Bölge ülkelerinin ABD'nin Irak'a saldırmaması için ortak bir çağrı yapması durumunda, ABD'nin "müdahale" konusunda daha da zorlanacağını belirten Mahalli, Bianet'in sorularını yanıtladı:
Toplantı krizin giderilmesinde etkili olabilir mi?
Eğer bu altı ülke şu anki politikalarını sürdürürlerse, ki bunların beşi Irak'a sınırı olan ülkeler- kararlı bir şekilde savaşa hayır derlerse en azından ABD bunu dikkate almak zorundadır. Ama bu ABD üzerinde ne kadar etkili olur onu ABD'nin politikalarında aramak gerekiyor.
Bu ülkelerin savaş karşıtı tutumlarını sürdürmesi halinde ABD'nin zorlanabileceğini söylüyorsunuz ama bu ülkelerin birkaçında (Türkiye, Suudi Arabistan...) ABD'nin askeri üsleri var...
Eğer Türkiye "hayır üsleri kullanamazsın" derse ABD'de de zorla kullanamaz tabii ki. Buralar sömürge ülkeleri değil. Tamam bu ülkelerin ABD yanlısı yöneticileri vardır, ama sonuçta bunlar ABD'nin her istediğine de "evet" diyecek değiller. Çünkü ABD'nin şu anda güttüğü politikalar bu ülkelerin çıkarlarıyla yüzde yüz çelişiyor.
ABD'li yetkililer Türkiye'nin bu tür barışçı çözüm arayışlarını desteklediklerini söylüyordu. Sizce bu doğru mu, ABD bu girişimlere nasıl bakıyor?
Hayır. Tam tersine ABD baştan beri bunu engellemeye çalışıyor. Baktı ki engelleyemiyor "bari destekler gibi gözükeyim" dedi. Bu destek ABD Genelkurmay Başkanı Richard Myers'ten geldi. Peki, Myers o kadar barışçı ise neden buraya üsleri, havalimanlarını istemeye geliyor ki!
Bu girişimden Ortadoğu ülkelerinin ABD'den bağımsız bir politikaya doğru gittikleri sonucu mu çıkıyor?
Bu anlam çıkıyor. Ama "bu ülkeler ABD'ye karşı bir cephe oluşturuyor" anlamı çıkmaz. Yalnızca Irak konusunda "evet".
Bu durumda ABD bu önemli müttefiklerinin desteğini yitirirse saldırı planları nasıl etkilenir?
ABD kafasına koymuşsa vuracaktır. Maalesef ABD'nin klasik politikaları içerisinde saldırganlık geleneksel bir politikadır. ABD kafasına koyarsa saldıracaktır ama saldırıdan saldırıya fark vardır. Bu beş ülke yardımcı olsa daha etkili olacaktır, beş ülkenin desteği olmazsa sonuca ulaşmada daha fazla zorlanabilir.
Irak'ın bu zirveye çağrılmamış olmasının altında ne yatıyor?
Irak bu krizin bir tarafı olduğu için. Burada bir sorun yok. Irak taraf olduğu için Irak'ı çağırdığınız zaman ABD'yi de çağırmanız gerekir...
Bu görüşmenin de ardından Türkiye'nin Ortadoğu'daki etkinliğinin daha da pekişeceği söylenebilir mi, Türkiye Ortadoğu daha belirleyici bir ülke olmaya mı gidiyor?
Evet, sonuçta Türkiye bölgede kim ne derse desin önemli bir ülke. Bugünkü hükümetin savaş karşıtı politikaları bölge ülkeleri tarafından samimi bulundu. Bu samimiyet içerisinde de Türkiye'nin bu politikası kendisine bir prestij sağladı. Yalnız Irak konusunda genel olarak bu prestiji sağlamış görünüyor.
Önceki görüşmelerimizde tüm gelişmelere rağmen Irak'ta bir savaş olasılığını düşük görüyordunuz, hala aynı kanıda mısınız?
Hala aynı fikrimi savunuyorum. Savaş olasılığını bir tek konuda göz önünde tutuyorum: George W. Bush'un çılgınlığı. Bush da şimdiye kadar çılgın olduğunu gösterdiğine göre bir tek orada sorun çıkabilir. Hele hele bu ülkeler de bu tavırlarını devam ettirirlerse ABD'nin durumu gerçekten zorlaşıyor. Avrupa'da da bu konuda önemli gelişmeler oldu. Fransa ve Almanya net tavır gösterdiler, İngiltere'de bile tartışılıyor artık. Bütün bunlara rağmen eğer ABD "vuracağım" diyorsa bunu da Bush'un kafasında aramak gerekiyor. Böyle bir durum çok farklı bir boyutun anlamına gelir.(HA/BB/NK)