*Fotoğraf: AA-İdlib.
Sürecin ilk kenti Astana'ydı.
Türkiye ve Rusya'nın garantörlüğünde Suriye'de sağlanan ilk ateşkes 29 Aralık 2016'da yürürlüğe girdi.
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad 8 Ocak 2017'de Suriye savaşıyla ilgili Astana kentinde yapılacak görüşmelerde "Her konuyu müzakere etmeye hazır olduğunu" kaydetti.
Taraflar 23 Ocak'ta tekrar masaya oturdu.
Taraflar, Kazakistan'ın başkenti Astana'da Suriye'de ateşkes ve çözümü görüşmek için toplanmış, Türkiye, Rusya ve İran, görüşmelerinin sonucuna ilişkin 24 Ocak'ta ortak açıklama yaptı.
Bir yılda sekiz toplantı
Ortak açıklamaya göre, Suriye'de ateşkesin denetimi ve uygulanması için Türkiye, Rusya ve İran üçlü mekanizma kurulması kararlaştırıldı.
Sonuç olarak 2017 yılı boyunca sekiz Astana toplantısı yapıldı.
21 Aralık 2017'de yapılan sekizinci Astana toplantısı sonrası bazı kararlar alındı.
Alınan kararlardan biri de Türkiye'nin İdlib'e girerken önüne konulan görevi yerine getirmesi gerekiyor şeklindeydi.
Rusya ve İran Türkiye'nin İdlib'e girmesi adına Nusra ile çatışmasını planladıkları için buna onay verildiği belirtilmişti.
2018 sonbaharı ve Soçi
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 17 Eylül 2018'de Rusya'nın Soçi kentinde buluştu.
Taraflar uluşmadan İdlib'de silahlardan arındırılmış bir bölge kurulması konusunda anlaşmaya varılarak ayrıldı.
TIKLAYIN - Türkiye ve Rusya'dan 10 Maddelik Suriye Mutabakatı
Plana göre 15-20 kilometre derinliğinde ve 250 kilometre uzunluğundaki silahsızlandırma şeridinin silahlı örgütlerin kontrol ettiği bölgeden geçecekti.
Suriye ordusu, bu gelişmeler üzerine gündemde olan İdlib operasyonunu erteledi.
Ancak Suriye ordusu ve silahlı örgütlerin (muhaliflerin) çatışması, anlaşmadan bir süre sonra artarak sürmeye başladı.
Silahlardan arındırılmış bölge planı ise uygulanamadı.
Otoyol krizi ve sonrası
İdlib'den geçen Halep-Lazkiye ve Halep-Hama otoyollarının (iki taraf için de önemli otoyollar) açılmasına karar verilen mutabakat, İdlib'de muhalifler tarafından bu anlamda uygulanmadı.
Suriye Ordusu, mutabakata uyulmadığını söyledi bunu operasyon için gerekçe yaptı.
Tüm taraflar süreçlerin tıkandığı konusunda hem fikir. Şu anki durumda ise Türkiye ve Rusya arasında müzakereler sürüyor.
İdlib hakkında
Halep'e 60 kilometre uzaklıkta bulunan İdlib, aynı isimli yönetim bölgesinin de merkezi. Suriye'nin kuzeybatısındaki, Afrin'in ise güneyinde yer alan kent Hatay sınırında bulunuyor. Kent sınırları içinde MÖ. 3 bin yılın sonlarında ve MÖ 1800-1650 yılları arasında önemli bir merkez olan Ebla Antik kenti de bulunuyor. Afrin gibi zeytin üretimi açısından önemli bir merkez olan İdlib, Suriye'nin en önemli tarım merkezlerinden de biri. Kentte şu anda resmi rakamlara göre yaklaşık 700 bini iç göçle gelen 3 milyon civarında kişi yaşıyordu. |
(PT)
