Araştırmacı yazar, feminist Hülya Tarman kadın ve çocuklara ilgili bir çalışma için 2006-2007 yıllarında Diyarbakır, Van, Batman ve Urfa'da sürmekte olan çatışmalı ortamın kadın ve çocuklar üzerindeki etkisini araştırdı.
Araştırmasını "Peşime Verdi: Şiddete İçeriden Bakmak" adıyla kitaplaştırdı ve 2011'de Kibele Yayınevi'nden yayınlandı.
Tarman, araştırmasında 152 kız ve 190 oğlan çocuğuyla konuştu, hayatın içinden sorular sordu. Çocuklar kendi doğallıklarıyla cevapladı soruları; çarpıcı yanıtlar ortaya çıktı.
23 Nisan günü "silahların gölgesinde büyüyen" çocukların dünyalarına bir göz atmak için, aslında bugünün onların dünyasında bir bayrama tekabül edip etmediğini anlamak için kitaptan bazı soruları ve o sorulara verilen cevapları okumalı:
Büyüyünce nasıl bir insan olacaksın? Düşündüğün gibi bir insan olmanı kimse engelleyebilir mi? Engellerse nasıl?
Diyarbakır'dan bir kız çocuğu: "Avukat olacağım, buna kimse engel olamaz."
Başka bir kız çocuğu: "Büyüyünce insan olurum."
Diyarbakır'dan bir oğlan çocuğu: "Allah'ın işi o biz elleşemeyiz, büyüyünce iyi bir insan olurum." Başka bir oğlan çocuğu: " Büyüyünce iyi bir insan ve okumuş bir insan olmak istiyorum. Ama ailenin maddi durumu olmadığı için okuyamam."
Batman'dan bir oğlan çocuğunun cevabı ise güldürürken düşündürüyor: "Bisikopat olmak istiyorum; çünki insanlar hep beni azalıyor. Azalayan insanlara dersini vermek istiyorum."
Bir gezegen hayal et. Nasıl olsun istersin?
Diyarbakır'dan bir kız çocuğu: "Bir gezegen olsun isterim bütün işlerimizi yapıp bizimle oynasın isterdim."
Diyarbakır'dan bir oğlan çocuğu: "Bir gezegen hayal edersem hep barış olsun isterim hiç kimse darılıp küsmesin."
Batman'dan bir kız çocuğu, korunaklı bir yaşam istiyor olacak ki: "Ben gezegenin kare olmasını isterdim ve o insanların karenin içinde yaşamalarını isterdim."
Batman'dan bir oğlan çocuğu: "İyi bir gezegen istiyorum insanlar savaşı bıraksınlar barışı tutsunlar istiyorum."
Bir evin var. Buraya yakın mı? Uzak mı? Nerede?
Batman'ın Beşiri ilçesinden bir çocuk: "Benim evim olursa Almanya'da olsun buraya uzak olsun. Almanya'nın yaşamları daha iyidir."
Seni en mutsuz eden nedir? Anlatır mısın?
Diyarbakır'dan bir kız çocuğu: "Ben bu dünyadan hoşlanmıyorum. Niye o kadar benimle dalga geçen var."
Batman'dan bir oğlan çocuğu: "Öğretmenimin beni dövmesi..."
Sence çocuk hakları nelerdir?
Diyarbakır'dan bir kız çocuğu: "Bence her çocuğun yaşama hakkı daha sonra eğitim hakkı, bir de herkesin 18 yaşına kadar çocuk olma hakkı var."
Diyarbakır'dan bir oğlan çocuğu: "Askere gitme hakkı, okula gitme hakkı, kuran kursuna gitme hakkı."
Batman'ın Beşiri ilçesinden bir kız çocuğu: "Oyun oynamak, beslenmek, küçük yaştan beri iş yerinde çalışmamak."
İzmir'den bir kız çocuğu: "Çocukların haklarını savunması barış içinde savaşsız, kavgasız silahsız bir dünyadır. Fakat böyle bir dünyada yaşamıyoruz."
Sen belediye başkanı olsaydın ne yapardın?
Diyarbakır'dan bir oğlan çocuğu: "Hep suları açık bırakırım ve sular da evlere gider". Bir başka oğlan çocuğu: "İnsanların yerlere çöp atmamalarını söylerdim."
İzmir'den bir kız çocuğu: " Karakola suç sayesinde gelen insanlardan 100 tl toparlayıp şehrin güzelliği için kullanırdım."
Senin kahramanın kim? Ona bir mektup yaz lütfen.
Diyarbakır'dan bir kız çocuğu: "Peri kızı. Sen herkesi mutlu ediyorsun, beni çok hoşuma gidiyor." Bir başka kız çocuğu: "Benim kahramanım Pinokyo."
Diyarbakır'dan bir oğlan çocuğu: "Babam... Babam madem kahramanımsın beni neden vuruyorsun." Bir başka oğlan çocuk: " İsmail YK'nın şarkıları çok güzel. Ben de onun gibi olmak istiyorum ve ben onun gibilerinin çok olmasını istiyorum..."
Van'dan bir kız çocuğu: "Benim kahramanım Kenan İmirzalıoğlu. Onun gibi kahraman olmak istiyorum."
Batman'dan bir oğlan çocuğu: "Polat Alemdar, mektup polat abi hep başka filmler de çektir."
Diyelim ki para biriktiriyorsun. Ne için biriktiriyorsun?
Diyarbakır'dan bir oğlan çocuğu: "Evin kirasını öderim. Ya da borcu öderim." Bir başka oğlan çocuk: "Kalem defter için."
Batman'ın Beşiri ilçesinden bir kız çocuğu: "Çeyizimi hazırlamak için."
Yaşadığın hayattan memnun musun? Değilsen, neden? Nasıl bir hayat isterdin?
Diyarbakır'dan bir kız çocuğu: "Yaşadığım hayattan memnun değilim çünkü çok şiddetli bir dünya olduğu için. Güzel bir hayat isterdim. Şiddetsiz, inşaların birbirlerine iyi davranmasını isterdim. İnsanlar hep güzel yaşasın isterdim. "
Van'dan bir kız çocuğu: "Hayır. Çünkü hem maddi durumumuz kötü hem de babam beni dövdüğü için. Okul eşyalarımı alıp, kötü olmayan bir hayat... Bide babamın beni sevebileceği bir hayat..."
Böyle birçok soru sormuş Tarman, çocuklara. Çocuklar yine tüm içtenlikleriyle cevaplamışlar. Aslında onlar her şeyin farkında. Yoksulluğunda, yıllardır süre gelen savaşında, babalarından gördükleri şiddetin de...
Çevrenin temiz tutulmadığının da, su sıkıntısı yaşandığının da...
O yüzden Almanya'ya gitme hayali kuruyor bir çocuk. Bir başkası savaşların olmadığı, barış dolu bir dünya istiyor. Başka bir çocuksa, "Babam beni sevsin" diyor. (SK/HK)