Solda İttifak Kesin, Tek Çatı Tartışılıyor

“Yerel düzeyde işbirliği”nde kesin fikir birliğine varan partiler, “yerel seçime tek bir parti çatısı altında girmek” ihtimalini de tartışıyorlar.

ÖDP ve EMEP, tek parti çatısı altında seçime girmeye karşı çıkıyor, “yerelde işbirliğine hazır olduklarını” açıklıyorlar.

“Her iki seçeneği birden” tartışan SHP ve DEHAP “çatı partisini oluşturmaya” aday partiler. SDP’nin eğilimi ise, DEHAP çatısı altında seçime girmek, o olmazsa yerel düzeyde iş ve güç birliğini sağlamak.

SDP Genel Başkan Yardımcısı Veysi Sarısözen, EMEP Genel Başkan Yardımcısı Nedim Köroğlu, ÖDP Genel Başkan Yardımcısı Hakan Tahmaz, DEHAP Genel Başkan Yardımcısı Osman Özçelik ve SHP Merkez Yürütme Kurulu Üyesi Uğur Cilesun, solda ittifak arayışına dair görüşlerini açıklarken, fikir birliğine vardıkları konuları ve ayrılıklarını da anlatıyorlar:

Sarısözen: Tek çatı partisi, DEHAP olmalı

* “Tek parti çatısında seçime girmek” ihtimaliyle ilgili, programatik bir yaklaşım, seçim yönteminde kolektivite sağlayabilmek için çareler araştırılıyor.

* Seçime tek parti çatısı altında girilecekse, bu parti DEHAP olmalı. Bunun sebebi, DEHAP’ın Kürt halkını temsil etmesinden ziyade, işbirliği yapanlar arasında 3 Kasım seçimlerinden en güçlü çıkmış parti olması.

* Bir başka öneri; SHP çatısı altında seçime girmek. Bu da, blok güçlerinin ötesindeki sosyal demokrat seçmenlerin çekilebilmesi için gündeme getirilen bir öneri.

* Tek partiden girmenin avantajlarını savunanlar, “yerel seçimlerde işbirliği halinde, Türkiye çapında merkezi bir hareket yaratmakta zorlanabiliriz” diyorlar. Biz hem bu tür bir zorluğun hem de tek partiden seçime girmenin yaratacağı sıkıntının, aşılabileceği kanısındayız:

* İşbirliğine gidecek tüm parti, sendika ve kitle örgütleri tek bir isimle, merkezi bir koordinasyon oluşturabilir. Böylece merkezi davranma şansını elde etmiş oluruz. Zaten, yerelde bir hareketlenme var. Bu hareketin Türkiye çapında seçimlere giren partileri de bir tür işbölümü yaparak Türkiye’nin illerini kendi aralarında paylaşmış olurlar. İl, ilçe ve belde bazında bir çatıda; Türkiye çapında ise koordinasyon çerçevesinde birleşmiş oluruz. Tek partiden seçime girmenin zararlarını, bu yöntemle aşabileceğimizi düşünüyoruz.

Emek, Barış, Demokrasi Bloku devam ediyor

* İttifak arayışı, Emek, Barış, Demokrasi Bloku’nun sona erdiği anlamına gelmiyor. Bizler, yerel seçimlerde daha geniş bir işbirliğine gitmeyi istedik, bu süreçte işbirliğine gitmek istediğimiz partilerin karşısına blok olarak çıkmayı da doğru bulmadık.

* Daha önce blokun merkezi koordinasyonunda karar altına alınan bir yöntemle, “esnek ittifak anlayışıyla” hareket ediyoruz. Blok daha uzun erimli bir işbirliği biçimi. Yerel seçimler meselesi ise, daha dar çerçevede işbirliği olarak ortaya çıkıyor. Bunlar birbirinin alternatifi değil.

* Ortak program ya da kimin nereden seçime gireceği, henüz görüşülmedi. Çok genel olarak, Türkiye’nin temel meselelerine dair bir ortak yaklaşım geliştirilmesi; yerel yönetimlerle ilgili ilkesel birlik oluşturulması öngörülüyor. İçerikle ilgili herhangi bir tartışma ve sonuç ortada yok.

Tahmaz: İşbirliği ilkeleri yılbaşından sonra açıklanacak

* Parti Meclisi’nin Haziran ayında aldığı bir karar doğrultusunda, ÖDP, seçimlere “tek bir çatı partisinde birlik” ve “ortak program”la girmeyi uygun bulmuyor.

* Bu yöntem, politik olarak ve yerel seçimlerin özgünlüğü nedeniyle bize uygun gelmiyor. ÖDP, her yerelin kendi özgünlüğüne uygun bir “yerel ittifaklar süreci” örgütlenmesi gerektiğine inanıyor.

* Politik yönlendirme açısından merkezi bir iradenin oluşması gerekir; ancak bunun adı “sol partiler ittifakı” olamaz. Bir partinin çatısı altında Türkiye’nin her yerinde seçimlere girmek bizim açımızdan mümkün değil.

* SHP, DEHAP, SDP, EMEP ve ÖDP arasındaki görüşmeler de bu doğrultuda. Ortaklaşa söylediğimiz şu; “her yerel kendi adayını ve bu adayın hangi çatı partisinde seçime gireceğini belirleyebilir”, “partiler, ne için işbirliği yaptıklarını ortak metinle duyurabilir”.

