Akademisyen, hukukçu Prof. Dr. Levent Köker, seçmenin Erdoğan'ın siyasi projesini reddettiğini söyledi.
"İlk söylenmesi gereken şey, hiç gereği yokken ve anayasa da buna izin vermezken sayın cumhurbaşkanı kendisini çok ortaya koydu ve bunu başkanlık sistemiyle ilgili bir referandum haline getirdi. Dolayısıyla bunun reddedilmesi söz konusu. Net olan birinci sonuç bu. Sayın Erdoğan’ın siyasi projesini seçmen ciddi bir şekilde reddetmiş görünüyor.
"İkincisi AKP tek başına iktidar olma ihtimalini azınlık hükümeti şansı dışında kaybetmiş görünüyor. Dolayısıyla önümüzdeki dönemde Türkiye ya bir koalisyon ya da dışardan destekli bir azınlık hükümetiyle yönetilecek. Her halükarda bir siyasi uzlaşma ile iktidar çıkması söz konusu. Parlamenter sistemin zafiyeti olarak, öteden beri koalisyonlar kötülenmişti. Bu tekrar başkanlık idealini canlandırmak üzere canlandırılabilir ama hemen değil, hükümet kurmakta zorluk yaşanırsa.
"Seçimden galip çıkmış olan bir HDP var. HDP’nin bu bağlamda oluşabilecek dengelerde dikkatli davranması lazım. Çok önemli bir başarı elde ettiler ve HDP buradan iktidara yönelik bir yürüyüşü bile başlatabilir.
"Şöyle bir durumla karşı karşıyayız, AKP seçim beyannamesinde bir başkanlık sistemi duyurusunda bulundu, fakat bunun propagandasını Ahmet Davutoğlu birinci sırada yansıtmadı. Seçim beyannamesinde başkanlık sistemine 3 sayfalık yer verdi. Buna karşılık sayın cumhurbaşkanı parlamenter sistemin iyi işlemediğini, sistemin tıkandığını ve koalisyonların da Türkiye için bir felaket olduğu konusunda propaganda yaptı. Kendisini de anayasaya açıkça aykırı bir şekilde bir siyasi figür haline getirdi. Hem seçmen bunu reddetti hem de öyle bir tablo çıktı ki, Türkiye önümüzdeki süreçte bir koalisyon hükümetiyle yönetilecek. Bunun mümkün olamayacağı bir siyasi atmosfere girersek, cumhurbaşkanı yeniden bir başkanlık propagandasına zemin bulabilir.
"Parlamenter sistemin, tek parti hükümeti çıkmasa bile iyi işlediğini gösterebilecek bir siyasi atmosferin oluşması lazım. HDP buna katkıda bulunabilir. Ama koalisyon ihtimalleri nasıl şekillenir, bunu söylemek için çok erken. Yine de AKP ile herhangi bir partinin kolay kolay koalisyon yapmaya yanaşabileceğini de düşünmüyorum.
"HDP’ye bu başarısını büyütmesi anlamında çok önemli bir görev düşüyor. Diğer partilerden nasıl bir tavır çıkacak bilmiyoruz ama HDP çok önemli bir kampanya süreci yürüttü çok başarılıydı. HDP’ye kuşkuyla bakan birçok toplumsal kesimin de desteğini aldı. Bunu Sırrı Süreyya Önder de söyledi. Bunun gereği yapılırsa, Türkiye’nin çok kolaylıkla bir koalisyonla idare edilebileceğini, bunun Türkiye demokrasisine çok büyük bir katkı yapacağını göstermek de mümkün." (ÇT)