AB’DE AŞIRI SAĞ ETKİSİ
“Seçim sonuçları AB’nin siyasi yönünü şekillendirecek”
“Aşırı sağ güzel bir gece geçirdi. Diğerleri pek değil…”
Politico’dan Eddy Wax, Avrupa Parlamentosu seçim sonuçlarını böyle değerlendirdi.
Avrupa Parlamentosu seçimi: Aşırı sağ yükselişte
6-9 Haziran'da 27 AB üyesinde düzenlenen AP seçimlerinde Hristiyan demokratların çatı partisi EPP 186 sandalye ile AP'de en büyük siyasi grup olmaya devam etti.
Ancak çoğu AB ülkesinde aşırı sağ partiler önemli oy oranı elde etti, örneğin, Fransa ve Avusturya’da birinci parti oldular, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni'nin partisi İtalya'nın Kardeşleri (FdI) de birinciliği korudu. Çoğunlukla aşırı sağ eğilimli partilerden 100 milletvekili bağımsız üye olarak parlamentoya girdi.
“Yeşiller ve liberaller zor bir gece geçirdi”
Eddy Wax, yazısında, “Avrupa Parlamentosu seçimlerinden sonra kesin olan bir şey var: Herkes kutlama yapamıyor. Aşırı sağ güç kazanırken, Yeşiller ve liberaller zor bir gece geçirdi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron öyle bir darbe aldı ki, ulusal parlamentoyu derhal feshetti ve yeni seçim çağrısında bulundu” dedi.
Fransa'da aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) Partisi yüzde 31,5 oyla açık farkla ilk sıraya yerleşti. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un partisi Rönesans ise RN'nin yarısından az oy toplayarak yüzde 15,2'lik oranla ikinci sırayı aldı. Macron erken seçim açıklaması yaptı.
Ursula von der Leyen de “kazananlar kulübünde”
Makalede, partisi seçimden birinci olarak çıkan Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de “kazananlar kulübünde” sayıldı:
“Avrupa Komisyonu başkanı, oylamadan sosyalistler, liberaller ve kendi merkez sağ Avrupa Halk Partisi'nden (EPP) oluşan olası bir koalisyonla çıktı. Mevcut döneminde kendisini destekleyen bu üç grubun mecliste yaklaşık 407 oy alması bekleniyor.”
Doğu Almanya, Rusya ve Çin
Guardian da konuyla ilgili değerlendirmesinde, Fransa’da yaşananları “deprem” olarak niteledi:
Mariam Lau, “Almanya'da aşırı sağın daha da yükselmesi bekleniyordu, tüm anketler bunu öngörüyordu. Ancak beklenmeyen şey, yolsuzluk iddialarının ortaya çıkmasının ve Almanya Alternatifi'nin (AfD) Rusya ve Çin hükümetleriyle ilişkisinin seçmenler için çok fazla önem taşımamasıydı. Sonuçta ortaya çıkan kazanımlar (AfD 2019'daki oyunu yüzde 11'den yüzde 16'ya çıkardı) genel olarak beklenenden daha mütevazı olsa da, doğu Almanya genelinde aşırı sağın diğer tüm partilerin önünde çıktığı gerçeğini değiştirmiyor” diye yazdı.
“Faşizmin yenilgisini kutlamamızdan üç gün sonra”
Paul Taylor aynı makalede, “Normandiya Çıkartmasının 80. Yıldönümünde faşizmin yenilgisini kutlamamızdan üç gün sonra Fransa’da aşırı sağ bir hükümet iktidar yolunda…” değerlendirmesini yaptı.
Alberto Alemanno da “Aşırı sağın etkisi altındaki AB’nin genişlemesinin yavaşlaması, hatta duraklaması muhtemeldir. 2026'da parlamentoda görüşülecek bir sonraki uzun vadeli bütçenin daralması bekleniyor. Bu, vatandaşların beklentileri ile sendikaların bu beklentileri karşılaması arasında bir uçurum yaratabilir” dedi.
“Brexit’ten sonra Avrupa çok değişti”
CNN’den Christian Edwards da aşırı sağın zaferinin, Avrupa ülkelerindeki gelecek seçimlere olası etkilerini yazdı:
“Seçim sonuçları önümüzdeki beş yıl boyunca AB'nin siyasi yönünü şekillendirecek olsa da, bu seçim genellikle görevdeki hükümetlere yönelik fiili bir referandum olarak görülüyor. Dolayısıyla bu sonuçlar, Fransa ve Almanya’daki gelecek seçimlerde Macron ve Scholz için sorun yaratabilir. Britanya’nın 2020'de AB’den ayrılması (Brexit) ve Rusya'nın 2022'de Ukrayna'yı işgal etmesiyle, 2019'daki son parlamento seçimlerinden bu yana Avrupa'da çok şey değişti.”
“Aşırı sağı engellemek için sağcılaşmak”
New York Times’tan Matina Stevis-Gridneff, değerlendirme yazısında, topyekün bir “sağcılaşmaya” dikkati çekti:
“Ana akım merkez sağ grup Avrupa Halk Partisi (EPP) güçlü bir performans sergiledi ve yarışı birincilikle tamamladı; yalnızca Avrupa Parlamentosu'ndaki hakimiyetini korumakla kalmadı, aynı zamanda birkaç sandalye daha kazandı. Bu, seçmenlerin daha sağdaki rakiplere yönelmesini engellemek için son iki yıldır daha sağ eğilimli politikaları uygulama stratejisinin gerçekleştiğinin bir işaretiydi.”
(AS)
