Fotoğraf: bianet arşiv
Şili devleti, 13 yıl önce Copiapó şehri yakınlarındaki San Jose bakır ve altın madeninde meydana gelen göçükte 69 gün mahsur kalan 33 madenciden 31'ine toplam 1,4 milyon dolar tazminat ödeyecek.
Şili Yüksek Mahkemesi, Devlet Savunma Konseyi'nin (CDE) yaptığı itirazı reddederek madencileri haklı buldu. Mahkemenin kararına göre, 31 madenciden her biri 48'er bin dolar manevi tazminat alacak.
Madenciler, açtıkları davada devlet kurumlarının güvenlik hükümlülüklerini yerine getirmediğini iddia etmiş, Çalışma Müdürlüğü (DT) ile Ulusal Jeoloji ve Madencilik Servisi'ne (Sernageonim) manevi tazminat davası açmıştı.
Ne olmuştu?
Şili'de 5 Ağustos 2010'da San Jose bakır ve altın madeninde göçük meydana geldi, 33 madenci yerin 700 metre altında mahsur kaldı.
Kazadan 17 gün sonra bir sondaj kuyusu aracılığıyla işçilere ulaşıldı ve sağ oldukları tespit edildi.
Madencilerin yaklaşık 70 santimetre genişliğindeki tünelden dışarı çıkarılması için ABD’li bir teknisyen 4 milimetre kalınlığında çelik kapsül, 2,5 metre uzunluğunda ve 54 santimetre çapında yani 250 kilo ağırlığındaki “Anka Kuşu” adı verilen bir kurtarma kapsülü yaptı.
Bu kapsülde 3 saat süreyle yetecek oksijen ve acil durum çıkışının yanı sıra ses ve görüntü sistemi de yer alıyordu.
Yaklaşık 22,5 saat süren kurtarma çalışmalarında, 33 madencinin tamamı 69 gün sonra kurtarıldı.
Los 33
Madencilerin hikayesi, Los 33 (The 33) filmine konu oldu.
Madencilerin en tanınmışları olan Luis Urzúa ve Mario Sepúlveda'yı Lou Diamond Phillips ve Antonio Banderas canlandırdı. Filmde ayrıca uluslararası tanınan oyuncular Rodrigo Santoro, Juliette Binoche, Gabriel Byrne, Bob Gunton ve Mario Casas rol alıyor.
“Kabuslar görüyorum”
BBC Türkçe’nin olaydan 4 yıl sonraki haberine göre, tüm dünyanın izlediği canlı yayında kurtarılan madencilerin çoğu psikolojik tedavi görüyor, bazıları çalışmıyor ya da ancak geçici işlerde tutunabiliyordu.
Biri o dönem başkent Santiago'da bir psikiyatri kliniğineydi, en az ikisi de alkol ya da uyuşturucu sorunları yaşıyordu.
Maden kazası olduğunda 27 yaşında olan Carlos Barrios, “İlk iki yıl iyiydim. Hiçbir sıkıntım yoktu, futbol oynuyordum, işim vardı. Sonra: Bam!” diyor ve travmasının nüksettiğini anlatıyor.
Barrios işinden ayrılmak zorunda kalmış ve bir yıl boyunca çalışamamış: “Psikiyatristle görüştüm ama bana sadece hap veriyordu. Bağımlı oldum. Hâlâ hap kullanıyorum. Kabuslar görüyorum, karanlıktan korkuyorum. Küçük bir kızım var. Ama onunla ya da eşimle aynı odada uyuyamıyorum. Çünkü kabuslar görüyorum ve kızıma bağırıp çağırmaya başlıyorum.”
Madenden kurtarılan en yaşlı madencilerden biri olan Omar Reygadas da uzun süre işsiz kaldı. Reygada, kaza sonrasında ünlü olduklarını, basında ya da hükümette birçok isimle tanıştıklarını, bu nedenle de maden sahiplerinin kendilerini işe almaktan korktuklarını anlattı. (AS)
