Çocuk Cezaevleri Kapatılsın Girişimi, Meclis İnsan Hakları Alt Komisyonu’nun Sincan Çocuk Cezaevi İnceleme Raporu’nun “maddi gerçeklikten uzak, yanlı ve bütünüyle çocuklara yönelik hak ihlali ve saldırıları aklamaya yönelik” olduğunu bildirdi.
“İnsan hakları adına hazırlanan bir raporda, mahpus çocuklar hakkında daha raporun en başında, çocukların ‘terörle bağlantılı suçlar’ kapsamında tutuklu olduklarını belirtilerek rapora başlanılmış olması dahi raporu hazırlayanların ön yargılarının en net ifadesidir!..”
Rapora itirazlar
Raporun sadece iktidar partisine mensup komisyon üyelerinin şahsi değerlendirmelerinden oluştuğunun söylendiği açıklamada şu ifadelere yer verildi.
“Rapor içeriğinden de anlaşılacağı üzere, Ayşe Türkmenoğlu (AKP), Mehmet Kerim Yıldız (AKP), Abdurrahim Akdağ (AKP), Veli Ağbaba (CHP), ve Murat Bozlak (BDP) olmak üzere beş milletvekilinin cezaevi ziyareti ve inceleme yaptığı açıktır.”
Açıklamada Ağbaba’nın rapora muhalefet şerhi koyduğu, BDP’li Murat Bozlak'ın da cezaevi çıkışı yaptığı açıklamalar ile raporun çeliştiği, inceledikten sonra değerlendirmede bulunacağı içeriğini onaylamadığı belirtildi.
“Dahası Mehmet Metiner ve Reşat Doğru incelemeye dahi katılmadan raporu onaylamış, özetle sadece üç iktidar partisi vekilin şahsi ve maddi dayanaktan yoksun değerlendirmeleri ile rapor hazırlanmıştır.”
Gerçekdışı ifadeler
Girişim 23 Ocak’ta bir heyet oluşturarak Sincan Cezaevi’ne gidip üç mahpus çocukla görüştüklerini ve görüşmede çocukların olaylara ilişkin komisyon raporunun tam tersine açıklamalarda bulunduğunu da söyledi.
“Rapor içeriğindeki ‘12 infaz koruma memurunun rapor aldığı, bir çocuğun infaz koruma memuruna kafa atması nedeniyle olayın başladığı, aslında memurların mağdur olduğu, yangını söndürmek için su sıkıldığı, biber gazı veya başkaca bir gazın bulunmadığı, çocukların isyan başlattığı bu kararı kendileri mi yoksa dışarıdan mı yönlendirildiği’ bütünüyle gerçek dışıdır.”
“Kasıtlı çıkarım”
Girişimin açıklamasında öne çıkan noktaların bazıları şunlar.
* “Saldırıya uğrayan sekiz çocuğun apar topar başka cezaevine nakledilmiş olması da bizce iddiaların doğruluğunun kanıtıdır.”
* “Raporda, saldırıya uğrayan çocukların doktor raporlarında dahi çocuklarda ödem, ekimoz ve lezyon türü sorunların oluştuğu belirtilmiştir. Ancak, komisyon bu darp izlerinin arbede esnasında oluşmasının normal olduğu gibi yanlış ve kasıtlı bir çıkarımda bulunmuştur.”
* “Raporda, C-10 ve C-12 koğuşlarında kalan çocukların, tutarsız açıklamalarda bulunduğu çıkarımında bulunulmuştur. Ancak böyle bir husus doğru değildir. Komisyonun raporu çerçevesinde görüşülen üç çocuktan üçü de son derece tutarlı açıklamalarla olayı anlatmışlardır.”
* “Komisyonun saldırıya uğrayan çocukların tamamı ile görüşmek yerine, Sincan Çocuk Cezaevi yönetimi ve infaz koruma memurları ile görüşmesi dikkat çekicidir.”
Ankara Çocuk ve Gençlik Cezaevi'ndeki çocuk mahpusların işkence gördüğünün ortaya çıkması üzerine 6 Ocak’ta cezaevine giden Meclis İnsan Hakları Alt Komisyonu raporunda çocukların anlatımlarının “gerçek dışı olduğu kanaati”ne vardığını açıklamıştı.
Dayanaksız yorum
Girişim raporun çocuk hakları savunucularını, basını ve çocuk mahpusları “haksız ve dayanaksız şekilde suçlayıcı ve hedef gösterici” olduğunu da belirtti.
“Kamuoyunu yanıltmak ve çocuklara ilişkin kamuoyundaki hassasiyeti suistimal etmek... bu konuda bazı sivil toplum kuruluşlarının duyarlı olması gerektiği değerlendirilmektedir”şeklindeki yorumların kabul edilemez nitelikte olduğunu vurguladı.
Ne olmuştu?
Ankara Sincan Çocuk Hapishanesi’nde dokuz çocuk ağır şekilde darp edilmiş, sonrasında dördü İstanbul Maltepe Hapishanesi’ne ve beşi de İzmir Çocuk Hapishanesi’ne gönderilmişti.
Çocukların darp edilip işkenceye maruz kaldığı iddialarının üzerine İnsan Hakları Derneği Ankara Şubesi, TUHADFED Ankara Temsilciliği ve Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) Hukuk Komisyonu cezaevini ziyaret ettikten sonra suç duyurusunda bulunmuştu.
Çocuklar gönderildikleri hapishanelerde de ve ring aracında da dövüldü ve kötü muameleye uğradı.
Maltepe’ye sevk edilen dört çocuk kişilik hücrede tutuldukları, doktora götürülmedikleri ve içme suyuna bile ulaşamadıkları için açlık grevi kararı almış, ancak sonra ikişerli olarak adli mahpusların kaldığı koğuşlara sevk edilince bu kararlarından vazgeçmişlerdi.
Çocuklara dava
10 Ocak’ta Sincan Cezaevi’nde işkenceye maruz kalan çocuk tutuklulara “görevli memura direnmekten” dava açılmıştı.
Çocukların avukatları da aynı gün çocukları darp eden hapishane yetkili müdürleri ve gardiyanlar hakkında suç duyurusunda bulundu ve “çocuk tutuklulara karşı işkence, eziyet ve kötü muamele tehdit ve hakaret suçlarından” cezalandırılmasını istedi.
Sincan Cezaevi daha önce de çocuk mahpusların maruz kaldığı hak ihlalleriyle gündeme gelmişti.
Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği’nin verdiği bilgilere göre 8 Ocak 2014 itibariyle cezaevlerinde 1978 çocuk bulunuyor, bu çocukların 1554'ü tutuklu.
Çocuk Cezaevleri Kapatılsın Girişimi'nin bileşenleri şöyle: İnsan Hakları Derneği, Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Çağdaş Hukukçular Derneği, Gündem Çocuk Derneği, Tutuklu ve Hükümlü Aileleri Hukuk Dayanışma Dernekleri Federasyonu (TUHAD-FED), Özgürlüğünden Yoksun Gençlerle Dayanışma Derneği (ÖZGEDER), İnsan Hakları ve Mazlumlar İçin Dayanışma Derneği (MAZLUMDER), Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği (CİSST), Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği (SHUD), Türkiye Çocuklara Yeniden Özgürlük Vakfı, İştar Kadın Merkezi, Uluslararası Çocuk Merkezi, Çocuklar İçin Adalet Takipçileri, Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim Sen), Çakıl Derneği,Toplumsal Dayanışma için Psikologlar Derneği (TODAP)- Sağlık emekçileri Sendikası (SES) (YY)