama'da tanık olduğu şiddet ve öldürme olaylarını haber yapmaya başladı. Yaptığı haberleri duyururken telefon kullanmak ve ismini açıklamamak gibi önlemler aldıysa da kimliği Suriye güvenlik yetkililerince öğrenildi. Bu andan itibaren Adel'i cep telefonundan arayan güvenlik yetkilileri, pişman olduğunu söylemesini ve yetkililere teslim olmasını istediler. Adel, 17 Ağustos'ta sabah beşte, saklandığı evinde tutuklandı. O zamanda beri gözaltında tutuluyor.
Uluslararası Af Örgütü'nün bildirdiğine göre, Suriye güvenlik güçleri yaptıkları tutuklamalarla kamuya açık yerlerde, medyada veya internet üzerinden gösterileri düzenlediği veya desteklediği düşünülen insanları hedef alıyor.
Gözaltında işkence
Örgütün verdiği bu yöndeki bir başka örnek 28 yaşındaki "Wael". Gerçek ismi saklı tutulan Wael, geçen mayısta gözaltına alınarak Tel Kalah'da düzenlenen gösterileri cep telefonuyla videoya çekmekten üç hafta alıkonuldu. Wael Uluslararası Af Örgütü'ne yaşadıklarını şöyle anlattı: "Beni bir sorgu memurunun karşına çıkardılar... Sorgu memuru, beni El Cezire, BBC ve Wesal kanallarının muhabiri olmakla suçladı. Cep telefonumla olayları çektiğim doğru, ama herhangi bir yayın kuruluşuna çektiklerimi göndermedim."
Wael gözaltındayken işkence gördüğünü; parmak uçlarının ancak yere değebileceği bir yükseklikteki çubuğa el bileklerinden altı saat boyunca asılarak gerilmiş bir pozisyonda durmaya zorlandığını, üzerine su tutulduğunu ve elektrik verildiğini söyledi. (YY)
