Dünyadaki ilk Roman yerleşimi olan Sulukule'de hükümetin "kentsel dönüşüm" kararıyla başlayan yıkım, Türkiye'den ve dünyadan gelen tepkilere rağmen bugün ayakta kalan son evin de yerle bir edilmesiyle sonlandı. Fatih Belediyesi zabıta ekiplerince yağmur altında gerçekleşen yıkımda mahalleli, Sulukule Platformu gönülleri ve belediye yetkilileri arasında hukuk kavgası yaşandı.
Platformu gönüllülerinden Neşe Ozan, yıkımın evde hissesi olan fakat hayatını kabetmiş olan maliklere bildirildiğini; halen evde yaşayan Gülsüm Bitirmiş'eyse bugün haber verildiğini aktardı.
Mehkeme beklenmedi
Yıkıma karşı Fatih 2. Asliye Mahkemesi'nde açılan itiraz davası da bugün görüşüldü. Hak savunucuları mahkeme kararı çıkmadan yıkımın gerçekleşmemesi için ekipleri oyalamaya çalışsa da, bunu başaramadı. Evin yıkılmasının ardından, mahkeme de yıkıma yapılan itirazı reddetti.
Ozan, "Belediye yıkım kararını, evin sahibi olan fakat 40 yıl önce ölen Hakkı dede ve Saniye nine adına aldı. Yasal mirasçıları Bitirmiş, tapuyu kendi adına geçirmemişti. Dolayısıyla ona haber verilmedi, kamulaştırma kararına ve bedeline itiraz bile edemedi" dedi.
Belediye yetkilileriyse, ev sahibinin belediyeyle uzlaşmadığını, bunun üzerine kamulaştırma davası açıldığını, mahkemenin belirlediği bedelin de ev sahibinin hesabına yatırıldığını söyledi; yıkım öncesinde haber verildiğini iddia etti.
"Kültür mirası yok oluyor"
İnsan Yerleşimleri Derneği üyesi sosyolog Asu Aksoy, "Buraya villalar yapılacak. Buradaki fakir insanların elinden zorla, kamulaştırma tehdidiyle, paranın ucunu göstererek ellerinden alıyorlar. Burası surların dibinde, tarihi yarımada içinde değerli bir alan" dedi.
Platform üyesi Hacer Foggo, "Bu, Sulukule'de kalan son evdi. Sulukule Romanların dünyada ikinci yerleşim yeri. Bu proje hazırlanırken burada yaşayanlar hiç hesaba katılmadı" dedi.
Evi daha önce yıkılan ve Fatih Belediyesi tarafından Taşoluk'ta ev verilen ama evde kalamayıp tekrar Sulukule'ye dönen Selma Ceylan, kızı ve abisiyle zor şartlar altında yaşadıklarını söyledi. Tek istediklerinin banyosu ve tuvaleti olan bir ev olduğunu söyleyen Ceylan, belediyenin verdiği evlerin masrafını ödeyemediklerini belirtti.
Ozan'a göre, belediye 300 kadar aileyi şehrin kenarında yer alan Taşoluk'a borçlanma karşılığı yerleştirdi. Ailelerin 15 yıl süreyle aylık 275-425 TL ödemesi gerekiyor fakat çoğu aile bu parayı karşılayamıyor. Şu an orada yaşayan 10 kadar aile kaldı. Diğerleri Sulukule civarındaki evlerin bodrum, kömürlük, çatı aralarına hatta depolarına kiracı olarak yeniden döndüler.
Sulukule yıkıldı
Sulukule'deki Neslişah ve Hatice Sultan Mahalleri'nde 759 hak sahibi ve hissedarla 303 kiracı olmak üzere, aileleriyle beraber 3 bin 500 Roman ikamet ediyordu.
"Kentsel Dönüşüm Projesi" kapsamında Sulukule için 13 Aralık 2006'da "Acele Kamulaştırma Kararı" çıkarıldı. Bugün yıkılan son evde yaşayan Bitirmiş'in avukatı Hilal Küey, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvuracaklarını söyledi.(İP/EÜ)
* Fotoğraf: Najla Osseiran
