* Haber ve fotoğraf: Anadolu Ajansı (AA)
Milli Savunma Bakanlığı, 22 Temmuz'da İstanbul'da imzalanan tahıl koridoru anlaşması kapsamında Ukrayna limanlarından gerçekleştirilecek ilk tahıl sevkiyatı ile ilgili bugün (1 Ağustos) yazılı bir açıklama yaptı.
Savunma Bakanlığı, tahıl sevkiyatı anlaşması kapsamında tahıl yüklü ilk geminin Ukrayna'nın güneyindeki Odessa Limanı'ndan hareket ettiğini ve 2 Ağustos'ta İstanbul'da olacağını açıkladı:
Razoni isimli gemi Lübnan'n Tripoli Limanı'na gitmek üzere Odessa'dan hareket etmiştir. Geminin 2 Ağustos'ta İstanbul'da olması beklenmektedir. Gemi, İstanbul'da yapılacak denetimi müteakip varış limanına intikaline devam edecektir.
Dünyadan tepkilerAvrupa Birliği (AB), Birleşmiş Milletler (BM), NATO, Rusya ve Ukrayna'dan Ukrayna limanlarından yapılan ilk tahıl sevkiyatını memnuniyetle karşıladıklarını dile getiren açıklamalar geldi. AB Komisyonu sözcülerinden Peter Stano, Brüksel'de düzenlenen günlük basın toplantısında, "AB, 22 Temmuz'da Karadeniz tahıl girişiminin imzalanmasının ardından ilk ticari geminin Odessa Limanı'ndan ayrılmasını memnuniyetle karşılıyor" dedi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, NATO müttefiklerinin küresel gıda krizini hafifletmek için tahıl anlaşmasının tam olarak uygulanmasını güçlü şekilde desteklediğini kaydetti. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de Ukrayna'dan ayrılan ilk tahıl gemisi Rosana için "Bu çabaları takdir ediyorum ve Türkiye'ye liderliği için minnettarım" dedi. Ukrayna'nın Odessa Bölgesi Askeri Vali Danışmanı Yuriy Dimçoglo, Odessa'dan ilk geminin çıkmasını "son derece önemli" olarak nitelendirdi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov da Ukrayna'nın Odessa Limanı'ndan tahıl yüklü ilk ticari geminin çıkmasının "olumlu" olduğunu belirterek, "Anlaşmaların, tüm taraflarca uygulanacağını ve etkin şekilde çalışacağını umuyoruz" dedi. |
Bakanlıktan yapılan ilk açıklamada da Savunma Bakanı Hulusi Akar'ın Rusya ve Ukrayna'nın ilgili makamları ile yaptığı görüşmeler ve söz konusu anlaşma kapsamında İstanbul'da kurulan Müşterek Koordinasyon Merkezi'nin çalışmaları sonucunda tahıl yüklü ilk geminin saat 08.30'da Odessa Limanı'ndan hareket etmesi konusunda mutabık kalındığı açıklanmıştı.
Mısır yüklü Razoni isimli Sierra Leone bayraklı kuru yük gemisinin Lübnan'a gideceğinin duyurulduğu açıklamada şu ifadelere yer verilmişti:
22 Temmuz 2022'de Türkiye, Rusya Federasyonu, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler arasında imzalanan 'Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi' belgesi kapsamında sevkiyat yapacak bu ilk gemiyi takiben diğer gemilerin de belirlenen koridor ve usuller çerçevesinde intikalleri planlanmaktadır.
Odessa'dan demir almaya hazır 10 gemi
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da dün yaptığı açıklamada, ilk tahıl gemisinin Ukrayna'dan bugün yola çıkabileceğini söylemişti. Rusya ve Ukrayna ile sürekli temas halinde olunduğunu da aktaran Kalın, "Hangi koordinattan nasıl çıkacak, uluslararası karasularına girdiğinde, Türk kara sularına girdiğinde kim yükleyecek gibi detaylar var" demişti.
Kalın, tahıl sevkiyatı anlaşması başarıya ulaşırsa "Barış müzakerelerinin başlaması imkansız değil" yorumunda da bulunmuştu.
Ukrayna'nın güneyindeki Odessa'ya bağlı Çornomorsk limanında 10 tahıl gemisinin demir almaya hazır beklediği kaydediliyor.
Ukrayna'nın "tahıl patronu" Rusya'nın hava saldırısında öldürüldü* Foto: Nibulon Öte yandan, Mıkolayiv Valisi Vitaliy Kim, Ukrayna'nın en varlıklı iş insanlarından olan ve tahıl ticaretiyle uğraşan Aleksey Vadaturskiy'in Rusya'nın düzenlediği hava saldırısında eşi ile birlikte hayatını kaybettiğini açıkladı. Tahıl ticareti yapan Nibulon Grup'un sahibi Vadaturskiy, "Ukrayna'nın Kahramanı" adlı devlet ödülünün de sahibiydi. Olay, Ukrayna limanlarından Rusya ablukasının kalkması ve tahıl ticaretinin yeniden başlamasından kısa süre önce meydana geldi. |
Ne olmuştu?
Rusya'nın 24 Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgali ile başlayan savaş, Rusya'nın Ukrayna limanlarını ablukası ile birlikte Ukrayna tahılının dünyaya ihraç edilememesine sebep olmuş, savaşın bir enerji krizinin yanı sıra bir gıda krizini de beraberinde getireceğinden tedirginlik duyulmuştu.
Rusya, Ukrayna, Türkiye ve Birleşmiş Milletler (BM) heyetleri Rusya ve Ukrayna tahılının piyasaya çıkışını engelleyen ve gıda krizini tetikleyen savaştan doğan sorunların bir tahıl koridoruyla aşılması için 13 Temmuz'da İstanbul'da bir araya geldi. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, bu kapsamda bir tahıl koridoru anlaşmasının imzalanacağını açıkladı.
Türkiye Cumhuriyeti Milli Savunma Bakanlığı, Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna Altyapı Bakanlığı ve BM, 22 Temmuz'da İstanbul'daki Dolmabahçe Ofisi'nde "Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi"ni imzaladı.
Tahıl ihraç gemilerini korumak için İstanbul'da oluşturulan Müşterek Koordinasyon Merkezi resmi olarak 27 Temmuz'da açıldı. Müşterek Koordinasyon Merkezi, asker ve sivil olmak üzere Türkiye, Rusya, Ukrayna ve BM'den beşer temsilciden oluştu. İmzalanan anlaşmanın icra ve denetimi, İstanbul'daki bu müşterek koordinasyon merkezinden yürütülüyor.
Öte yandan, anlaşmanın imzalanmasından bir gün sonra Odessa'ya düzenlenen füze saldırısı anlaşmanın akıbeti konusunda şüphe yaratmıştı.
Bakan Akar her ne kadar "Ruslar kesinlikle bu saldırıyla alakalarının olmadığını bize belirttiler" dese de Rusya bir gün sonra saldırıyı üstlenerek "Kalibr füzeler, Odessa limanındaki askeri altyapıyı yok etti" dedi. Ukrayna ise limandaki sivil tesislerin hedef alındığını söyledi. (SD)