Sosyal Haklar İçin Kadın Platformu'ndan Şükran Şakir "Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası"nın (SSGSS) 2006 Nisan ayında tepkilerle yürürlüğe girmesi engellenen yasanın "daha da ağırlaştırılmış hali olduğunu" anımsattı, "Bütün emekçilerin haklarını elinden alan neoliberal yasalar biz kadınları daha çok mağdur ediyor. Sonsuza kadar değil erkeklerle eşitlik sağlanıncaya kadar pozitik ayrımcılık istiyoruz" dedi.
Şakir yasanın kadın emeğine ve haklarına olan olumsuz etkilerini şöyle sıraladı:
- 20 yılda emeklilik hakkı elimizden alınıyor. Emekliliğe hak kazanmak için daha önce yedi bin güne çıkarılan prim ödeme zorunluluğu şimdi dokuz bine çıkacak. Yeni işe başlayanların 2030'lu yıllarda dokuz bin gün prim ödemeleri gerekecek.
- Daha önce kadın için 58, erkek için 65 olan emeklilik yaşları şimdi kademeli olarak 65'e yükseltiliyor.
- Kız çocuklarının babaya bağlı sağlık hakkı elinden alınıyor. Kadınlar zaten işgücü piyasasında çok zor yer buluyorlar, zaten ev içi işleri kadının üzerinde bu yasa kadınları tamamen aileye, kocaya, babaya mahkum eden bir yasa. Şimdi de pozitif ayrımcı önlem "babadan kız çocuğa ücretli sağlık hakkı" kadınların elinden alınıyor.
- Yeni hesaplama endeksleri kullanılarak emekli, dul, yetim maaşları düşürülüyor. Tasarı komisyondan geçen haliyle tam zamanlı çalışmayan yani ayda 30 gün prim ödeyemeyen kadınların (gündelikçi, ev eksenli tarım işçisi, aile işçisi kadınlarla kocasının, babasının dükkanında çalışanlar) çalıştıkları kadar sürenin primini iş vereni ödeyecek geri kalanı isteğe bağlı kendileri ödeyecek. Zaten bu kadınlar kayıt dışı ve çok düşük ücretlere çalışıyorlar, bir de primleri kendileri ödeyecekler.
Sivil toplum ve meslek örgütlerinin oluşturduğu Herkese Sağlık, Güvenli Gelecek Platformu Ocak ayında düzenledikleri eylemde "Sosyal güvenlik reformundan kadınların özellikle olumsuz etkileneceğini" belirtti ve şu talepleri sıraladı:
- Ev işleri ve bakım hizmetleri erkekler ve devlet tarafından eşit olarak paylaşılana dek yılda 180 gün fiili hizmet zammı. Bunun kadın istihdamı önünde engel sayılmaması için 10'dan fazla işçi çalıştıran işyerlerinde yüzde 40 kadın kotası getirilmeli.
- Ücretli çalışmayan kadınlar için kocalarına ve babalarına bağlı olmadan ücretsiz sağlık güvencesi ve emeklilik hakkı.
- Ücretsiz ve geçici tarım işçileri, gündelikçi kadınlar sigorta kapsamına alınmalı. Tüm ücretli çalışanlar için çalışma saatleri kısaltılmalı.
- Emzirme yardımı tasarının ilk halindeki gibi, ücretin 1/3'ü oranında verilmeli.
- Kadın-erkek çalışan ayrımı yapılmadan, 100'den fazla işçi çalıştıran işyerlerinde kreş açılmalı; daha az işçi çalıştıranlar mahalle kreşlerini çalıştırdığı işçi oranında finanse etmeli. (NZ/GG)
