*New York'taki seçim izleme ekranları. Fotoğraf: Tayfun Coşkun/AA.
1990'dan beri New York'ta yaşayan, Pratt Institute Sosyal Bilimler ve Kültürel Çalışmalar Bölümünde Kültürel Çalışmalar Koordinatörü olan Doçent Kumru Toktamış, Amerika Birleşik Devletleri seçim günüyle ilgili bianet'in sorularını yanıtladı.
Toktamış, erken zaferini ilan eden Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump'ın konuşmasıyla ilgili "tehlike geliyorum diyordu" yorumunu yapıyor.
"Haftalardır hazırladığı planı devreye soktu"
Trump'ın erken "zafer konuşmasını" nasıl değerlendiriyorsunuz?
Başkan Yardımcısı Mike Pence "zafer yoluna girdik" derken galiba Trump'ın boş laflarını tercüme etmeye çalışıyordu.
Trump haftalardır, aylardır hazırladığı planı devreye soktu: "Zaten kazanıyordum, derken birden saymayı durdurdular" gibi gerçeklikle alakası olmayan bir iddiada bulunarak kafasının içinde dolanıp duran komplo teorilerini dile getirdi.
TIKLAYIN - Trump "Biz bu seçimi kazandık" dedi, oy sayımı sürüyor
Henüz daha sayılmamış yığınla oy varken böyle bir konuşma yapmış olmasının sorumsuzluğu aslında başlatacağı davalar sürecine işaret ediyor.
Daha önce de söylemiştim: Bu seçimin sonuçları hemen belli olmayacak. Ama ülke başkanı çoktan ülkenin oldukça güvenilir seçim sistemini yoz ve gayrımeşru ilan etti bile.
Trump'ın "milyonlar bana oy verdi bu da bana yeter" konuşması çok önemli. "Benim arkamda kemik bir kitle var" diyor adam.
Diyelim ki Biden kazanmış olsun, 270'i bulmuş olsun, bu kemik kitle ile nasıl başedileceği çok ciddi bir sorun.
"Hukuksuzluğa Yüksek Mahkemeyi de dahil etti"
Şimdi bu kemik kitlenin lideri yasa dışı bir şekilde "durdurun oy saymayı artık, ben kazandım" dedi.
Böylesi bir hukuksuzluk sürecine Yüksek Mahkemeyi de dahil etti.
Yurttaşların geçerli oylarının artık sayılmaması talebi karşısında Yüksek Mahkeme, Trump'tan yana tavır almayacaktır demek istiyorum.
Haksız çıkarsam ABD'de de artık başka bir rejim var demek olacaktır.
Sonuç ne olursa olsun Trump'ın kemik kitlesi ile nasıl başedileceği önümüzdeki yıllara ve rejime şekil verecek.
"Seçim yorumcularının nutku tutuldu"
Trump'ın sözleri zaten korkulan kutuplaşmayı yükselterek sokaklarda şiddet olasılığını artırır mı?
Kitlesine mesaj verdi zaten: Bu seçim gayrimeşru diyerek. Bu kontrolsüz kitle ile nasıl baş edileceğini bilmek artık bir krimonoloji konusu.
Yerel yönetim birimlerinde çok zor günler yaşanacağı açık. Şu anda yorumları dinliyorum: 4 yıldır her gün yaşanılan "nutkun tutulması" halinde yorumcular.
Böylesi bir siyasi sorumsuzluğu her gün, her tweet'te yaşıyorduk. Tehlike geliyorum diyordu.
"Anketler Las Vegas kumarbazları gibi"
Peki anketlere gelirsek, 2016 seçimlerinde Hillary Clinton'ı favori gösteren anketler bu kez de Joe Biden'ı ortalama 8 puan önde gösteriyordu. Anketlere güven bu seçimle biter mi?
Anket çalışmaları son derece kontrolsüz bir ortamı ihtimal hesapları üzerinden kontrol edebilirmişiz performansı ile biliyormuş gibi yapma halinden başka bir şey değil benim açımdan.
Eğilimleri tartışabilmekte zorlandığında insanlar birtakım anket sayıları veriyorlar. Anketler oldukça dikkatle kaale alınması gereken sadece bir tip göstergedir, yegane ve tek gösterge gibi yapılan konuşmaları ciddiye almamak lazım.
Eğilimler üzerinden düşündüğümüzde ise örneğin bir Florida, bir Arizona sonucu şaşırtıcı durmuyor: Florida Trump'a gidecektir derken anketlerin sayısal kesinliğinden çok eyaletteki eğilimleri inceleyerek bunu öngörebiliyorduk.
Veya Arizona için anketlere bakmaktansa Amerikan politikasının temel direklerinden Cumhuriyetçi Senatör McCain'in ailesinin ve kitlesinin Trump'a aldıkları mesafeyi incelemek gerekiyordu.
Anketleri, Las Vegas kumarbazlarının seçim bahisleri kadar ciddiye alıyorum tabii ki: Profesyonel kumarcılar da iyi bilirler yaptıkları işleri.
Bu ahali de haftalardır Biden'a yatırım yaparken son birkaç gün "bir dakika ya" deyip bahislerini kaydırmaya başlamışlardı.
(PT)