İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi'nin Doğu ve Güneydoğu Bölgesi İnsan Hakları İhlalleri raporuna göre, 2006-2010 yıllarında 106 bin 479 hak ihlali saptandı. Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Dokümantasyon Merkezi'nin verilerine göre, Türkiye genelinde 1990-2009 yılları arasında 1885 faili meçhul cinayet vakası var.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın "Benim dönemimde hak ihlali olmadı" açıklamasıyla bazı hak ihlalleri, kayıplar ve faili meçhuller de basına yansıdı. Dün de Meclis İnsan Hakları Komisyonu bünyesinde çalışacak 'Faili Meçhulleri İnceleme Komisyonu' kuruldu. Komisyon, ilk olarak Tolga Baykal Ceylan'ın 2004'te gözaltında kayboluşunu araştıracak.
Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan, gözaltındaki kayıp ve faili meçhullerin alt komisyona sığdırılmasına tepki gösterdi. İHD Gözaltında Kayıplara Karşı Komisyon üyesi Leman Yurtsever de "Biz böyle bir komisyon istemedik. Bizim talebimiz bağımsız bilim insanları, aydınlar, doktorlar ve uzman kişilerden oluşan bir komisyon oluşturulmasıydı" dedi.
bianet'e konuşan İHD Diyarbakır Şube Sekreteri Raci Bilici; Uğur Kaymaz, Ceylan Önkol, Aydın Erdem ve 2006 Mart olaylarında yaşamını yitirenlerin de faili meçhul olaylar arasında olduğunu açıkladı.
"Hücrede kendini astığını söylediler"
İHD'nin raporunda kayıp yakınlarının tanıklıkları da yer alıyor. 7 Haziran 2005'te İHD Diyarbakır Şubesi'ne başvuran Gurgin Yavuzer yaşadıklarını şöyle anlattı: "Biz Batman'da oturuyoruz ancak 1977 Mardin doğumlu erkek kardeşim Murat Yavuzer ile kız kardeşim Diyarbakır'da ikamet ediyorlardı. Murat, 1 Haziran 2005'te Diyarbakır'da güvenlik kuvvetlerince gözaltına alınarak önce çarşı karakoluna götürüldü, daha sonra Sağlık Karakolu'na götürüldü. 2 Haziran 2005'te saat 10.00'da kardeşimin öldüğü haberi geldi. Polisler, kardeşimin hücrede kendini astığını söyledi. Ancak kardeşim Murat'ın bulunduğu hücrenin boyu çok alçak, Murat'ın boyu uzundur. Biz olayın intihar olmadığını düşünüyoruz."
İHD'nin raporuna göre, Doğu ve Güneydoğu bölgesinde faili meçhul cinayetler ile asker ve polisin silah kullanma yetkisi ihlali ile hayatını kaybedenlerin sayısı şöyle:
2006 72
2007 103
2008 52
2009 91
2010 57
Toplam 375
Rapora göre, mayın ve serbest patlayıcı maddeden 93 kişi hayatını kaybederken 336 kişi de yaralandı. Ayrıca, derneğe 2006-2010 yılları arasında 3121 işkence ve kötü muamele başvurusu yapıldı.
TİHV'nın gözaltındaki ve cezaevindeki vakaları da katarak oluşturduğu Türkiye genelindeki raporuna göre de 2006-2010 yıllarında toplam 522 faili meçhul ölüm vakası kaydedildi. (AS/EÖ)