TMMOB'a bağlı Maden Mühendisleri Odası, beş mühendisin de aralarında olduğu 301 işçinin öldüğü Soma Eynez madenindeki iş cinayetiyle ilgili ön rapor hazırladı.
Oda, teknik rapor da hazırlayacağını belirterek madencilik sektörünün tüm tarafların bir araya gelerek başka cinayetler yaşanmaması için çözüm önerileri oluşturması gerektiğini belirtti.
Raporda kömür madenciliğinin en zorunun Soma Havzası gibi, kendiliğinden yanmaya elverişli olan ve metan içeren kömür yataklarında olduğu belirtilerek bu havzaların bütünlüklü olarak planlanması ve üretim hedefleri konularak hizmet alımı ve/veya taşeronlaştırma yoluyla işletilmemesi gerektiği belirtildi.
İşveren güvenlik hizmetini satın almamalı
Türkiye'de işçi sağlığı ve iş güvenliği sisteminin yaşama geçirilmesi için oluşturulmuş olan mevzuatın sistemsel sorunları çözecek yeterlilikte ve nitelikte olmadığı ifade edilen raporda "6331 sayılı yasayla işverene verilen işçi sağlığı ve güvenliği hizmetlerini ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden satın alabilme hakkı, özünde işçi sağlığı ve güvenliği sisteminin de taşeronlaştırılması demek" dendi.
Büyüme ve rekabet adına
* Türkiye'de büyüme ve küresel piyasalarla rekabet edebilme adına uygulanan üretim zorlaması, uzun çalışma saatleri, işçi maliyetlerinin düşürülmesi, bir maliyet unsuru olarak görülen işçi sağlığı ve iş güvenliğinden yapılan fedakarlıklar; daha kötü çalışma koşullarını ve kazaları beraberinde getirmekte, sonrasında yaşananlar ise kalkınma için bu koşullara katlanılması gerektiği söylevine, işin fıtratına bağlanıyor.
Sorumlu birkaç mühendis değil
* Kazanın akabinde Manisa Başsavcısının, "gözaltına alacağımız herkes işçilerle birlikte öldü" beyanı ile ölen mühendisleri işaret etmiş olması, sistemin yaratmış olduğu bu facianın, sadece birkaç mühendise yüklenerek çözümlenmek istenilmesi sistemden kaynaklı sorunları örtmek istenilmesinden kaynaklanıyor.
* Bu durum Soma Kömür İşletmeleri A.Ş., Türliye Kömür İşletmeleri (TKİ), Maden İşleri Genel Müdürlüğü, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve hükümetin yaşanan faciada yasal sorumluluklarını ortadan kaldırmıyor.
Acil çalıştay düzenlenmeli
* Madencilik sektörünün tüm taraflarına görev düşüyor. Yeni bir sistemi kurgulamak üzere; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Üniversiteler, Sendikalar, Meslek Odaları temsilcilerinin eşit katılımı ile çözüm önerilerinin tartışılacağı ya da yeni önerilerin geliştirileceği bir çalıştay gerçekleşmeli.
Oda, detaylı bir teknik raporun hazırlanması, cinayete neden olan teknik ihmal ve hataların net olarak tespit edilebilmesi için, ocağa girilebilmesi, istenen bilgi, belge ve kayıtların odayla paylaşılması sonucu oluşacağını söyledi. (NV)