Sorumlular Bulunamıyor

AİHMde mahkumiyetle sonuçlanan davaların sorumluları bulunamadığı için dava açılamıyor. Özellikle işkencenin önüne geçilebilmesi için büyük umut bağlanan yasa değişikliklerinin istenilen sonucu veremediği ortaya çıktı.

Ankara

Adalet Bakanı Cemil Çiçek, değişikliklerin ardından Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) Türkiye'yi tazminat ödemeye mahkum ettiği olaylarda sorumluluğu bulunan kamu görevlilerine bu miktarın rücu edilebilmesinin olanaklı hale geldiğini, ancak "yeterli, delil, bilgi ve belgeye sahip olunamaması" nedeniyle bugüne kadar bu şekilde sadece bir kişiye , dava açılabildiğini bildirdi.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Diyarbakır Milletvekili Mesut Değer'in konuyla ilgili soru önergesini yanıtlayan Adalet Bakanı Cemil Çiçek, bugüne kadar AİHM'de Türkiye aleyhine açılan davalarda hükmedilen tazminatlar ve dostane çözüm yolu için yapılan ödemelerin toplam 10 milyon 352 bin 702 Euro'ya ulaştığını bildirdi.

Sorumlular bulunamadığı için, AİHM'in hükmettiği tazminatlar da bu kişilerden tahsil edilemiyor. Böyle olunca da paralar halkın vergileriyle oluşan bütçeden verilmek zorunda kalıyor.

Çalışmalı dönemde özellikle güvenlik güçlerinin başvurduğu yöntemler nedeniyle Türkiye aleyhine AİHM nezdinde açılan davaların azaltılabilmesi açısından gündeme gelen ve yasa değişiklikleriyle yaşama geçirilmesine karşın Türkiye'nin bu nedenle ödemek zorunda kaldığı tazminatın ilgili kamu görevlisine rücu edilmesinde başarısız olunduğu da ortaya çıktı.

Adalet Bakanı Çiçek, AİHM tarafından verilen ihlal kararları veya dostane çözümle sonuçlandırılan başvurular nedeniyle, Türkiye'nin ödemekle yükümlü olduğu tazminatlar açısından ödemenin ardından Borçlar Kanunu'nun 41 ve devamındaki maddeleri uyarınca rücu davaları açılabildiğini anımsattı.

Ancak bu konudaki başarısızlığı Çiçek, şöyle ifade etti: "Rücu konusunda ilgili idarelerden görüşleri ile birlikte aleyhinde rücu davası açılabilecek sorumlu ve kusurlu kişilerin bulunmaması veya açılacak davanın kabulünü sağlayacak yeterli delil, bilgi ve belgeye sahip olunamaması nedeniyle bir başvuru dışında rücu davası açılması mümkün olamadı."

6 davada beraat

Adalet Bakanı Çiçek, AİHM'in, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne aykırı yargılama yapıldığı gerekçesiyle aldığı kararların ardından Türkiye'de yeniden yargılama yapılması için çıkarılan yasal değişiklikler sonrasında Temmuz 2003'ten bu yana 19 başvuru yapıldığını bildirdi.

Cemil Çiçek, bunlardan 6'sı hakkında beraat, biri hakkında kısmen beraat kısmen ret, birisi hakkında davanın ortadan kaldırılması, 3'ü hakkında davanın kaldırılmış olması veya hukuki yarar bulunmaması nedeniyle yeniden yargılama taleplerinin reddedildiğini, diğer başvurularla ilgili yargı sürecinin henüz tamamlanmadığını da açıkladı. (YS/BB)

* 16 Ağustos 2004 tarihli Ülkede Yeni Gündem Gazetesi'nin ANKA Haber Ajansı kaynaklı haberi.