Li bajarê Siwêdayê rageşiya ku di 13ê Tîrmehê de bi êrîşên eşîrên Ereb dest pê kir, îro sibê bi ketina meriyetê ya agirbestê bi dawî bû. Piraniya welatiyên ku li Siwêdayê dijîn Durzî ne.
Li gorî nûçeya Navenda Çavdêriya Mafên Mirovan a Sûriyeyê (SOHR) ku navenda wê li Londonê ye, lihevkirin li ser wê yekê hatiye kirin ku divê tevahîya komên çekdar ên ji bajarên cûda hatine û serbi eşîrên Ereb ên Bedewî ne û hemû yekîneyên girêdayî Wezareta Parastinê û Wezareta Karên Navxweyî ji sînorên îdarî yên Suweydayê vebikişin. Her wiha tê destnîşankirin ku di pêşerojê de destûr nayê dayîn ku tu hêzeke leşkerî bikeve Siwêdayê.
Her weha di peymanê de hatiye destnîşan kirin ku; Divê rê bê dayîn alîkariyên bijîşkî, xurakî û tenduristiyê bigihêjin Siwêdayê û komîteyek lêpirsînê ya navneteweyî ji bo bûyerên hatine jiyîn were avakirin.
Eş-Şera: Me ewlekariya Siwêdayê radestî komên herêmî û rêberên olî kir
Wezareta Karên Derve ya Sûriyeyê ragihand ku destûr nehatiye dayîn ku karwana alîkariyên mirovî ku ji aliyê hikûmetê ve hatiye şandin bikeve Siwêdayê. Di daxuyaniya wezaretê ya ku ajansa nûçeyan a fermî ya Sûriyeyê SANAyê weşandiye de weha hatiye gotin: "Îro, milîsên çekdar ên neqanûnî yên girêdayî Hikmet el-Hicrî careke din rê li ber ketina karwanek ku sê wezîrên hikûmeta Sûriyeyê û walîyek tê de bûn girtin. Tenê hejmareke sînorkirî ya wesayîtên Heyva Sor a Erebî ya Sûriyeyê destûr hat dayîn ku derbas bibin." Her weha di daxuyaniyê de hat hişyar kirin ku rewşa pêk hatiye"dibe ku encamên ewlehiyê yên cidî derxin holê".
Serokatiya Rûhanî ya Durzî ku bi serokatiya Şêx Hikmet el-Hicrî tê bi rêvebirin, dixwaze ku artêş, hêzên ewlehiyê û milîsên hikûmetê bi tevahî ji hemû bajarok û gundên Suweydayê vekişin. Her wiha destnîşan dike ku ji bo serkeftîbûna peymanê, divê pêvajo ji aliyê garantorên navneteweyî ve were çavdêrîkirin û ewlekirin.
Malbatên bedewî bajar bicih dihêlin
Li gorî peymanê cara yekem e ku hikûmeta Sûriyê rasterast eşîrên bedewî ji navçeyê derxistin. Li gorî SOHRê, rewş dişibiya tahliyeyên bi darê zorê yên li deverên din ên Sûriyeyê di salên şer de.
Otobusên ku malbatên bedewî yên ji Suweydayê hildigirtin gihîştin bajarê Derayê. Hêzên ewlehiyê jî piranî li bejahiya bakurê Siwêdayê, li ser rêyên Siwêda-Şam û Siwêda-Deraayê bicih bûn.
Hêzên Sûriyeyê li Siwêdayê qetlîam pêk anîn
Fermandarê Hêzên Ewlehiya Navxweyî yên Bajarê Siwêdayê, Sererkan Ehmed el- Dalatî ji ajansa SANAyê re got: "Em bibiryarbûna xwe ya ji bo misogerkirina derketina bi ewlehî ya hemû kesên ku dixwazin ji bajarê Siwêdayê derkevin, piştrast dikin."
Her weha Sererkan Ehmed el- Dalatî diyar kir ku ji bo misogerkirina ewlehiya Siwêdayê û pêşîgirtina li pevçûnên nû, li dora bajêr xelekek ewlehiyê hatiye avakirin.
Wezareta Karên Derve ya Sûriyeyê jî ragihand ku hevahengiya bi aliyên herêmî û navneteweyî re ji bo gihandina alîkariyên pêwîst ji xelkê Siwêdayê û misogerkirina vegera ewle ya awareyan bo malên xwe berdewam dike.
Herî kêm 1,120 mirin
Navenda Çavdêriya Mafên Mirovan a Sûriyê ragihand ku ji bilî mirinên di pevçûnên li Siwêdayê û derdora wê de çêbûne, kuştinên meydanî û binpêkirinên mafên mirovan ên cidî jî hene.
SOHRê ragihand ku ji 13ê Tîrmehê vir ve, tevî êrîşên Îsraîlê, herî kêm 1,120 kes hatine kuştin.
Dabeşkirina qurbaniyan wiha ye:
- 531 kes (104 ji wan sivîl in) ji bajarê Siwêdayê,
- 373 kes (18 ji wan eşîrên bedewî, 1 çekdarê Lubnanî), ji hêzên girêdayî Wezareta Parastinê û Rêveberiya Ewlekariya Giştî,
- 15 kes di êrîşên asmanî ya Îsraîlê de hatin kuştin ku serbi hêzên Wezareta Parastinê û Rêveberiya Ewlekariya Giştî ye
- 3 kes di êrîşa asmanî ya Îsraîlê de ya li dijî avahiya Serfermandariya Giştî li Şamê de hatin kuştin,
- 1 rojnamevan dema ku pevçûnên li Siwêdayê dişopand hat kuştin,
- 3 kes, endamên eşîreke bedewî bû ku ji aliyê komên çekdar ên Durzî ve hatin înfazkirin.
- 194 kes di înfazên meydanî de ji aliyê yekîneyên girêdayî Wezareta Parastinê û Wezareta Karên Navxweyî ve hatin kuştin.
(VC/AY)
