* Fotoğraflar: Doğa Derneği
Haberin İngilizcesi için tıklayın
İzmir’in Seferihisar ve Menderes ilçesi sınırları içerisinde yer alan Orhanlı ve Yeniköy mevkilerinde yapılması planlanan jeotermal enerji santralini Orhanlı Köyü Doğa Gençlik ve Spor Kulübü Derneği’nden Yaşar Buyruk ile konuştuk.
Karen Kahramanmaraş Elektrik Üretim A.Ş.’nin açmak istediği jeotermal enerji santrali, İzmir Yarımadası’na özgü erkence türü zeytin ormanları başta olmak üzere, bölgenin doğasını ve bu bölgede geçimini sağlayan insanları tehdit ediyor.
1 yıl önce, Orhanlı ve Yeniköy’ün yakınındaki Kavaklıdere köyünde de jeotermal enerji santrali kurulduğunu belirten Buyruk, hem gürültü kirliliği hem de mahsullerinin verimsizleşmesi nedeniyle bu köyde yaşayan ve zeytincilikle geçinen insanların evlerini satarak başka yerlere göç etmek zorunda kaldıklarını söylüyor.
Orhanlı ve Yeniköy’deki santral projesi ise henüz yeni. Proje kapsamında 14 adet jeotermal arama kuyusu açılması planlanmış. Şirketin projeyi başlatması için sonuçlanması gereken Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) sürecinde bir ilerleme yok. Yine de şirketin faaliyetleri başlamış durumda.
“Şirket depremden istifade etti”
30 Ekim’de gerçekleşen İzmir depremi sonrası kamuoyunun ilgisinin başka bir yere yönelmesi şirketin faaliyetlerini hızlandırmış. Buyruk, şirket yetkililerin sözlü izin aldıklarını iddia ettiklerini söylüyor:
“Deprem sürecinde bürokrasinin farklı alanlarda halka hizmet vermek için çalışmasından istifade ederek tamamen hukuksuz bir şekilde yapmak istedikleri yıkım projelerini hayata geçirmeye çalışıyorlar. Köyün piknik alanına yalnızca 24 saat içinde konteynırlarını getirerek jeotermal enerji inşaatında çalışacak işçiler için bir şantiye alanı kurdular.
“İnsanlar depremde yaralarını sarmaya çalışırken, burada onlar için ikinci bir deprem yaratıyorlar. Bu da tamamen hukuksuz bir şekilde gerçekleştiriliyor.”
Şirket hakkında suç duyurusu
Buyruk, resmi olarak gerekli süreçler tamamlanmadan inşaat faaliyetlerini başlatan şirket hakkında suç duyurusunda bulunduklarını da belirterek şu bilgileri veriyor:
“Bir proje kapsamında 14 adet kuyu açılması planlanıyor ve şu an bunların sondaj çalışmaları gerçekleştiriliyor. Şirketin sondaj ruhsatı var fakat inşaatın başlaması için gerekli olan ÇED kararı henüz verilmemişken yapılar inşa ediliyor.
“Biz şu anda işletme hakkında tamamen hukuksuz olarak köyümüzün piknik alanına şantiye kurmuş olması hem de hukuksuz bir şekilde hiçbir izni olmadan 14 adet bölgedeki bazı alanlarda jeotermal arama kuyularının inşasına başlamış olması nedeniyle Seferihisar Cumhuriyet Başsavcılığına başvuruda bulunduk.”
Şantiye alanında eylem
Bölgeye açılması planlanan jeotermal arama kuyuları için yapılan şantiye, yöre halkının tepkisiyle karşılandı.
8 Kasım’da hukuksuz olarak bölgeye inşa edilen şantiye alanını protesto eden bölge sakinleri, jeotermal arama kuyularının ve şantiyenin yaşam alanlarını yok edeceğini söyleyerek şantiye girişini kapatarak yetkililerden, hukuksuz olarak kurulan şantiyenin bir an önce buradan kaldırılmasını talep etti.
Tepkiler sonucunda Seferihisar Belediyesi yetkilileri tarafından şantiye alanında bulunan konteynırlar kaldırıldı.
Uzmanlar ne diyor?
Yerin bin ile dört bin metre derinliğinden çekilen jeotermal akışkan bor, cıva, arsenik, kurşun, amonyak, antimuan, lityum, karbondioksit, hidrojen sülfür ve tuz kimyasallarını içeriyor.
Menderes ve Seferihisar’ı etkileyerek binlerce insanın yaşamını ve sayısız canlıya ev sahipliği yapan bölge doğasını tehdit eden projeye yönelik olarak uzmanlar iki önemli tehlikenin altını özellikle çiziyor: Havada oluşacak yüksek ısıdaki nem ile hava ve su kaynaklarına karışacak olan zehirli maddeler.
Karen Kahramanmaraş Elektrik Üretim A.Ş. hakkında
Kipaş Holding iştiraklerinden olan Karen Kahramanmaraş Elektrik Üretim A.Ş.; KEN KİPAŞ Elektrik Üretim A.Ş., Kiper Elektirik Üretim A.Ş., Maren Maraş Elektrik Üretim Sanayi ve Tic A.Ş. şirketleri ile birlikte Aydın, Denizli ve İzmir illerinde bulunan lisans sahalarında Jeotermal kuyu sondajı ve elektrik üretimi faaliyetlerini yürütüyor.
Şirket, EPDK’dan alınan üretim lisansları ile Aydın ili sınırları içerisinde İREM JES (20 MW), Sinem JES (24 MW), Deniz JES (24 MW), Kerem JES (24 MW) ve KEN 1 JES (24 MW) isimli 5 adet jeotermal enerjiye dayalı elektrik üretim santralleri ile toplamda 116 MW’lık işletmede olan üretim yapıyor. (TP)