Fotoğraf: The Guardian
Türkiye İşçi Partisi (TİP) Parti Meclisi Üyesi Avukat Özgür Urfa, seçimlerle ilgili son sözün Yüksek Seçim Kurulu'nca (YSK) söyleneceğine ilişkin rivayetler yayılırken YSK Başkanlığı'na ilettiği bilgi edinme dilekçesiyle, Kurula seçimlerin hangi durumlarda ertelenebileceğine ilişkin soru yöneltti.
6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçim Kanunu MADDE 5 – (1) Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından savaş sebebiyle yeni seçimlerin yapılmasına imkân görülmediğine dair karar verilmesi hâlinde, Cumhurbaşkanı seçimi bir yıl geriye bırakılır. |
Urfa'nın sorusunu yanıtlayan YSK ise konunun Anayasa'nın 78. Maddesi'ne göndermede bulunan Cumhurbaşkanlığı Seçimlerine ilişkin hükümlerin "Seçimin Geri Bırakılması" başlıklı 5. Maddesinde düzenlendiğine işaret etti.
YSK'ye yöneltilen sorular
TİP Parti Meclisi üyesi Av. Urfa'nın YSK'ye yönelttiği üç soru şöyleydi:
▶ Seçimler savaş hali dışında hangi durumlarda ertelenebilir?
▶ Seçimleri erteleme kararı yetkisi kime aittir?
▶ YSK'nin seçim erteleme yetkisi var mıdır? Varsa yasal ve anayasal dayanağı nedir?"
YSK'nin yanıtı
YSK "Bilgi Edinme Hakkı Kanunu'nun 27. maddesi uyarınca tavsiye ve mütalaa talepleri[nin] bilgi edinme hakkı kapsamı dışında" olduğunu vurguladığı yanıtında somut sorulara somut yanıtlar vermediği gibi bir yoruma da girmedi.
Ancak yazılı yanıtında bu konunun "Anayasa'nın 78. Maddesi'yle, 6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu'nun 'Seçimin geri bırakılması' başlıklı 5. maddesinde düzenle[ndiğini]" hatırlattı.
Arka plan
6 Şubat depremlerinin ardından seçimlerin bir yıl ertelenmesi talebi Tayyip Erdoğan tarafından deprem mağdurlarıyla yaptığı konuşmalarda dillendirilmiş, ardından AKP Kurucular Kurulu üyesi ve eski TBMM Başkanı Bülent Arınç bir yazılı açıklamayla konuyu kamuoyu önüne taşımıştı.
TIKLAYIN-Bülent Arınç | "Anayasa ne derse desin, seçimler ertelensin!"
Arınç duyurusunda "Anayasanın 78. maddesini ileri sürerek seçimlerin sadece savaş sebebiyle ertelenmesinin mümkün olduğunu söyleyenlere tek cevap" olarak Anayasa değişikliğini ileri sürdü: "Evet, bu hüküm var ama anayasalar kutsal metinler değillerdir, hukuki metinlerdir. Yasama organı her zaman anayasa maddesini ilga edebilir, değiştirebilir ve yenisini koyabilir."
Arınç Anayasa değişikliği için Erdoğan'ın "Mecliste grubu bulunan siyasi partilerin genel başkanlarıyla bir araya gelme[sini]" ve "tüm partilerin ve milletvekillerinin nitelikli çoğunlukta uzlaşmaları gerek[tiğini]" savundu.
Bunun koşullarını hazırlamak açısından da "YSK['nin] toplanarak mevcut durum karşısında seçimlerin 2023 Mayıs veya Haziran aylarında yapılmasının mümkün olmadığına karar verebi[eceğini] ve bu kararı gereği yapılmak üzere yasama organına bildire[bileceğini]" ifade etti.
Aynı yönde bir başka beyan da son günlerde Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü ve Erdoğan'ın Baş Danışmanı İbrahim Kalın'ın CNN International'e verdiği söyleşide gündeme gelmişti. Kalın, seçimlerin hangi tarihte yapılacağını soran sunucuya "[...] günün sonunda yüksek seçim kurulu etkilenen 10 şehirde seçim olup olmayacağına karar verecek. 2 milyondan fazla kişi bölgeden ayrıldı. Gittikleri yerde nasıl oy verecekler gibi teknik sorunlar var" diye yanıt vermişti.
TIKLAYIN-Kalın, CNN'de "imar affı olmamalıydı" ve "olmayacak" diyemedi
YSK'nin TİP PM üyesine verdiği yazılı yanıtta, seçimlerin ertelenmesinin Anayasa ve CB Seçimi Kanunu dışında başka herhangi bir metinde düzenlenmediğine yaptığı vurgu, bu tartışmalar ortasında, Erdoğan'ın "bir yıl" talebinin yasal sınırlarına işaret etmesi bakımından önem taşımakla birlikte, "bir yıl"ı telaffuz edenlere Salı günü Bekir Bozdağ'ın Adalet Bakanlığı sıfatıyla dahil olması iktidar blokunda yasal sınırların ötesinde çare arayışlarının sürmekte olduğunu gösteriyor.
(AEK)
