"Su havzalarında kirlilik giderek artıyor"

*Fotoğraf: Anadolu Ajansı

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, kirlilik oranları artan su havzalarını ve sulak alanlarda yapılaşmanın yolunu açacağı belirtilen yeni düzenlemelere ilişkin Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'nin yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi. 

Gürer, 2019 yılından bu yana sekiz su havzasında kirlilik oranının arttığını belirtti ve alınan önlemleri sordu. "  yayımlanması kaygılara neden oldu" diyen Gürer'in soruları şöyle:

• Sulak alanları koruma yönetmeliğinin 22/d bendine göre sulak alanlarda; "içme, kullanma ve sulama suyu projelerine ait baraj, gölet, kanal gibi zorunlu altyapı projeleri" için izin verilebiliyor. Yapılan yönetmelik değişikliği ile kamu yararına verilen projeler ve bunların gerektirdiği yapılaşmalar için izin verilebilmesinin yolunun açılması nedeni nedir?
• Yönetmenliğin "d bendinde düzenlenen zorunlu altyapı projeleri haricinde, kamu yararı kararı bulunan zorunlu altyapı projelerine, hazırlanacak ekosistem değerlendirme raporu doğrultusunda, ekosistem bütünlüğünü telafi edici tedbirlerin alınması şartıyla bakanlıkça izin verilebilir." ifadesi yer almaktadır. Bu bilgi doğrultusunda ekosistem bütünlüğünü telafi edici tedbirler nelerdir?
• Yönetmeliğe eklenen 39/a maddesiyle Tarım ve Orman Bakanlığı'na sulak alanlarda yapılaşma, işletme ve işlettirme yetkisi veriliyor. "(1) sulak alanlarda, bakanlığa tahsis edilen yerlerde koruma, yönetim, işletme, tanıtım, sportif, eğlenme, dinlenme ve benzeri hizmetler için gerekli altyapı, üstyapı ve diğer tesisler genel müdürlükçe yapılır veya yaptırılır. Söz konusu tesislerin işletilmesi ve/veya işlettirilmesi genel müdürlükçe yapılır veya yaptırılır." denilmesi bu alanlarda geri dönüşü olmayan betonlaşma ya da farklı amaçla kullanılıp mevcudu ortadan kaldıracağı ve ranta açacağı ihtimalini kuvvetlendirmektedir. Böyle bir karar sonucunda sulak alanlara karşı bir doğa katliamının ve bu alanlarda yapılaşmanın artmasına neden olacağı ön görülmekte midir?
• Sulak alanlara karşı bir doğa katliamının ve bu alanlarda yapılaşmanın artmasını engellemek için alınan önlemler nelerdir? Mevcut kaçak yerler için iki yıl içinde başvuru halinde izin alınacağı ifade edildiğine göre, kaçak yapılaşması tespit edilen işletme sayısı kaçtır?
• Ramsar sözleşmesi kriterleri ile belirlenen koruma alanı sayısı kaçtır? Üzerinde yapılaşma yer alan koruma alanı sayısı kaçtır?

Pakdemirli'den yanıt

Pakdemirli de verdiği yanıtta, önerge konusu yönetmelik değişikliğiyile kamu tarafından yapılan yol, köprü gibi kamu yararı olan projeler için madde eklendiğini belirtti.

Telafi edici tedbirlerin, faaliyetin türüne göre üniversitelerin ilgili bölümlerinden uzmanlarca hazırlanacak ekosistem değerlendirme raporu kapsamında belirleneceğini belirten Bakan Pakdemirli, yanıtta "Bakanlığımızca yaptırılan tesislerin işletilmesine yönelik yetki halihazırda
bulunmakta olup yapılan yönetmelik değişikliğiyle yalnızca kararnameye uyum sağlanmıştır" ifadelerine yer verdi.

Pakdemirli: Sulak alanları doldurmak yasak

Pandemirli yanıtında, 2872 sayılı Çevre Kanunu 9. Maddesi (e) bendi kapsamında sulak alanların doldurulması yoluyla arazi kazanılmasının yasaklandığını belirtti.

Pakdemirli, Ramsar Kriterlerini karşılayan 14 sulak alanın Ramsar Alanı olarak ilan edildiğini ve bu alanların tamamında Ramsar Sınırı içerisinde yapılaşma bulunmadığını da söyledi.

(DŞ)