Fotoğraf: Mehmet Şahin / AA
Haberin İngilizcesi için tıklayın
Türkiye’nin mültecilerin sınırdan geçişini durdurmayacağını açıklamasının ardından sınıra giden mültecilerin Edirne Pazarkule'deki bekleyişleri sürerken Ege sahillerinde güvensiz botlarla da Avrupa'ya geçişler devam ediyor.
Yunanistanlı gazeteci Stelyo Berberakis'le son gelişmeleri konuştuk. Mültecilerin Yunanistan’a geçseler bile Avrupa’ya geçişlerine müsaade edilmediğini anlatan Berberakis özetle şunları söyledi:
"Endişe var"
“Yunanistan’da çok endişeli bir durum var. Sığınmacıların sınırlara dayanmış olması ve bunların akın halinde Yunanistan’a geçmesiyle ne olacağı konusunda bir endişeleri var. Sınırı geçen mülteci sayısının 100 bini geçtiği şeklindeki açıklamalar burada pek karşılık görmüyor.
“Bugüne kadar sınır kapılarına 10 ila 13 bin kişinin yığıldığı, bunlardan sadece 98’inin Yunanistan’a geçmiş olduğu ve geçenlerin gözaltına alınmış olduğu şeklinde Yunanistan makamları resmi açıklamalarda bulundu. Kaldı ki sınırdan geçiş teşebbüsleri hem Türkiye’de hem de Yunanistan’da canlı yayınlarla veriliyor. 100 bin sığınmacı sınırı geçerse Yunanistan’da hükümet iktidardan düşürülür.
“Yunanistan halkı Türkiye’nin milyonlarca mülteciyi misafir ettiğinin ve ağır bir sorumluluk aldığının farkında. İnsanların savaş bölgesinden kaçtıkları için Türkiye’ye geldiklerini ve bunun insani bir boyut olduğunu anlıyorlar.
“Zaten Yunanistan savaş bölgesinden kaçan insanların ilk sınır bölgesi olan Türkiye’ye geçişlerinin daha insani bir şekilde ele alınması konusunda her zaman Avrupa Birliği’ne baskı yapan ülkelerden bir tanesiydi. Yunanistan Türkiye’ye daha fazla yardım verilmesini istiyordu. Fakat şimdi Yunanistan sınırlarını korumak istiyor. Türkiye bir savaş durumu olmadığı için, güvenli ülke statüsünde bulunduğu için Yunanistan buraya geçişlerine izin vermiyor.
“Yunanistan'ın kuzey sınırları da kapalı"
“Sığınmacılar Yunanistan’a geldiklerinde belki burada kalmak istemiyor, Avrupa’ya geçmek istiyor ama Yunanistan’ın tüm komşularıyla sınır kapıları kapalı.
Geri Kabul Anlaşması’nın ardından Kuzey Makedonya sınırlarını mültecilere kapattı, Bulgaristan kapattı, Arnavutluk kapattı. Dolayısıyla bu insanlar buraya gelseler dahi Avrupa’ya serbestçe geçemeyecekler.
"2016’da Türkiye Avrupa Birliği’yle Geri Kabul Anlaşması’nı imzalamadan önce Türkiye üzerinden Yunanistan’a gelen sığınmacıların buradan Makedonya’ya, oradan Sırbistan ya da Avusturya’ya geçmesine izin veriliyordu. Avusturya’dan da sığınmacılar istedikleri ülkelere gidebiliyorlardı ama artık gidemezler. Sözleşmeden sonra bütün ülkeler sınırlarını tamamen kapattı. İlerlemeleri mümkün değil.
"Gelen mülteciler kamplara yerleştiriliyor ve onlar için bir süreç başlatılıyor. Fakat bu süreç o kadar yavaş ilerliyor ki mültecilerin sığınma durumları aylar hatta yıllar sonra netlik kazanıyor. 300 personel 10 bin kişinin başvurularını tek tek inceliyor. Fakat burada da Suriyeli ve diğer ülkelerden gelenler arasında ayrım var. Bir Suriyeli kabul ediliyor ama Afganistanlı edilmiyor. Üç aşamalı süreçte son kararı mahkemeler veriyor ve siyasi sığınma hakkı tanındıysa gelen kişi elindeki seyahat belgesiyle istediği ülkeye gitmeye hak kazanıyor.
"Ada halkı işlemlerinin anakarada yapılmasını istiyor"
"Şu an sınırı geçen sığınmacılar adalara kabul etmek zorunda kalınıyor. Adalarda artık bir şişme durumu var. Mesela Midilli’nin nüfusu 86 bin, buraya gelen sığınmacıların sayısı ise 26 bin. Ada halkı baya ayaklanmış durumda. Sınır kapılarının açılması ve Türkiye’den geçişlerin kolaylaştırılmasıyla ada halkı şimdi daha da endişeli.
"Kaldı ki, bölgede faşitlerle sığınmacı taraftarları arasında yer yer çatışmalar da yaşanıyor. Bu çatışmaların daha da büyümesinden endişe duyuluyor. Çoğu insan Midilli halkının bu kadar çok sığınmacıyla baş başa bırakılmasına karşı çıkıyor. Adaların zaten nüfusu az, sığınmacılarasın buraya birikmesiyle adalıların hem sosyal hem ekonomik hayatlarını olumsuz etkiliyor. Bu konuda Yunanistan hükümetinin daha fazla önlem almasını istiyorlar. En azından adalardaki sığınmacıların anakaraya getirilmesini ve işlemlerinin burada devam ettirilmesini istiyorlar. Bu tamamen Yunanistan'ın içişlerini ilgilendirilen durumlar.
"İlişkiler olumsuz etkilenecek"
"Yunanistan medyasında Erdoğan bir hayli eleştiriliyor tutumundan dolayı. Sınır kapılarını bu şekilde açmanın devlet hukukundan uzaklaştığı yazıldı günlerce. Türkiye'nin tek bir adamın söylemesiyle sınırların açılabilmesinin ne derece hukuksuz olduğu konuşuluyor.
"En hafif eleştiri ise Türkiye'nin Avrupa Birliği kıstaslarına uymadığı şeklinde. Burada yalnızca Erdoğan değil bütün Türkiye eleştiriliyor. Çünkü gelen görüntülerde sığınmacıları askerlerin, jandarmanın, polisin yönlendirdiği görülüyor. Dolayısıyla çok kötü bir imaj var. Bu durumun Türkiye - Yunanistan ilişkilerini çok şiddetli bir şekilde olumsuz etkileyeceği açık."
Stelyo Berberakis hakkında
Ankara'da doğdu. Gençlik yıllarını İstanbul'da geçirdi. Atina Üniversitesi'nde okurken Tercüman ve Milliyet gazetelerinin Atina'da ki muhabirlerinin (Özdemir Kalpakçıoğlu ve Özgen Acar) yanında asistanlık yapmaya başladı. Daha sonra Cumhuriyet Gazetesi'nde as muhabir olarak çalışmaya başladı.
Kanal D, Show TV, ATV ve NTV'de görevler aldı. Hürriyet ve Sabah gazetelerine yazdı. Atina'da yaşıyor ve serbest gazetecilik yapıyor.