* İttifaka giden partiler, yılbaşından sonra işbirliklerini ve yerellerde kurulan platformların esas amaçlarını kamuoyuna ilan edecek.

* Ortak program söz konusu değil ancak, AKP’nin neoliberal politikalarına, kamu ve yerel yönetimlerin özelleştirilmesine karşı ortak tutum alan, yerel yönetim anlayışında birleşen partiler birlikte davranıyor. Yerellerde bu partileri destekleyen farklı partiler, sendikalar, kitle örgütleri ve kamuoyu önderleri de var.

Köroğlu: En geniş güçlerin birliğini savunuyoruz

* Biçim açımızdan öncelikle, Dünya Bankası’nın, IMF programının dayatmalarına; bu bağlamda gündeme gelen kamu reformuna, yerel yönetimler yasasına, özelleştirmeye, taşeronlaştırmaya, yerel hizmetlerin GATS anlaşmaları çerçevesinde uluslar arası tekellere açılmasına karşı, demokratik halkçı bir program oluşturabilmek önemli.

* En geniş güçlerin birliğini savunuyoruz. Çatı partisi, yerel seçimlerde en geniş güç birliğini sağlamada dezavantaj oluşturur. Sadece çatı partisini onore etmek, diğerlerine haksızlık anlamına gelir.

* Yerel partiler ve sendikalar, meslek odaları, kitle örgütleri, çevrenin ileri gelenleri, kamuoyunun sevdiği kişiler bir araya gelmeli, ortak bir program etrafında belirlenmeli. Şurada a, şurada b, bazen bağımsız aday etrafında seçime girilebilir.

* İşbirliği koşulları ve Türkiye genelinde sürecin örgütlenmesi, merkezi düzeyde müzakere edilebilir.

* Fikrimizden ve pozisyonumuzdan geri adım atmamız söz konusu değil. Çatı partisi fikrini savunan SHP ve DEHAP, seçime ikili olarak da gidebilirler.

Özçelik: Partilerle sınırlı bir ittifak değil

* Görüşmeler sonucunda ortaya çıkan tablo, yerelde iş birliği – güçbirliği sağlanabileceği şeklinde. Ancak tek parti çatısı altında bütün bu güçlerin birleşip bir sinerji yaratması seçeneği üzerinde de duruluyor.

* Bir program çerçevesinde, bir partinin çatısı altında görüşmeler sürüyor. Ancak, tek çatı partisinin kimliği kesinlik kazanmadı.

* Ortak program oluşturmak için öncelikle, yerel yönetimler programımızın ne olacağı konuşulacak. Demokratik, katılımcı, özgür belediyecilik anlayışını hayata geçirecek bir program oluşturabilmek önemli.

* Ortak çatı partisi söz konusu olacaksa, Türkiye’nin temel sorunları, Ortadoğu ve dünya sorunlarına akış konusunda birlikteliğin sağlanması lazım. Ana hatlarıyla, temel bakış açılarında uyum sağlamak gerekiyor.

* Tek parti çatısını ya da yerelde işbirliğini savunan partiler arasında uzlaşma sağlamak mümkün; bu sağlanamasa da yerelde işbirliğine gidilebilir. İttifaka giren siyasi partilerin dışında, bağımsız, demokrat, yurtsever adaylar da ayrıca desteklenebilir. Bu, partilerle sınırlı bir ittifak değil; tüm demokratik güçlerin dayanışması şeklinde düşünüyoruz.

Cilesun: Çatı biz oluruz, programımız hazır

* Parti meclisimizin kararı doğrultusunda, solda siyaset yaptığını savunan partilerin tümüne; solun mümkünse tek bir çatı altında ittifaka gitmesini önerdik.

* Çağrımıza CHP ve DSP olumsuz yanıt verdi. Biz de ÖDP, DEHAP, Cumhuriyetçi Demokrasi Partisi (CDP), Bağımsız Cumhuriyet Partisi (BCP), Yeni Türkiye Partisi (YTP), İşçi Partisi (İP), EMEP ve SDP ile görüşmelerimizi sürdürdük. Seçimlere soldaki tüm partilerin ittifak halinde gitmesi konusunda, ilkesel düzeyde anlaşmaya vardık.

* CDP ve BCP’nin seçime giremeyeceği bugün ilan edildi. Onun için bu partilerin adayları seçime SHP’den girecek. YTP, ayrı girmeyi düşünüyor. Diğer partilerle de ittifakın biçimleri üzerinde görüşmeyi sürdürüyoruz.

* Partilerden bazıları seçimlere SHP çatısı altında girecek, bazı yerlerde de SHP onların adaylarını destekleyecek. Böylece, bir ittifakı biz gerçekleştirmiş olacağız.

* İttifakın tek çatı partisi biçiminde örgütlenmesi söz konusu olursa, SHP’nin 18 Nisan 2003’te açıklamış olduğu “Yeni Kentsel Düzene Geçiş” programını mihenk alan bir projelendirme olacak.

* Yerelde çok spontane gelişmeler oluyor; yerel platformlar oluşuyor. Pek çok ilçede, saydığımız partilerin yerel yöneticileri bir araya gelip platformlar oluşturuyor ve platformun adayını desteklemeyi kararlaştırıyorlar. Biz bunu bir partisel ilke haline dönüştürüyoruz. (BB)