Abdurrahim Durmuş, 24 Haziran seçimlerinde Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) Diyarbakır 10.sıradan milletvekili adayı.

2008'de arkadaşı Yahya Menekşe’nin polis panzeri ile öldürülmesini protesto ederken tutuklandı. 16 yaşındayken 14 ay tutuklu kaldı. Bırakıldıktan bir sene sonra tekrar tutuklanarak, dört buçuk yılını daha cezaevinde geçirdi.

Şu anda 27 yaşında, Marmara Üniversitesi’nde Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü’nde öğrenci.

Durmuş ile Diyarbakır’da seçim çalışmalarını yürütürken telefonla görüştük. Çocukluğundaki tutukluluk sürecini, eğitim hayatına etkisini, adaylığa karar verişini ve çalışmalarını anlattı. 

* Diyarbakır'da bu seçimde 12 milletvekili seçilecek. 

Çocukluk: 'Taş atan çocuk' deniyordu

Şırnak Cizre'de 15 Şubat 2008'de yapılan gösteride  polis panzerinin ezmesiyle 

hayatını kaybeden 15 yaşındaki Yahya Menekşe’yi “hem sınıf hem çocukluk arkadaşımdı” diye anlatıyor.

Durmuş, aslen 1992 doğumlu olduğunu, nüfusta 1991 diye kaydedildiği notunu düşüyor. 

Menekşe’nin ölümünün ardından yapılan protestolarda gözaltına alınmasını “O dönem ‘taş atan çocuklar’ deniyordu” diye anlatıyor. Diyarbakir E Tipi Kapalı Cezaevindeki 14 aylık tutukluluk sürecinin ardından bir ihbarla tekrar tutuklandı. Artık 18 yaşını doldurmuştu, örgüt üyeliği suçlamasıyla dört buçuk yıl hapis cezası aldı. 2014’te tahliye edildi.

Cezaevinin eğitime etkileri: "Açıköğretim, İstanbul ve üniversite"

Tutukluluğun hayatına etkilerinden biri eğitiminin sekteye uğraması. İmam Hatip Lisesi 1. Sınıf öğrencisiyken tutuklandıktan sonra örgün eğitime devam edemediğini anlatıyor.

“İlk tutuklandığımda 16 yaşındaydım. Psikolojik olarak çok etkilendim. Bırakıldıktan sonra okula devam edemedim. ‘Böyle bir suçtan yargılandığın için geri alamayız’ dediler. Sicilinize işlenen bir durum varsa size ayrı gözle bakılıyor. Bir süre açıköğretimden liseye devam ettim. Bir yıl geçmeden ev baskınıyla tekrar tutuklandım.”

2014 yılında tahliye olduktan sonra açıköğretime devam etti. Cizre’deki yasaklar ve baskıların ardından İstanbul’a gelmeye karar verdi. Liseyi burada tamamladığını “2009’da kayıt yaptırdığım açıköğretimden 2016 Mart sonunda mezun olabildim” diye anlatıyor.

Böylelikle İstanbul hikayesi başlıyor.

“Ya çalışmam ya okumam gerekiyor diye düşündüm. Arkadaşlarım okumam yönünde öneri buldu. Bir dönem dershaneye gittim. 2017’de Marmara Üniversitesi Radyo Televizyon ve Sinema Bölümü’ne başladım.”

Adaylık: "Gençler adına' değil 'gençlerle beraber"

Adaylığı daha önce düşünmediğini söylerken “Bölgede ve Türkiye genelinde gençlerin yaşadığı sıkıntıları biliyordum. Ben de aynı sıkıntıları yaşıyordum” diyor.

Adaylığa karar vermesini ise şöyle anlatıyor:

“Kadınlar adına’ olduğu gibi ‘gençler adına’ da başkalarının karar almasının yanlış olduğunu, gençlerin kendi sorunlarına çözüm olabileceğini düşünerek, gençlerle beraber sorunlarımızı Meclis’te dile getirebilmek hedefiyle yola çıktım.”

Seçim çalışmaları: “Gençler sesini duyuramıyor”

Seçim çalışmaları için Diyarbakır’da. Gençlerin yoğun oldukları alanlarda onların fikirlerini almaya çalıştıklarını anlatıyor.

Gençlerin dile getirdiği sorunları sıralarken eğitimin niteliksizliğine, işsizliğe dikkat çekiyor.

“Gençler sanatla, kültürel faaliyetlerle, sporla ilgilenmesi gerekiyorken çalışmak zorunda kalıyor. İstediği gibi yaşayamıyor. Seslerini duyuramıyorlar. Ciddiye alınmadıkları kanaatine varıyorlar.”

“Sistemin yarattığı sıkıntıların en büyük mağdurlarının gençler olduğunun farkındalar. Çoğu okumayı gereksiz bile bulabiliyor. İşsiz kalanları görüp, ‘Zaten okuyup da bu ülkede bir yere varılamıyor’ diyorlar.”

Seçim sonrası: "Bir gencin, çocuğun yeri cezaevi değildir”

Çocuk mahpuslara dair seçimin ardından nasıl çalışmalarda bulunacağını soruyoruz. “Çocuk yaşta cezaevinde bulundum, şu anda 70 bin genç cezaevinde, bunun onların hatası olarak yorumlanmaması gerekir” diyor.

“İktidar partilerinin ıslahevlerini kullanacağı açıklamaları var ama oralarda cezaevinden daha beter koşullar yaşanabiliyor. Özellikle adli mahpusların atölyelerde emekleri sömürülüyor.

“Bir gencin, çocuğun yeri cezaevi değildir. Ona daha iyi bir çözüm bulabilme adına çalışmalarımız olacak. Eğitim sorunu yaşayan gençlerin koşularının düzeltilmesi için çabalarımız olacak."

Vekillik ve öğrencilik: “Finaller kaçtı ama okula devam”

Milletvekili olması halinde eğitim hayatının nasıl süreceğini soruyoruz. Seçim çalışmaları nedeniyle final sınavlarını kaçırdığını “Bu sene sıkıntı yaşayacağım muhtemelen” diye anlatıyor. Ancak seçildiği halde de okula devam etmeyi düşünüyor.

“Gençlerin sıkıntılarını ekrana yansıtmak istediğim için bu bölümü seçtim. Henüz 1. sınıftayım. Okula devam etmeyi düşünüyorum."

Gençlere çağrı: “Sorunlarımızın üstesinden beraber gelebiliriz”

Gençlere çağrısı ise “Kişisel olarak bu işi yapamayacağım aşikar, sorunlarımızın üstesinden beraber gelebiliriz” şeklinde.

“Ne olursa olsun, nerede olursa olsun gençlerin yaşadığı sorunlarla ilgileneceğiz. Yaşadıkları her şeyle ilgili fikirlerini sunmalarını bekliyoruz. Kendi sorunlarımızı kendimiz çözebilmek adına beraber çalışma yürütmeliyiz. Diğer partiler gençlere önayak olmuyorlar. HDP bunun önünü açmış. Gençleri, kendi sorunlarını çözebilmek adına bir alan oluşması için HDP’yi desteklemeye çağırıyorum.” (BK)