Manisa'nın Soma İlçesi'nde 301 madencinin hayatını kaybettiği beşi tutuklu 51 sanıklı iş cinayeti davasının 21. duruşması Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
14 aydır Manisa Cumhuriyet Başsavcılığı’ndaki soruşturma dosyasını gerekçe göstererek mütalaasını açıklamayan duruşma savcısı, mahkeme heyetinin "dava dosyasına herhangi bir etkisi olmayacağı" gerekçesiyle dosyanın beklenmeyeceği yönündeki kararı üzerine mütalaasını sundu.
Davanın 11 Ocak’ta görülen son celsesinde, Salih Pehlivanoğlu başkanlığındaki mahkeme heyeti, Manisa Cumhuriyet Başsavcılığı’nda sanık avukatlarının “sabotaj” iddiası üzerine başlattıkları soruşturma dosyasının “kurulacak komisyon önderliğinde gizli bir şekilde mahkemeye ulaştırılması” yönünde karar vermişti.
Savcı "taksir" ve "bilinçli taksir"den ceza istedi
Savcı, “Sanıkların olursa olsun kastı ile hareket ederek 301 kişinin ölümünü bilerek ve isteyerek hareket etmelerinin ‘hayatın olağan akışına aykırı olduğundan’ dolayı olası kastın oluşmadığını” ifade etti.
Soma A.Ş. yönetim kurulu ve tutuklu bulunan sanıklar Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Genel Müdürü Ramazan Doğru, Maden Mühendisi, İşletme Müdür Yardımcısı İsmail Adalı, İşletme Müdürü Akın Çelik ve maden mühendisi Ertan Ersoy’un “bilinçli taksir”, Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) Kontrol Mühendislerinin ise “taksir” ile cezalandırılmasını istedi.
Tutuksuz 33 sanığın beraatini istedi
Tutuksuz yargılanan 46 sanıktan 33’ünün beraatini, tutuklu beş sanıktan Ertan Aksoy’un tahliyesini, diğer sanıkların cezalandırılmalarına karar verilmesini talep etti.
Gürkan’ın tutuklanmasını talep etti
Savcı mütalaasında katliamdan Soma A.Ş. patronu Alp Gürkan’ın sorumlu olduğunu belirterek tutuksuz yargılanan Gürkan’ın tutuklanmasını talep etti:
"Davanın başlangıcında, olay tarihinde resmi olarak görevde olmadığı için takipsizlik kararı verilen Alp Gürkan'ın, yangına sebep olan olaylar sırasında şirket yönetim kurulu başkanı olarak görev yaptığı gerekçesiyle sorumlu olduğu kanaatine varılmıştır.”
“Park Teknik döneminden kalan sorunlar”
Savcı mütalaasında madenin önceki işletmecisi Park Teknik döneminde öngörülmeyen sorunların ortaya çıktığını belirterek sorunları sıraladı:
“Park Teknik döneminde üretime başlandıktan sonra, öngörülmeyen sorunlar nedeniyle belirtilen üretimin yapılamadığı, bazı bölgelerde yangınlar çıktığı ve bu nedenle üretimin durduğu anlaşılmıştır.
* İşletmenin devredildiği sırada ocakta var olan sorunların işverenlik tarafından bilindiği ve ölüm ve yaralamalarla madendeki sorunlar arasında illiyet bağı olduğu anlaşılmıştır.
* İşverenlik tarafından ocaktaki sorunların nasıl çözüleceğine ilişkin TKİ'ye plan ve projeler sunulmasına rağmen kanaatimizce üretim maliyeti nedeniyle bu projeler uygulanmamıştır.
* En fazla işçinin çalıştığı ve yangın riskinin en yüksek olduğu S panosunun üretime uygun olmamasına rağmen işverenlik tarafından bu bölgede işçi çalıştırılmaya devam edilmiştir.
* Yaşanan olayda sabotaj iddiasına ilişkin herhangi bir bulguya rastlanmadığı gibi olayın ocaktaki yapısal sorunlardan kaynaklandığı tespit edilmiştir.
* Sensörlerin çalışmaması ile ölümler arasında kesin bir bağlantı olmaması nedeniyle sensör görevlilerine kusur atfedilmemiştir.”
Duruşma ertelendi
Duruşma savcılık mütalaasının ardından esasa ilişkin tarafların beyanları ile devam etti. Esasa ilişkin ilk beyanını sunmak üzere söz alan tutuklu sanık Can Gürkan beyanında her türlü önlemi almak için çaba sarf ettiğini öne sürdü. Finansal nedenlerle reddettiği tek bir talep olmadığını da iddia etti.
Gürkan, 4 yıldır “Olası kastla” yargılandığını ve şimdi yargılamanın “Bilinçli taksir” olarak değişmesine vurgu yaparak tahliyesini talep etti.
Ardından tutuklu sanıklar sırasıyla esasa ilişkin beyanlarını verirken, uzun tutukluluk süresinin göz önünde bulundurularak tahliye edilmeleri talebinde bulundu.
Talepleri alan mahkeme heyeti, ara kararında savcının Alp Gürkan’ın tutuklanması yönündeki talebini reddetti.
