Kayıt dışı çalıştırılırken silikozis hastalığın yakalanan ve çalışma gücünü en az yüzde 15 oranında kaybettiği tespit edilenlere malullük aylığı bağlanacak. Başvurular 24 Mayıs 2011'e kadar sosyal güvenlik il merkezlerince kabul edilecek. Bu tarihten sonra yapılan başvurular ise kabul edilmeyecek.
Mevzuat çalışmaları tamamlanarak "Torba Yasa" kapsamında kabul edilen düzenlemeye göre, aylık bağlanan silikozis hastası ile eş ve çocuklarına aile içindeki kişi başına düşen gelir payına bakılmaksızın yeşil kart da verilecek.
"Özürlü değil, meslek hastası"
Kot Kumlama İşçileri Dayanışma Komitesi üyesi ve Basın Yayın İletişim ve Posta Emekçileri Sendikası (Haber-Sen) yönetim kurulu üyesi Mehmet Demir, düzenlemenin Özürlüler Yasası kapsamında olduğunu, ancak meslek hastalarına tanınan haklar kapsamında yapılması gerektiğini söyledi.
"Silikozis, sadece kot kumlama işçilerinde ortaya çıktığından bir meslek hastalığıdır. Komite olarak biz baştan beri lütuf değil, hak talep ettik. Ancak hükümet bu talebi Özürlüler Yasası kapsamında değerlendirmeyi tercih etti ve maaşı sosyal yardım olarak düzenledi. İlkesel olarak bu işçilerin özürlü kategorisinde sosyal yardım almasını kabul etmiyoruz."
"Üç ay içinde başvuru şartı yanlış"
Demir, yine de meselenin bir yasaya girmesi, işçi ve ailelerine böyle bir sosyal güvence sağlamasının önemli bir adım olduğunu düşünüyor, yasadaki problemlere dikkat çekerek hak mücadelesinin devam edeceğini söylüyor.
" Bu yasaya üç ay içinde başvurma şartı konuldu, bu çok yanlış. Çünkü, silikozis hemen ortaya çıkmayabilir, ya da sonradan çalışma gücü daha aza düşebilir. Bunun yanında düzenlemenin gazetelerden bilboardlardan yayınlanarak, halka duyurulması gerekirdi. Bunlar tedirginlik yaratan ayrıntılar. Öyle görünüyor ki, samimi bir şekilde hastalık sayısını tespit etme ve hak ettiklerini verme uğraşı yok.
"Bu yasa ile kendimizi hedefimize ulaşmış saymıyoruz. Ama çoğu çok yoksul insanlar en azından bu süreçte mağdur olmayacaklar. İnsanların hastaneye gittiklerinde geri çevrilmemeleri önemlidir.
"Maddi olarak baktığımızda meslek hastalarından daha fazla gelir ortaya çıkmış oldu. Parasal olarak bu daha iyi ve aldıkları maaş kendileri öldükten sonra ailelerine de kalacak. Ama meslek hastaları olarak kabul edilseler malulen emeklilik hakkı olacak. Ayrıca, bu yasayla herhangi bir sigortalı işe girdiğinde bu aylıktan mahrum kalıyor. "
Memur maaş katsayısı esas alınacak
Silikozis hastalığının tespitine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporları Sağlık Bakanlığı eğitim ve araştırma hastaneleri, meslek hastalığı hastaneleri veya devlet üniversiteleri hastanelerince düzenlenecek.
Meslekte kazanma gücünü yüzde 15 ile yüzde 34 arasında kaybedenlere 7 bin, 440 yüzde 35 ile yüzde 54 arasında kaybedenlere 8 bin, yüzde 55 ve üzerinde kaybedenlere 9 bin 600'e yakın gösterge rakamının her yıl Bütçe Kanunu ile tespit edilecek memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunan tutarda aylık bağlanacak. (EG/EÖ)
