Dicle Fırat Gazeteciler Derneği’nin (DFG) yayımladığı Ekim 2025 Hak İhlalleri Raporu, Türkiye’de basın özgürlüğü açısından karanlık bir tablo çizdi.
Rapora göre Ekim ayında 1 gazeteci öldürüldü, 2 gazeteci tutuklandı, 7 gazeteci gözaltına alındı ve 156 gazeteci işten çıkarıldı.
DFG raporda “Gazetecilerin katledildiği, cezalandırıldığı, susturulmak istendiği bir ayı geride bıraktık” dedi.
Hakan Tosun’un ölümü hâlâ aydınlatılmadı
Raporda, gazeteci Hakan Tosun’un Esenyurt’ta darp edilmesi sonucu geçirdiği beyin kanamasıyla yaşamını yitirmesi “gazetecilerin yaşam hakkına yönelik en ağır ihlal” olarak değerlendirildi. DFG, Tosun’un ölümünün hâlâ aydınlatılmadığını ve hiçbir yetkilinin açıklama yapmamasını eleştirdi:
“Bir gazeteci sokak ortasında katledilirken hiçbir iktidar yetkilisinin tek bir açıklama yapmaması kabul edilemez. Cinayetin karanlıkta kalması için çabalanıyor.”
Ekim ayında ayrıca 5 gazeteci saldırıya uğradı, 7 gazeteci kötü muameleye maruz kaldı, 15 gazetecinin haber takibi engellendi, 5 gazeteci tehdit edildi.
TELE1’e kayyım, gazetecilere soruşturmalar
Raporda, TELE 1’e “casusluk operasyonu” bahanesiyle kayyım atanması ve ardından birçok çalışanın istifası, basın özgürlüğüne yönelik ciddi bir saldırı olarak nitelendirildi:
“Kayyım bir irade gaspından öte binlerce emekçinin ekmeğiyle oynamaktır.”
Ayrıca Rojin Kabaiş’in ölümüne ilişkin haberler ve sosyal medya paylaşımlarına getirilen erişim engelleri, sansürün boyutunu gösterdi. Van 2. Sulh Ceza Mahkemesi’nin kararına göre 86 sosyal medya hesabı ve 540 haber içeriği erişime engellendi.
Bu konudaki haberleri yapan JİNNEWS Haber Müdürü Öznur Değer ve editör Dilan Babat hakkında soruşturma açıldı. Değer ayrıca başka bir dava kapsamında 3 yıl 4 ay 15 gün hapis cezasına çarptırıldı.
Özgür basına yönelik sansürler
DFG, Kürt Özgürlük Hareketi’nin geri çekilme açıklamasıyla ilgili haber yapan JİNNEWS, Ajansa Welat, Yeni Yaşam Gazetesi ve Mezopotamya Ajansı gibi kurumların sansüre uğradığını kaydetti. Bu kurumların sosyal medya hesaplarına “topluluk kuralları” gerekçesiyle erişim engelleri getirildi.
Ekonomik baskılar ve toplu işten çıkarmalar
Rapor, ekonomik krizle birlikte kayyım politikalarının da gazeteciler üzerinde ağır ekonomik sonuçlar doğurduğunu vurguladı.
Flash Haber TV, Ekotürk TV, Habertürk, Show TV ve diğer bazı medya kuruluşlarının Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na (TMSF) devredilmesinin ardından Flash Haber TV’de 150 kişinin işten çıkarıldığı, TELE 1 çalışanlarının ise kayyımı protesto için topluca istifa ettiği belirtildi.
Ekim ayında basına yönelik ihlaller şöyle:
- 1 gazeteci öldürüldü
- 5 gazeteci saldırıya uğradı
- 7 gazeteci gözaltına alındı, 2’si tutuklandı
- 7 gazeteci kötü muameleye maruz kaldı
- 15 gazetecinin haber takibi engellendi
- 7 gazeteci hakkında soruşturma açıldı, 2 gazeteci hakkında dava açıldı
- 10 gazeteciye toplam 12 yıl 2 ay 20 gün hapis ve 78 bin 722 TL para cezası verildi
- 156 gazeteci işten çıkarıldı
- 28 gazeteci hâlen cezaevinde
“Basına yönelik saldırılar artıyor”
DFG, verilerin “en az sayıları yansıttığını” ve gerçek ihlallerin daha fazla olabileceğini kaydetti. Raporun sonunda Türkiye’de basına dönük baskıların her geçen gün arttığını belirten DFG şu ifadeleri kullandı:
“Ne gazetecilerin katledilmesini ne sansürü ne de kayyımı kabul ediyoruz. Sansüre, cezalara ve kayyımlara rağmen hakikati yazmaya devam edeceğiz.”
(HA)
