Eğitim Sen, Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS) ve Sinema Emekçileri Sendikası son dönemde edebi ve sanat eserlerine yönelik gerçekleştirilen sansürü tartıştı.
Toplantıyı açan Eğitim Sen Genel Başkanı Ünsal Yıldız edebiyat ve sanat eserlerine yönelik sansürle siyasal İslam’ın topluma bir kimlik olarak dayatıldığını söyledi. TYS Başkanı Mustafa Köz sansürün yazarla okuyucunun ilişkisini kesmek olduğunu söylediği toplantıda şair Ataol Behramoğlu edebi eserlere yönelik tahrife dikkat çekti.
Yıldız: İktidarın gerçek yüzü sansür
Yıldız AKP iktidarının “ustalık döneminde gerçek yüzünü gösterdiğini”, sansürün bunun sadece bir parçası olduğunu söyledi.
“AKP iktidarı ilk geldiğinde şeffaflıktan ve çoğulculuktan bahsediyordu. Ancak bu ‘ustalık’ döneminde gerçek yüzünü ortaya çıkardı.”
“Sadece sansürle değil, kendisi gibi düşünmeyen, icraatlerini eleştiren her bir kişiye baskı uyguluyor. 12 Eylül’ün uygulamalarını geride bırakarak toplu tutuklamalar, işten çıkarmalar yaşanıyor. Bunun bir örneği yakın zamanda yaşandı, Milliyet Gazetesi’nde çalışan iki yazar zorunlu izne çıkarıldı.”
“İktidar toplumda siyasal İslamı örgütlemeye çalışıyor. Bu yüzden televizyon dizilerini eleştiriyor, kürtaj tartışılıyor ya da gazetecilik ‘milli’, ‘gayri milli’ diye sınıflandırılıyor.”
Yıldız, edebi eserlerden çizgi filmlere kadar pek çok orijinal metinin muhafazakar müdahalelerle değiştirildiğini söyledi.
“Oscar Wilde’ın Mutlu Prens’inin bir çevirisinde Miller ve Hans ‘Hayırlı sabahlar’ diyor, Tolstoy’un İnsan Ne İle Yaşar romanında ‘Bana acıdınız, Allah sizden razı olsun’ deniyor. Benzer tabirler Heidi’den Pinokyo’ya kadar pek çok çizgifilmde de kullanılıyor.”
Kitapların 12 Eylül dönemindeki gibi suç unsuru haline getirildiğini söyleyen Yıldız birçok eğitimcinin sırf okuttukları kitaplar sebebiyle inceleme ya da soruşturma geçirdiklerini hatta ceza aldıklarını söyledi.
Yıldız, Eğitim Sen olarak üyelerine ‘suç sayılan’ bu kitapları okutmaları için teşvikte bulunacaklarını açıkladı.
Köz: Kitabı düşman görüyorlar
TYS Başkanı Köz ise kara mizah yaşandığını söyledi.
“Kitabı, yazarı düşman gören iktidarlar silsilesiyle karşı karşıyayız. Amaçları okuyucu ile yazar arasındaki ilişkiyi keserek toplumu ona göre biçimlendirmek. Ama karanlığa geçit vermeyeceğiz.”
Behramoğlu: Eseri sakatlıyorlar
Behramoğlu üyesi olduğu Sanat Girişimi’nde toplantıya destek verdiğini söyleyerek şunları ifade etti:
“Biz burada yasaklanmanın da ötesinde değiştirilmeye karşı çıkıyoruz. Edebi eser canlı bir organizma gibidir. Bir kelimesini değiştirirseniz eseri sakatlarsınız.”
Behramoğlu iktidarın eserleri sakatlamak pahasına toplumu biçimlendirmeye çalıştığını söyledi. (EA)
