Soyut'un Fiil Hali

Bir sıfat olan 'soyut' sözcüğü nedense bir fiili çağrıştırır. Sanki kelimenin kökü 'soy(mak)'tır ve işlevi de bir eyleyen olarak nesnelere, görünüre gelene, elle tutulur ve somut olana bunu yapmaktır. Soyut'un, nesneleri çıplak kılarak, onları görünür hallerinden taşırarak bir anlama büründürmesi bu çağrışımı haklı kılar niteliktedir.

Peki özünde bir sıfat olan soyut'un manası nedir? Soyut, somut'u mu soyutlar? Ya da basitçe 'somut karşıtlığı' mıdır? Örneğin 'soyut resim' nasıl bir resimdir?

Kare Sanat Galerisi'ndeki 'Soyutla Başlamak' isimli sergi odağına işte bu 'soyut' kavramını yerleştiriyor. Sergi, soyut'u soyuttan yola çıkarak anlamaya çalışıyor; ama bunu kendini somuttan salt bir soyutlamayla değil, onun aracılığıyla ortaya koyuyor.

Sergi, soyut'un somut'la ilişkisine, soyutun bir 'soyan' olarak giriştiği eylemine ise şu sözlerle göndermede bulunuyor: "Sanat soyutlama arzusuyla başladı; somutun dar sınırlarını, soyutun engin tahayyülü ile aşmaya soyunarak..."

Nihayetinde soyut, somutu terk etmek ya da onu aşmak olsa da bu dışlamak veya reddetmek değildir; terk etmenin kendisinin de bir reddediş olmaması gibi. 'Soyutla Başlamak' sergisi de somut aracılığıyla ama onu aşarak soyuta yol alan bir sergi.

Soyutlanan malzeme

Bir soyut sanat seçkisi sunan sergideki eserlerde ilkin sanatçıların malzeme kullanımı göze çarpıyor: mum, kömür, denizden çıkan atıklar, atıkların geri dönüşümüyle elde edilen malzemeler, belediyelerin forexleri...

Duvarın dahi soyutlandığı resimlerde kullanılan malzemelerin, madde hallerinin dışına çıkarıldığını görüyor izleyici. Bu soyutlama, resimlerde  kullanılan malzemelerle de sınırlı kalmıyor.

Soyut sanatçıların eserlerinde malzemeden taşan anlam sergiyi gezen seyirciyi asıl soyuta götüren şey oluyor.

Kare Sanat Galerisi'nin ev sahipliği yaptığı 'Soyutla Başlamak' başlıklı sergi, 11 Ekim'e kadar ziyaretçilerini bekliyor. (BA/HK)

Sanatçılar: Nejat Satı, Burcu Aksoy, Rafet Arslan, Bahar Oganer, Ozan Oganer, Orhan Yıldız, Kemal Seyhan, Tunca Subaşı, Emin Cizenel. 

Detaylar için tıklayın.