Her geçen gün artan 301. madde davalarından bugüne kadar 6 gazeteci veya yazar, yerel mahkemede mahkum oldu. Bu davaların tamamı Yargıtay'a taşındı.
Bugüne kadar yerel mahkemeler, gazeteciler Emin Karaca ve Hrant Dink, yazar Zülküf Kışanak, yayıncı Fatih Taş, Çağrı dergisi sahibi Aziz Özer ve dergi okuru Erkan Akay'a toplam 8 ceza kesti.
Bu sekiz davada, 900 YTL'si ertelenen toplam 12 bin 900 YTL para cezası, 1,5 yılı ertelemeli olmak üzere toplan 3 yıl hapis cezası verildi.
Korkmaz ve Salaz'ın davasında yetkisizlik
Bugün ise, 301'den bir yargılamaya daha devam edildi. 2002'de izlediği bir paneli sahibi olduğu "Demokrat İskenderun" gazetesinde "Kürtlerin Önderi Alındı Faşistlere Teslim Edildi" başlığıyla yayımlanan gazeteci Ersen Korkmaz ve panelde konuşan TKP'den Necmettin Salaz ile birlikte artık, İskenderun 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nde yargılanacak.
İskenderun 4. Asliye Ceza Mahkemesi'nde süren yargılamada mahkeme Başkanı Esmahan Yılmaz, Savcı Mehmet Beşir Güven'in mütalaasına uyarak, Basın Kanunu'nun 27. maddesi gereğince yetkisizlik kararı verdi. Mahkeme, dosyanın basın yoluyla işlenen fiilleri kapsayan 2 No'lu Asliye Ceza Mahkemesi'ne gönderdi.
Davanın uzamasını eleştiren ve beraatini isteyen Kormaz, duruşma sonrası bianet'e yaptığı değerlendirmede, "Bir panelde ifade edilen sözleri düşünce ve ifade özgürlüğüne inanan bir kişi olarak yayımladım. Suç olacağını aklımdan bile geçirmiyordum. Ne yazık ki, bunu yazmam ülkemizde suçmuş. 2002'den beri yargılanıyorum. Benim, davadan olası bir ceza almam aynı zamanda düşünce ve ifade özgürlüğü konusunda ülkemizin de ceza almasıdır" dedi.
1 Ekim 2002'de yayımlanan haberden Korkmaz ve Salaz 301/2 maddesi uyarınca iki yıla kadar hapis istemiyle yargılanıyorlar. Ayrıca, 1 Mayıs İşçi Bayramı öncesinde kaleme aldığı bir yazıda "Hükümeti alenen aşağıladığı" iddiasıyla suçlanan Korkmaz, 17 Mart 2006'da aynı mahkemede yargılanacak.
Ferhat Tunç, 28 Aralık'ta mahkemede
Leyla Zana ve kapatılan Demokrasi Partisi (DEP) milletvekillerinin tahliye edilmemesini "Yeniden Özgür Gündem" gazetesine yazdığı bir yazı ile eleştiren Sanatçı Ferhat Tunç da, yarın (28 Aralık Çarşamba) Beyoğlu 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nde hakim karşısına çıkıyor.
19 Ocak 2004'te yayımlanan "Bir Devrimci Leyla ve Bir Şarkı" başlıklı yazı nedeniyle yargılanan Tunç ve yazı işleri müdürü Mehmet Çolak'ın, "Adliyeyi tahkir ve tezyif" iddiasıyla üç yıl hapisleri isteniyor. Tunç, mahkemenin, Avrupa'da yaşayan Çolak'ın adresinin tespit edilmesini bekleyecek.
Yazar Kışanak, 3 bin YTL'ye mahkum edildi
22 Aralık'ta yargılanan "Yitik Köyler- Bin Yılların Mirası Nasıl Yakıldı?" kitabının yazarı Zülküf Kışanak, "Devleti alenen aşağıladığı" gerekçesiyle 6 ay hapse mahkum edildi.
İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi, Güneydoğu'da yakılan köyleri ele alan yazarın cezasını 3 bin YTL'ye çevirdi.
