DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk, ekonomik kriz koşullarında emeklilerin yaşadığı derin yoksulluğu Meclis gündemine taşıdı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yanıtlaması istemiyle Meclis’e verdiği soru önergesinde, emeklilerin geçim sıkıntısı nedeniyle düşük ücretli ve güvencesiz işlerde çalışmak zorunda kaldığını belirtti.
Emekli maaşlarında iyileştirme yapılması çağrısında bulunan Çelenk, “Emekliler, düşük aylıklarla geçinemediği için yeniden iş arıyor” dedi.
Resmi veriler tabloyu doğruluyor
DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk’in önergesinde yer verdiği verilere göre, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın 2024 yılı Genel Faaliyet Raporu'nda 65 yaş ve üzeri yurttaşların işgücüne katılım oranı yüzde 13,1 olarak açıklandı. Oysa bu oran için 2024 yılı hedefi yüzde 12,4’tü. Çelenk, bu artışın gelir adaletsizliği, ekonomik kriz ve yoksulluğun ulaştığı boyutları gözler önüne serdiğini ifade etti.
Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre, Nisan 2025 itibarıyla yaşlılık aylığı alan yurttaşların sayısı 12 milyon 183 bine ulaştı. Bu kişilerin 2 milyon 139 bini SGDP (Sosyal Güvenlik Destek Primi) kapsamında kayıtlı olarak çalışmayı sürdürürken, yalnızca yılın ilk dört ayında bu sayıya 35 bin kişi daha eklendi. Sayının daha da yüksek olduğunu belirten Çelenk, “Kayıt dışı çalışanlarla birlikte bu oran daha da yüksek” dedi.
“Emekliler, düşük aylıklarla geçinemediği için yeniden iş arıyor”
Emeklilerin kendi tercihiyle değil, geçim sıkıntısı nedeniyle çalışmak zorunda kaldığını belirten Çelenk, siyasi iktidarın ekonomi politikalarını eleştirdi: “Emekliler, aldıkları düşük aylıklarla temel ihtiyaçlarını karşılayamadıkları için yeniden çalışmak zorunda kalmaktadır. Düşük ücretli, güvencesiz işlerde çalıştırılmaktadır. Yapılan bu artış, geçim derdiyle boğuşan milyonlarca emekli için yeterli olmamıştır.”
“Emeklilerin insanca yaşayabileceği bir gelir düzeyi sağlanmalı”
TÜİK’in verilerine göre, 2025’in ilk altı ayında enflasyon yüzde 16,67 olarak açıklandı. Bu kapsamda en düşük emekli maaşı, 14 bin 469 TL’den 16 bin 881 TL’ye yükseltildi. Yapılan 2 bin 400 liralık zammı eleştiren Çelenk, “Emeklilerin insanca yaşayabileceği bir gelir düzeyi sağlanmadan, bu krizin toplumsal etkileri daha da derinleşecektir” dedi.
Sevilay Çelenk, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yanıtlaması istemiyle Meclis'e sunduğu soru önergesinde şu sorulara yer verdi:
- 2020-2025 yılları arasında SGDP kapsamında kayıtlı olarak çalışan emekli sayısının yıllara göre dağılımı nedir? Bu kişilerin yaş, cinsiyet ve sektörel dağılımına ilişkin istatistiki veriler mevcut mudur?
- Aynı dönemde, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yapılan denetimlerde tespit edilen kayıt dışı çalışan emekli sayısı kaçtır? Bu denetimlerin yıllara, illere ve uygulanan idari yaptırımlara göre dağılımı nedir?
- 65 yaş ve üzeri çalışan yurttaşlara yönelik olarak iş sağlığı ve güvenliği kapsamında özel bir politika veya program geliştirilmiş midir? Bu yaş grubuna dair iş kazası, ölüm, meslek hastalığı ve sürekli iş göremezlik oranlarına ilişkin veriler nelerdir?
- Emekli yurttaşların mevcut gelir düzeyleriyle temel ihtiyaçlarını karşılayıp karşılayamadığına dair Bakanlığınızca yapılmış çalışma var mıdır? Ortalama yaşlılık aylığı ile açlık ve yoksulluk sınırı arasındaki fark esas alınarak hazırlanmış herhangi bir değerlendirme raporu var mıdır?
- Yurttaşların geçim sıkıntısı nedeniyle yeniden işgücüne katılmalarını önleyecek şekilde, emekli maaşlarını iyileştirmeye yönelik bir planınız var mıdır?
(HA)
