Dersim’in Pertek ilçesinden merkeze gidip gelen 17 Peri Tekstil işçisi, 24 Temmuz’da serviste iki çalışan arasında yaşanan tartışma sonrası işten çıkarıldı. İşçilerin 14’ü kadın, 3’ü erkek.
İşçiler, olay günü ustabaşı tarafından hakarete uğradıklarını, ertesi gün servise alınmadıklarını, kendi imkanlarıyla fabrikaya geldiklerinde işletme sahibi Selçuk Bozkurt’un “Bizi çileden çıkarmayın, dayak mı istiyorsunuz?” sözleriyle tehdit edildiklerini anlattı. İş başı yapmalarına izin verilmeyen işçiler, fabrikadan dışarı çıkarıldı.
İşten çıkarılan işçiler, olaydan kısa süre önce Birleşik Tekstil Dokuma ve Deri İşçileri Sendikası’na (BİRTEK-SEN) üye olmuştu.
"Servis olayı işten atmaların bahanesi"
İşten atılan işçilerden Evrim Altınkaynak, servisteki tartışmanın işten çıkarmaların asıl sebebi olmadığını, yıllardır süren hak ihlallerinin bir yansıması olduğunu söyledi. Yaşadıkları süreci şöyle aktardı:
“25 Temmuz’da, işten çıkarıldığımız tebligatla elimize ulaştı; gerekçe olarak serviste yaşanan bir tartışma gösterildi. Oysa biz, işten atılmadan önce patron ve ustabaşından sürekli baskı görüyorduk. Çalışma koşulları çok ağır ve zorluydu, işten işe sürükleniyorduk. Mesailerimiz 08.00’de başlıyor, 18.30’da bitiyordu. Maaşlarımız gününde yatmıyordu, eksik yatırılan mesailerimiz vardı. Yıllık izin hakkımız kullandırılmıyordu.
Zaten yıllardır asgari ücretle çalışıyoruz. Patron ‘Burada sendika istemiyorum’ diyor. Biz patronun kölesi değiliz.
Daha önce işten ayrılan arkadaşlarımız haklarını alamadığı için biz de bu süreçte sendikaya üye olmaya karar verdik. Maddi ve manevi olarak sıkıntılar yaşıyoruz. Ailemiz, arkadaşlarımız ve sendikamız yanımızda. Dayanışma mücadelemize güç veriyor. İşverenin ‘İşe iade kabul edilmedi, sendikalı çalıştıramam’ tavrıyla karşı karşıyayız. Biz haklarımızı alana kadar vazgeçmeyeceğiz. Kamuoyundan mücadelemize destek verilmesini de istiyoruz.”
Patrondan sendika düşmanlığı
İşçiler, BİRTEK-SEN temsilcisinin işletme sahibiyle görüştüğünü ancak patronun temsilciye “Sen kimsin, ben sendika falan tanımam” dediğini aktardı. İşçiler, işletme sahibi “Sendikalı işçi çalıştırmam” sözleriyle işten çıkartılanları işe geri almayı reddettiğini aktardı.
bianet’e konuşan BİRTEK-SEN Başkanı Mehmet Türkmen, işverenin işçileri sendikadan istifa etmeye zorladığını ve bunun anayasal hak ihlali olduğunu söyledi:
“Sendikalı olmak, işçilerin taleplerini ortak biçimde savunabilmesi demektir. Patronlar, bu örgütlülüğü ortadan kaldırmak istiyor. Sendikadan istifa baskısı suçtur.”
Türkmen, patronun içeride çalışan işçilere baskı yaparak dışarıdaki işçilere karşı kullanmaya çalıştığını, ayrıca sendikayı ve destek veren kurumları “illegal örgüt” gibi göstermeye çalıştığını belirtti. Kadın işçilerin direnişteki rolüne dikkat çeken Türkmen, şunları söyledi:
“Bu direniş, benzer bütün direnişlerde olduğu gibi Peri Tekstil işçilerinin yaşadıkları sorunların yalnızca oraya özgü olmadığını gösteriyor. Örgütlenme çalışmalar yürüttüğümüz Antep, Malatya, Adıyaman, Urfa gibi iller başta olmak üzere, özellikle tekstil ve hazır giyim sektöründe kadın işçilerin oranı çok yüksek. Bu işyerlerinde kadınlar erkek işçilerden daha fazla baskıya, mobbinge, cinsiyet ayrımcılığına maruz kalıyor. Peri Tekstil’de bu baskılar açığa çıktı ve mücadeleye dönüştü. Bu mücadele, aynı sömürüye maruz kalan bütün kadın işçilere cesaret verecek. Talepler kabul edildiğinde, bu sadece Peri Tekstil için değil, bölgede aynı koşullarda çalışan tüm kadın işçiler için örnek bir kazanım olacak.”
Zara’ya rapor edildi
Peri Tekstil 2017’de Tunceli- Merkez Organize Sanayi Bölgesinde kuruldu. 225 kişilik istihdam yaratması bekleniyordu. Firma ilk ihracatını Polonya, Almanya, İngiltere, Fransa, Rusya, İspanya, Çek Cumhuriyeti ve Romanya'ya yaptı. Yılda 85 milyon Euroluk ihracat planlandı.
Firma son olarak Zara için üretim yapıyordu. BİRTEK-SEN, fabrikadaki hak ihlallerini Zara’ya rapor etti. Zara, denetleme yapacağını bildirdi.
(HA)
