Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Erdoğan'ın Cuma günü Almanya'yı ziyareti öncesinde, Cumhurbaşkanı'nın İsrail'e yönelik eleştirileri konusunda açık bir tavır almaya zorlandı.
Salı günü, Erdoğan'ın 10 Kasım konuşmasında "İsrail'in meşruiyetinin kendi faşizmi dolayısıyla sorgulandığı"na ilişkin iddialarına yönelik düşüncesi sorulan Scholz, "İsrail'e yöneltilen suçlamalar saçma" diye yanıt verdi.
Erdoğan bu konuşmasında şu ifadeleri kullanmıştı:
"Dünyanın gözü önünde bir felaket, bir facia, bir insanlık suçu yaşanıyor. Filistin halkının binlerce yıldır yaşadığı topraklarını zorla gasp edenlerin bunun üzerinde, geçmişi 75 yılı ancak bulan ve meşruiyetini bizzat kendi faşistlikleriyle tartışmalı hale getirdiği bir devlet inşa etmeye çalışıyor. Bununla da yetinmiyor, ülkemiz topraklarını da içeren vaat edilmiş topraklar hezeyanıyla nükleer silah kullanma tehditleriyle sabrımızı zorluyorlar. Bu zalimlerin her biri ve onlara verdikleri destekle aynı suça ortak olanlar önce insanlık vicdanında, ardından tarih önünde mutlaka yargılanacak."
Erdoğan'ın 25 Ekim'de partisinin grup toplantısında yaptığı konuşmada İsrail ve Hamas'ı karşılaştırarak yaptığı değerlendirme de çatışmaya yaygın olarak İsrail perspektifinden bakan Almanya medyasında genel olarak eleştiriyle karşılanmıştı.
Erdoğan o konuşmasında da şöyle demişti:
“Ey İsrail, sen [Hamas'ı] bir terör örgütü olarak görebilirsin çünkü bu batının sana borcu çok. Ama Türkiye’nin sana borcu yok. Hamas bir terör örgütü değil topraklarını ve vatandaşlarını koruma mücadelesi veren bir kurtuluş ve mücahitler grubudur.”
Erdoğan'ın Almanya programında ne var?
Daha önce Erdoğan'ın 18 Kasım'daki Türkiye-Almanya Milli Futbol Takımları arasında Berlin'de oynanacak karşılaşmayı izlemesinin de söz konusu olduğu program iki ülke dışişlerinin mutabakatıyla sadeleştirildi. Milli maç programdan çıkarıldı.
Erdoğan Almanya'yı 17 Kasım'da ziyaret edecek. Almanya Hükümet Sözcü Yardımcısı Christiane Hoffmann Berlin'de, Erdoğan’ın ziyareti kapsamında Başbakan Olaf Scholz ile Federal Başbakanlık‘ta ortak akşam yemeği planlandığını kaydetti.
Hoffmann, görüşmenin "tüm siyasi konuları" kapsayacağını söyledi. "Bilindiği üzere Almanya hükümeti ve Türkiye Cumhurbaşkanı'nın Hamas konusuyla ilgili tutumları birbirinden çok farklı. Buna rağmen ortak konuların konuşulması önemli. Ayrıca AB-Türkiye göç anlaşması da buluşmada kesinlikle önemli bir rol oynayacak" dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Scholz ile görüşmesinden önce Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ile de görüşeceği belirtildi.
Berlin'de tepkiler sürüyor
Almanya Başbakanı Olaf Scholz'un Erdoğan'ı yeniden Cumhurbaşkanlığa seçilmesi dolayısıyla Berlin'e davetinin ardından dünya ve bölge gündemlerinde ortaya çıkan gelişmeler Almanya siyaseti ve medyasının da dikkatlerini Scholz-Erdoğan buluşmasına çevirdi.
Koalisyon ortakları ve muhalefet partilerinden Erdoğan'ın iç ve dış politikasına yönelik tepkiler dolayısıyla yükselen "iptal" çağrılarına karşın ziyaret tarihi kesinleşti.
CDU: "İş ziyareti olarak kalsın"
Almanya ana muhalefet partisi Hristiyan Demokratlar'ın (CDU) lideri Friedrich Merz Scholz'un Erdoğan'ın tartışma doğuran açıklamalarına rağmen ziyaretin iptal edilmemesinin yerinde olduğu kanısında.