Mahkeme ayrıca, tutuklu sanıkların tutukluluk halinin devamına, taraf avukatlarına esasa ilişkin savunmaları için süre verilmesine ve Manisa’da “sabotaj” iddiası ile Akhisar ve Soma’da bilirkişiler ile ilgili soruşturmaların beklenmesi taleplerinin reddine karar verdi.
Bir sonraki duruşma 19 Haziran'da görülecek.
Ne olmuştu? Manisa'nın Soma İlçesi'nde 13 Mayıs 2014'teki iş cinayetinde 301 madenci hayatını kaybetti. TIKLAYIN - 301 Somalı Madenciyi İsimleriyle Anıyoruz Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, Genel Müdür Ramazan Doğru ile İşletme Müdürü Akın Çelik'in de aralarında bulunduğu 8 kişi tutuklandı. İddianame 2 Mart 2015'te iddianame Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nce kabul edildi. İddianamede, beşi tutuklu 8 kişi için, "Olası kastla öldürme" suçundan 301 kez 20-25 yıl, "Neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama" suçundan 162 kez 2-6 yıl hapis cezası istendi. Tutuksuz yargılanan 43 sanık için de, "Bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümü ile birlikte birden fazla kişinin yaralanmasına neden olma" suçundan 2-15 yıl hapisle cezalandırılmaları istendi. Ancak bu kişilerden, 25'inin cezalarının, kusur durumundan dolayı 3'te 1 oranında artırılması talep edildi. Sekiz tutukludan üçü serbest bırakıldı 25 Aralık 2015'teki duruşmada tutuklu sanıklardan maden mühendisleri Hilmi Kazık ve Yasin Kurnaz, tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı. Mahkeme heyeti değiştirildi Nisan 2017'deki 18. blok duruşmasında davada karar aşamasına gelinse de Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK) yaz kararnamesiyle, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı Aytaç Ballı ve davanın kıdemli heyet üyesi Esra Dokur’un görev yerlerini değiştirdi. Davanın eski savcısı Şükrü Akyol ise üç duruşma boyunca mütalaa vermemişti. 18. blok duruşmasında davayı alan savcı ise yeni görevlendirilmiş olması nedeniyle esas hakkında mütalaasını sunmak üzere ek süre talep etti. Aytaç Ballı yerine, Afşin Elbistan B Termik Santralinin Çöllolar kömür sahasında yaşanan ve 11 işçinin yaşamını yitirdiği, dokuz işçinin cenazelerinin ise halen toprak altında olduğu iş kazası davasında, sanıklara para cezası veren heyetin başkanı olan Elbistan Ağır Ceza Hakimi Salih Pehlivanoğlu başkanlığında yeni heyet atandı. Heyet, 17 Ekim’de 2017'de görülen 19. blok duruşmasında tutuklu bulunan altı sanıktan emniyet teknikeri ve vardiya amiri olarak görev yapan Mehmet Ali Günay Çelik hakkında, tutuklu kaldığı sürenin cezasını karşıladığı gerekçesiyle ve adli kontrol şartıyla tahliye kararı verdi. Atanan yeni savcı ise davanın sanıkları ve avukatlarının talepleriyle Manisa Cumhuriyet Başsavcılığı’nda Soma'daki iş cinayetiyle ilgili başlatılan soruşturmanın “gizli” dosyanın beklenmesini isteyerek esas hakkında mütalaasını sunmadı. Davanın sanıkları Cezalandırılmaları istenen sanıklardan tutuklu olan 5 kişi: Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Genel Müdürü Ramazan Doğru, Maden Mühendisi, İşletme Müdür Yardımcısı İsmail Adalı, İşletme Müdürü Akın Çelik ve maden mühendisi Ertan Ersoy. Tutuksuz yargılanan 46 sanık ise maden mühendisleri Alp Gürkan, Hayri Kebapçılar, Mustafa Yiğit, Murat Bodur, Haluk Sevinç, Yasin Kurnaz, Hilmi Kazık, Yalçın Erdoğan, Harun Güneş, Fuat Ünal Aydın, emniyet teknikerleri Ergün Yılmaz, Coşkun Derici, Necati Karadeniz ve Harun Yılmaz, Erdem Cambaz, Serkan Kocaman, Soner Günay, Ümit Şahin, Nazmicem Nesemioğulları, Hüseyin Alkan, Adem Ormanoğlu, Burhan Karabaş, Sertaç Büyükgüney, Nimetullah Uğurlu, Efkan Kurt, Mehmet Bayri, Sertan Günay, Batuhan Ünlüyol, Ozan Sezer, Erdoğan Cinoğlu, Halil Sarı, Serhat Dinç, Saltuk Alp Demir, Uğur Karabulut, Serdar Günay, Mehmet Uçgun, Ömer Değirmenci, Fahri Pançar, Olcay Erşin, Mehmet Avcı, Halil Burhan, Hüseyin Ergin, Hilmi Karakoç, Mehmet Erez, Caner Uysal ve Mehmet Ali Günay Çelik'ten oluşuyor. |
(TP)