Siyasetin Sivilleşmesinde Askeri Adım

“Avrupa Hareketi 2002" girişimi kurucularından, Galatasaray Üniversitesi öğretim görevlisi Cengiz Aktar ve Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ülkü Azrak Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi Özkök’ün Yunan Elefterotipia gazetesine verdiği demeci “olumlu bir gelişme” olarak değerlendiriyorlar.

Özkök’ün “Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Avrupa Birliği’nin (AB) gerektirdiği siyasi reformların sonuçlarına katlanmaya hazır olduğunu söylediğini” vurgulayan Aktar, “Bu, askeriyenin siyasetten elini çekmesi ve Türk siyasetinin sivilleşmesi sürecinde çok önemli bir kilometre taşı olabilir” diyor.

Azrak ise, Orgeneral Özkök’ün açıklamalarının “TSK’nın Türkiye’deki bazı ulusalcı çevrelere yakınlık göstermediği” şeklinde yorumlanabileceğini söylüyor.

Aktar: Gerçekçi, konulara hakim ve somut ifadeler

Özkök’ün beyanatının 5 Kasım’da yayınlanacak Avrupa Komisyonu’nun Türkiye’nin İlerleme Raporu öncesinde “müspet bir etki yaratacağını” söyleyen Aktar, şu noktalara dikkat çekiyor:

* Hilmi Özkök’ün TSK’nın başında bulunması, Türkiye için bir şans. Fakat beyanatı ne dereceye kadar TSK’nın tümünün Avrupa Birliği (AB) ile ilgili görüşlerini temsil ediyor, o ayrı bir konu.

* Demeçte altını çizdiğim satırda, Özkök, TSK’nın AB’nin gerektirdiği siyasi reformların sonuçlarına katlanmaya hazır olduğunu söylüyor. Bu, gözden kaçan ama son derece önemli bir beyan. Ve bu, askeriyenin siyasetten elini çekmesi ve Türk siyasetinin sivilleşmesi sürecinde çok önemli bir kilometre taşı olabilir.

* Dikkatimi çeken ikinci nokta, Özkök’ün olabildiğince gerçekçi, konulara hakim ve somut ifadeler kullanması.

* Üçüncüsü, 5 Kasım’da yayınlanacak olan Avrupa Komisyonu’nun Türkiye İlerleme Raporu öncesinde, bu beyanat muhakkak müspet bir etki yaratacaktır. Türkiye’nin 2004’ün sonunda müzakerelere başlama kararı öncesinde Kıbrıs ve Ege kıta sahanlığı meselesini halletmesi gerekiyor. Bu iki konu askeri bürokrasiyi ilgilendiren konular. Özkök’ün yaklaşımları bu iki meselenin hallinde yapıcı rol oynayabilir.

* Son olarak da, beyanatında “Eğer AB üyesi olursak Yunanistan’la olan sorunlarımızı bir haftada çözeriz” demesi AB’nin bir barış projesi olduğunu ne kadar iyi kavradığının göstergesi.

Azrak: İlk açık beyan, olumlu bir gelişme

Türkiye’de askeri çevrelerin bugüne dek AB konusunda net açıklamalar yapmaktan kaçındığını hatırlatan Azrak, Genelkurmay Başkanı Özkök’ün ilk açık beyanı ile basında yer alan bazı yorumlara da açıklık getirileceğini savunuyor.

Azrak, sözlerini şöyle sürdürüyor:

* TSK, AB’ye katılım konusunda bugüne kadar açık bir tavır sergilemedi; sadece basında bazı yorumlara rastlandı. O yorumlar da “TSK’nın, AB’ye girme karşılığında Türkiye’nin vereceği bazı tavizlerden rahatsızlık duyduğu” yolundaydı.

* Buna rağmen ne Genelkurmay Başkanı ne de kuvvet komutanları, bugüne kadar Türkiye’nin AB’yi girmesi konusunda olumsuz ya da kuşkular içeren bir söz sarf etmemişti.

* Bu yorumlar biraz da, AB’ye üye ülkelerin bazılarının Milli Güvenlik Konseyi’nin kaldırılması ya da asker üyelerin oradan çıkarılması gerektiği şeklindeki tutumlarından kaynaklanıyordu.

* Ayrıca, Türkiye'nin çok hassas olduğu bazı konularda örneğin Öcalan konusunda ve Kürtlere karşı resmi politikası konusunda bu hassasiyeti biraz artırıcı beyanlar, söylemlerde bulunmuşlardı AB'ye dahil ülkelerin temsilcileri.

* Şimdi, Genelkurmay Başkanı'nın ağzından Türkiye'nin AB üyesi olmasının yararlı, hatta zorunlu olduğu yolunda bir beyan işitiliyor. Bu her halükarda son derece olumlu bir tutumdur ve “ilginç bir gelişme” olarak yorumlanmalıdır. (BB)