Orb Media, dokuz farklı ülkeden 250 plastik su şişesi üzerinde Fredonia'daki New York Devlet Üniversitesi'nde inceleme yaptı. BBC'nin bilim editörü David Shukman'ın haberleştirdiği verilere göre araştırma sonucunda her bir litre suda ortalama 10 plastik parçacığının bulunduğu, her birinin de insan saçından daha kalın olduğu belirlendi.
Araştırmaya katılan üniversitenin kimya profesörü Sherri Mason, BBC'ye yaptığı açıklamada "Peş peşe her şişede, her markada plastik bulduk" dedi ve şöyle devam etti:
"Bu, herhangi bir markayı doğrudan suçlama amaçlı değil, araştırma plastiğin her yere tesir ettiğini gösteriyor. Plastik toplumumuzun her yerine yayılan bir madde ve sularımızı da istila ediyor. Bunlar her gün tükettiğimiz en temel ürünler".
Prof Mason, ar "Felaket değil ama sayı olarak bakarsak kaygı verici" şeklinde konuştu.
BBC'ye konuşan uzmanlara göre, musluk suyunun kirli olabileceği bazı gelişmekte olan ülkelerde, yine de plastik su şişesi tüketimi devam etmeli.
Araştırılan su markaları
Araştırma 11 farklı küresel ve ulusal şişe su markası üzerinde yapıldı. Bu markalar, nüfusları yüksek ve şişe su tüketiminin de nispeten fazla olduğu ülkelerden alındı.
Uluslararası markalar:
- Aquafina
- Dasani
- Evian
- Nestle Pure Life
- San Pellegrino
Önde gelen ulusal markalar:
- Aqua (Endonezya)
- Bisleri (Hindistan)
- Epura (Meksika)
- Gerolsteiner (Almanya)
- Minalba (Brezilya)
- Wahaha (Çin)
Nil Kırmızısı boyası suya damlatıldı
Bu markaların hepsinde kirlenme ihtimaline karşı su şişelerinin mağazalardan satın alınma süreci ve kurye şirketlerine nakil süreçlerinin görüntüleri kaydedildiği belirtildi.
Plastik maddelerin tespiti için, İngiliz bilim insanlarının ürettikleri Nile Red (Nil Kırmızısı) adı verilen bir boya kullanıldı. Bu boyanın daha önce deniz suyundaki plastikleri tespit için kullandığı belirtildi. Bu boyalar önce suya damlatıldı, suda yapıştıkları plastik parçacıklarını florasan ışığına dönüştürdü.
Prof. Mason ve araştırmacılar boyalı örnekleri ayırıp, insan saçının bir telinin çapına denk gelen 100 mikrondan büyük olan parçacıkları saydığını söyledi.
Bazıları tek tek ele alınabilen bu parçacıklar daha sonra kızılötesi spektroskopisi ile incelenen maddelerin plastik oldukları teyit edildi ve hangi polimerler olduklarının tespiti yapıldı.
Habere göre aralarında 6.5 mikron boyutunda olanların da bulunduğu 100 mikrondan daha küçük olan parçacıkların sayısının diğerlerinden daha fazla olduğu tespit edildi.
Bu parçacıklardan her bir litrede ortalama 314 adet bulunduğu da belirlendi.
Parçacıklar, astronomide gece yıldızların sayısının hesaplanmasında kullanılan bir teknikle sayıldı.
Parçacıkların bileşenleri teyit edilmedi ama Prof Mason 'plastik olduklarını' düşünmenin akla yatkın söyledi.
Bunun nedeni de Nil Kırmızı boyasının plastik dışı maddelere de yapışabiliyor olması. Bir deniz kabuğu parçasına, lipid (yağ) içeren yosunlarda boyaya takılabiliyor ama bu maddelerin şişe sularda bulunması düşük bir ihtimal.
Firmalardan haberle ilgili yanıt
BBC Ord Media'nın araştırması üzerine markalarla görüştü. Bu markalardan Nestle, iki yıl önce şirket içinde mikroplastik testlerine başladıklarını ve 'izleme düzeyinin üzerinde maddeler tespit edilmediğini' söyledi.
Coca-Cola, ise endüstri içinde en yüksek standartlara sahip olduklarını belirtip 'çok adımlı filtreleme süreci' kullandıklarını açıkladı. Ancak firma aynı zamanda mikroplastiklerin 'her yere yayıldığını bu nedenle en yüksek standartlara sahip ürünlerinde bile çok az miktarda bulunabileceğini' söyledi.
Danone, 'araştırma metodu yeterince açık olmadığı için' yorum yapmayacaklarını, şişe sularında da 'gıda seviyesinde ambalajlama' yapıldığını belirtti.
Garolsteiner markası ise son yıllarda sularında mikroplastik testleri yaptıklarını ve sonuçların da, ürünlerindeki mikroplastiklerin ilaç bilimi şirketlerinin belirlediği seviyelerin çok daha altında kaldığını söyledi.
PepsiCo, kendi adlarına açıklama yapması için Amerikan İçecek Derneği'ne talepte bulundu.
Firma, mikroplastiklerle ilgili araştırmaların devam etmesi gerektiğini ifade edip şişe sularının standartlara uyduğunu savundu. (PT)
*Kaynak: BBC Türkçe