Gazeteci Aziz Özer'e hapisten 9 bin YTL ceza
Aynı gün, yine İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi, aylık "Yeni Dünya İçin Çağrı" gazetesi sahibi ve yazı işleri müdürü Aziz Özer'e, "Cumhuriyeti ve hükümeti alenen aşağıladığı gerekçesiyle 18 ay hapis cezası verdi.
İki ayrı dava ile ilgili kararını açıklayan mahkeme, ayrı sayılarda çıkan "80 Yıl Türkiye Cumhuriyeti, 80 Yıl Faşizm" ve "Irak'ta İşgal Ortaklığına Hayır" yazılarında "Cumhuriyetin iki kez, hükümetin ise bir kez aşağılandığı"na karar verdi. Gazeteci, verilen toplam 9 bin YTL para cezasıyla ilgili kararı avukatı Özcan Kılıç aracılığıyla temyiz etti.
Aziz Özer, 1 Aralık'ta da, "AKP'nin Ampulü Kimin için yanıyor?" ve "19 Aralık Katliamı'nı Unutmadık, Unutturmayacağız" başlıklı yazılarda "Hükümeti ve Cumhuriyeti alenen aşağıladığı" gerekçesiyle toplam bir yıl hapisle cezalandırılmıştı.
Dergi okuru Akay da iki kez mahkum oldu
14 Aralık'ta da, aynı mahkeme, dergi okuru Erkan Akay'ı, "Türklüğü ve Cumhuriyeti aşağıladığı" iddiasıyla ertelemeli bir yıl hapse mahkum etmişti.
Mahkeme, "Türklerin Ermeni katledip soykırım uyguladığı, katillerin sonradan kahraman şeklinde gösterildiği" ve "Yeni Türkiye denilen Türkiye Cumhuriyeti köklerinin geçmişteki cinayete dayandığı, devletin pis sırlar üzerine kurulduğu"na dair görüşleri "Türklüğü ve Cumhuriyeti aşağılama" olarak değerlendirdi.
Beş yazar 10 yıl hapisle yargılanacak
Osmanlı Ermenileri Konferansı'nı iptal ettiren Hukukçular Birliği'nin suç duyurusu üzerine "Radikal" gazetesi Genel Yayın Yönetmeni İsmet Berkan ile gazete yazarları Erol Katırcıoğlu, Murat Belge, Haluk Şahin ile "Milliyet" gazetesi yazarı Hasan Cemal hakkında da, yazılardan "yargıyı etkilemek" ve "devletin yargı organlarını aşağılamak" iddiasıyla dava açılmıştı.
İddianamede, "konferansın iptalinin düşünce özgürlüğüne darbe" olduğu yorumları, suç kabul edildi. 6 ay ile 10 yıl arasında değişen cezalara çarptırılmaları istenen gazeteciler, 7 Şubat'ta Bağcılar 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nde yargılanacak.
Cemal ve Belge'nin Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 288. maddeye göre "Bir olayla ilgili soruşturma veya kovuşturma sonuçlanıncaya kadar savcı, hâkim, mahkeme, bilirkişi veya tanıkları etkilemek amacıyla sözlü veya yazılı beyanda bulunmak" ve 301. maddesine göre de "devletin yargı organlarını alenen aşağılamak" suçundan ikişer kez, Şahin ve Katırcıoğlu'nun her iki maddeden birer kez, Berkan'ın ise sadece "yargıyı etkileme" iddiasıyla cezalandırılması istendi.
Gazeteci Yıldırım beraat etti
Bir yazısında geçen "Paşalar sermaye düzeninin koruyucusu, sıradan neferleri, aktörleri ve figüranları" ifadeleri nedeniyle üç yıla kadar hapis cezası istemiyle yargılanan gazeteci Rahmi Yıldırım, 24 Ekim'de beraat etti.
Adları yolsuzluk tartışmalarına karışan asker-sivil kamu görevlileriyle ilgili www.sansursuz.com adlı İnternet sitesi için "İş Bilenin Kılıç Kuşananın" başlıklı bir yazı yazan Yıldırım, Ankara 12. Asliye Ceza Mahkemesi'nde, "Askeri tahkir ve tezyif" iddiasıyla yargılanıyordu.
Mahkeme, gerekçeli kararında, "Yargıtay ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kararlarında da belirtildiği üzere ağır, sert veya incitici nitelikte de olsa eleştiri hakkı kullanıldığında kişiye yaptırım uygulanamayacağı, çoğulcu demokrasinin vazgeçilmez bir gereğidir" görüşüne yer verdi.
