Türkiye, dünyada en çok kayısı yetiştiren ülkelerden biri. Meyve olarak yemenin yanı sıra kuru kayısı, reçel, marmelat, hoşaf ve meyve suyu olarak da tüketiliyor.
Faydasını bilerek tüketenler de çok. Örneğin, kabızlığa karşı kuru kayısı hoşafının yararı halk arasında çok yaygın bilinir. Tabii yararı bu kadar değil. Özellikle meyve olarak tüketilen kayısının kansere karşı etkili olduğu da biliniyor.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Araştırma Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı'nca kayısı ile ilgili yapılan araştırmaya göre, kayısıda bulunan A vitamini organizmanın ve sağlıklı hücrelerin direncini artırarak, kanser hastalıklarına karşı koruyuculuk görevini yapıyor. Bu koruyucu etkisi nedeniyle, özellikle sigara ve alkol kullananlara öneriliyor. Yine bu araştırmaya göre, kayısı, akciğer, ağız, kolon, deri, göğüs ve rahim tümörleri üzerinde etki gösteriyor, göz sağlığı ile kemik ve dişlerin gelişimini sağlıyor.
Karaciğere, kalbe, böbreğe, kemiklere...
Türkiye'de kayısının çok yetiştirildiğini söylemiştik. En çok da Malatya'da yetiştiriliyor. Kayısı, bu nedenle Malatya'da altın meyve olarak ilan edildi. Malatya Belediyesi'nce TÜBİTAK, TÜBİTAK, Hacettepe ve Atatürk Üniversitesi gibi kurumların kaynak gösterilerek hazırladığı raporda, kayısının yararları şöyle özetleniyor:
* Beynin düzenli çalışmasını sağlar, stres azaltır.
* Karaciğerin tahrip olan kısımlarının tamirini sağlar.
* Kemiklerin daha düzgün ve sağlam olmasında önemli rol oynar.
* Dişlerin daha sağlam olmasında önemli rol oynar.
* Kan yapımını artırarak, kansızlığa engel olur.
* Mide ve on ikiparmak bağırsağı ülserinin oluşmasına engel olur.
* Ülserlerin iyileşmesinde de önemli rol oynar.
* Böbreklerde taş teşekkülünü azaltır.
* Üreme sistemi üzerinde olumlu rolü bulunup, cinsel gücü artırır.
* Kansere karşı koruyucu bir etkiye sahiptir.
* Kalp kaslarını kuvvetlendirir ve daha düzenli olarak çalışmasını sağlar.
Diyetlerde...
Kayısı, sodyum bakımından fakir, potasyum yönünden zengin olduğu için bazı diyetlerin uygulanmasında oldukça önemli. Sodyumu kısıtlanan diyetlerde, örneğin kalp yetmezliğinde, böbrek hastalıklarında rahatlıkla tüketilebiliyor.
100 gramında yalnızca 28 kalori bulunuyor. Ancak kurutulduğunda kalori oranı 10 katına çıkıyor.
Kayısının ayrıca cilt güzelliğinde de etkili olduğu biliniyor.