Merz bununla birlikte "[Scholz'un] Erdoğan'a açık bir şekilde görüşünü ifade etmesi daha önemli." dedi. "Milli maçın program maddelerinden çıkarılması da iyi oldu. Bu bir iş ziyareti olarak kalmalı." Merz de AB-Türkiye göç anlaşmasının devamını savunuyor.
SPD: "Hamas'la rehineler için bir şeyler yapabilir mi?
SPD grup lideri Rolf Mützenich de, Erdoğan'ın Hamas'a ilişkin açıklamalarının yol açtığı tartışmalara karşın ziyaretin iptal edilmemesinin doğru olduğunu savundu.
Mützenich, "Maalesef, aynı fikirde olmadığınız misafirleri de ağırlamak diplomasinin bir parçası" dedi. Scholz'un Erdoğan'ın Hamas ile temaslarının rehinelerin serbest bırakılmasına yardımcı olup olamayacağını test etmesi gerektiğini söyledi.
Sol Parti: "Yeni kirli anlaşmalardan kaygılıyız"
Sol Parti lideri Martin Schirdewan, Erdoğan'ın Suriye ve Orta Doğu'da terörü destekleme sicili olduğunu ve ülkesinde demokratik muhalefeti baskı altında tuttuğunu ileri sürdü. Almanya dış politikası için iyi bir ortak olmadığını vurguladı. "Erdoğan, Almanya için olağan bir devlet misafiri olmamalıdır." Schirdewan Federal hükümetin Türkiye Cumhurbaşkanı ile yeni "kirli anlaşmalar" yapmasından duydukları kaygıyı dile getirdi.
CSU: "Yeni bir Türkiye anlaşmasına ihtiyaç var"
CDU'nun kardeş partisi Hristiyan Sosyal Birlik (CSU) lideri Markus Söder de, Olaf Scholz'u Erdoğan ile Cuma günü Hamas'ın savaştaki rolü hakkındaki açıklamaları konusunda konuşmaya davet etti. “Yeni bir Türkiye anlaşmasına ihtiyaç var," diyen Söder, "Ancak sadece herhangi bir bedelle değil, aynı zamanda önemli bulduğumuz konularda net taahhütlerle,” diye vurguladı.
Söder, Başbakanın Türkiye Cumhurbaşkanıyla mülteci sayısını azaltmaya yönelik yeni bir anlaşma için müzakere yapması gerektiğini söyledi: “Türk Cumhurbaşkanının yaklaşan ziyaretinde Başbakanın net konuşmasını ve net sonuçlar da almasını bekliyoruz,” dedi.
Hür Demokratlar: "Konuşmaya gerek var
ama 'sesli' açıklamalar göz ardı edilemez"
Hür Demokrat parti (FDP) Genel Sekreteri Bijan Djir-Sarai de kaygılarını tekrarladı. "Müzakerelere evet am propaganda platformu olmasın." dedi. Djir-Sarai de "Orta Doğu'daki durum, göç sorunları ve Almanya-Türkiye ilişkileri göz önüne alındığında, konuşmaya devam etmek önemlidir. Ancak, 7 Ekim'den bu yana Erdoğan'ın yaptığı 'sesli' açıklamalar göz ardı edilemez ve Başbakan bunları gündeme getirmelidir" dedi.
Hükümet Sözcüsü: "Türkiye önemli bir faktör, zorlu bir ziyaret olacak"
Hükümet sözcüsü Steffen Hebestreit ise basın toplantısında Almanya'nın İsrail'e yönelik tutumunun istikrarlı olduğunu vurguladı. Başbakanın, Türkiye Cumhurbaşkanı ile yapacağı görüşmede bunu "çok açık bir şekilde" ifade edeceğini dile getirdi.
Hebestreit, "Her zaman uğraşmamız gereken zor ortaklarımız var," dedi. "Türkiye bir dizi konuda önemli bir faktördür. Bu konularda ilerleme kaydedilmesi gerek. Mevcut koşullar altında, ziyaret aynı zamanda 'zorlu' olacak."
(AEK)