Yayıncı Fatih Taş'a 6 ay hapis
20 Ekim'de, İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi, Aram Yayınları sorumlusu Fatih Taş'ı, 12 Mart 1994'te kaçırılan ve bir daha haber alınmayan gazeteci Nazım Babaoğlu ile ilgili "Kayıpsın Diyorlar" kitabı nedeniyle "devleti alenen aşağıladığı" gerekçesiyle 6 ay hapisle cezalandırdı. Gıyabında yargılanan yayıncıya ceza, 5 Aralık'ta tebliğ edildi.
Gazeteci Dink'e ertelemeli 6 ay hapis
7 Ekim'de ise, haftalık "Agos" gazetesinde Ermeni kimliği üzerinde bir yazı dizisi yazan gazeteci Hrant Dink ise, "Türklüğe hakaret" ettiği iddiasıyla yargılandığı davada ertelemeli 6 ay hapse mahkum edildi.
Avukatı Fethiye Çetin, Şişli 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nin kararını temyiz etti. Gazetenin yazı işleri müdürü Karin Karakaşlı ise, Basın Kanunu'nun sorumlu müdürleri muaf tutan düzenlemesi gereğince beraat etti.
Şubat 2002'deki "Küresel Güvenlik, Terör ve İnsan Hakları, Çok Kültürlülük, Azınlıklar ve İnsan Hakları" panelinde konuşma yapan gazeteci Dink'e yine "Türklüğe hakaret"ten dava açılmıştı. Mazlum-Der Genel Başkan Yardımcısı avukat Şehmus Ülek'in yargılandığı davaya, Şanlıurfa 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde 9 Şubat 2006'da devam edilecek.
Gazeteci Karaca'ya para cezası ertelendi
Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın idamının 30. yıldönümü dolayısıyla "Türkiye'de ve Avrupa'da Yazın" dergisinde 2002'de yayımlanan yazılardan "Askeri kuvvetleri tahkir ve tezyif" iddiasıyla yargılanan gazeteci-yazar Emin Karaca, beş ay hapis cezasına çarptırıldı.
Gazetecinin cezası 900 YTL paraya çevrilip ertelenirken, yazı işleri müdürü Mehmet Emin Sert beraat etti. Avrupa'da yaşadığı için ifadesi alınamayan derginin Genel Yayın Yönetmeni Doğan Özgüden'in dosyası ise ayrıldı.
Prof Kaboğlu ve Prof. Oran da şubatta yargılanacak
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nın yürüttüğü soruşturma sonucunda Azınlık Hakları ve Kültürel Haklar Çalışma Grubu Raporu nedeniyle dava açılan Başbakanlık İnsan Hakları Danışma Kurulu'nun (BİHDK) eski Başkanı Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu ile Kurul üyesi Prof. Dr. Baskın Oran, 15 Şubat 2006'da hakim karşısına çıkacaklar.
İki öğretim üyesi, Ankara 28. Asliye Ceza Mahkemesi'nde, Ceza Yasası'nın 216/1 ve 301/2 maddeleri uyarınca 1,5 ile 5 yıl hapis istemiyle yargılanacaklar.
Ankara Ekin Tiyatrosu da yargılanıyor
Ankara Ekin Tiyatrosu, 5 Ekim 2002'de Kocaeli'nde, "Gizli Örgüt Nasıl Kurulur" oyununu oynadı. 10 oyuncu ile Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim-Sen) Yöneticisi Osman Çolakoğlu hakkında, "Emniyeti tahkir ve tezyif" suçlamasıyla da dava açılmıştı.
Gazeteci Uçar 301'den ifade verdi
301. maddeden en son işlem başlatılan gazetecilerden birisiyse "Yeniden Özgür Gündem" gazetesi Genel Yayın Yönetmeni İrfan Uçar.
Gazetesinin 13 Aralık 2005 tarihli nüshası için "301 Numara" başlıklı bir yazı kaleme alan Uçar, yazısı yayımlandıktan iki gün sonra Beyoğlu Cumhuriyet Başsavcılığı'na ifade verdi. (EÖ)
