Fotoğraf: smail Kaplan / AA
CHP Bursa Milletvekili ve PM Üyesi Orhan Sarıbal, TBMM’de düzenlediği basın toplantısında, hayvancılık sektörünün artan yem fiyatları karşısında hayvancılığın sürdürülemez hale geldiğini söyledi.
Hayvancılık girdilerinin yüzde 70’ni yemin oluşturduğunu söyleyen Sarıbal “Yem fiyatları son bir yılda yüzde 60 arttı. Bunun karşısında et ve süt fiyatları yüzde 18 ile yüzde 20 arasında arttı. Bu tabloda hayvancılık sürdürülemez” dedi.
Tarımın her alanında ciddi sorunlar yaşandığını kaydeden Sarıbal, tarımsal üretimin önem kazandığı pandemi sürecinde bile çiftçilerin içinde bulunduğu sorunların katlanarak devam ettiğini söyledi.
Sorun yaşayan kesimlerin başında hayvancılık sektörünün geldiğini ifade eden Sarıbal, şöyle devam etti:
“Bugün besici ürettiği etten, süt üreticisi de sattığı sütten para kazanamıyor. Bunun en büyük nedeni hayvancılık girdilerinin yüzde 70’ini oluşturan yem girdilerinin artmasıdır. Et ve Süt Kurumu (ESK) verilerine göre, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi denilen tek adam vesayet sistemine geçilmeden önce yani 2018 Şubat ayında bir besici 1 kilo et karşılığında 26 kg yem alabiliyordu. 2018’den itibaren her yıl biraz daha azalarak, bugün bu miktar 18 kg yeme düşmüş durumda.
Son 3 yılda kesim fiyatları yüzde 47 artarken, yem fiyatları 2 katından fazla yüzde 106 arttı.
Yine tek adam keyfi yönetiminden önce 2018 Şubat ayında süt yem paritesi yani bir litre süt ile 1 kilo 430 gram yem alıyordu. Bugün ise 1 litre süt ile 1 kilo 180 gram yem alabiliyor. Bu parite çiğ süt fiyatı 2 lira 80 kuruş olduğu durumda geçerli ancak üretici sütünü bugün 2 lira 50 kuruştan ancak satabiliyor. Yani aslında 1 litre süt ile ancak 1 kilo 50 gram yem alabiliyor.
Bugün süt üreticisi de besi üreticisi de zarar etmektedir. Bu sürdürülebilir bir durum değildir. Sektörün para kazanabilmesi için, örneğin, süt/yem paritesinin en az 1.50 yani 1 litre ile 1 kilo 500 gram yem alabilmesi gerekir. Aksi takdirde üreticiliği sürdürmesi mümkün değildir.”
"Süt hayvanları kesime gidiyor"
CHP’li Sarıbal, hayvancılıkla uğraşan çiftçilerin her gün biraz daha zarar ettiğini bu nedenle süt hayvanlarının kesime gittiğini söyledi. Sarıbal, “Süt hayvanları kesime giderse sektör iki koldan zarar görecek ve hayvancılığımız ciddi bir krize girecek” diye konuştu.
Meraların hayvancılık sektörü için büyük bir öneme sahip olduğunu ancak mera ıslahının bir türlü yapılmadığını kaydeden Sarıbal, “AKP hükümetleri döneminde mera ıslahı istenilen seviyede yapılmadı. TÜİK verilerine göre 2001 yılında 14,6 milyon hektar olan mera alanı bugün de aynı miktar. Mera ıslahı yapılmadığı için üretici hazır yeme mecbur kaldı” dedi.
Sarıbal, AKP hükümetlerinin yem hammaddelerinin üretilmesi için gereken desteği vermek yerine ithalatı seçtiğine dikkati çekerek, “2003-2020 yılları arasında 130 milyon ton yem hammaddesi ithal edildi. Karşılığında 58 milyar dolardan fazla para ödendi. Sadece 2020 yılında ithal edilen 12,4 milyon ton yem hammaddesine 5 milyar dolardan fazla para ödendi. 2019 yılında 13 milyon ton yem hammaddesi ithalatıyla miktar olarak, 2020 yılında ithalata ödenen 5 milyar dolarlık para ile Cumhuriyet dönemi rekoru kırıldı” diye konuştu. (HA)
