Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemine 24 Haziran'da giren "Gıda, Tarım ve Orman Alanında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Teklifi" yarın görüşülecek. 46 maddelik torba yasa tasarısının 28., 29. ve 30. maddeleri, gıdaya yönelik ifade özgürlüğünü kısıtlayıcı düzenlemeler içeriyor.
Düzenlemeler; ticari reklam kapsamına girmeyen, "gıda güvenliği ve güvenilirliği hususunda tüketicide endişe, korku ve güvensizlik yaratarak tüketicinin tüketim alışkanlıklarını olumsuz etkileyen gerçeğe aykırı yayınları" yanıltıcı yayın olarak tanımlarken, bu yayınlara 20 ila 50 bin TL arası para cezası verilmesini öngörüyor.
Çok sayıda sivil toplum kuruluşu (STK), bir açıklama yayımlayarak ilgili maddelerin torba yasadan geri çekilmesi gerektiğini belirtti. Doğa Derneği, Yeşil Düşünce Derneği, Yeryüzü Kooperatifi ile Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği'nin aralarında bulunduğu STK'lar; yasa teklifindeki yanıltıcı yayın tanımının geniş ve belirsiz olduğuna dikkati çekip "Neyin yanıltıcı yayın kapsamında değerlendirileceği, bu değerlendirmeyi yapacak kişilerin kimler olacağı, bağımsız karar verip veremeyecekleri net değildir. Böylesine önemli bir konunun bu kadar otoriter, subjektif ve özensiz bir düzenlemeye tabi tutulması yurttaşların kamusal bilgiye ve iyi, temiz, adil gıdaya erişim hakkını kısıtlayacaktır" dedi.
Açıklamada, "Elbette, Türkiye'de gıda hususunda birçok sorun var. Yasa teklifinin ilgili maddeleri; toplumun gıdaya ilişkin kaygı ve hassasiyetlerini dikkate alarak, toplumsal sorumluluk gereği kamuoyunu aydınlatma vazifesi gören, her biri kendi içinde yetkin kurumların, bilim insanlarının, sivil toplum örgütlerinin, meslek odalarının, bu sorumluluklarını yerine getirmelerini kimi zaman doğrudan sansür kimi zaman da otosansür yoluyla engelleme riskini içermektedir" denildi.
"Yasa teklifi, kamu çıkarlarıyla uyuşmuyor"
"İlgili yasa teklifi bu haliyle halkın sağlıklı bilgiye erişiminin önünü kapatmakta ve kamu çıkarları ile uyuşmamaktadır. Sağlıklı bilgiye erişimi engelleyecek söz konusu maddelerin yasadan çıkarılmasını ve halkın bilgi edinme hakkını esas alan mekanizmalara destek olunmasını talep ediyoruz" ifadelerinin yer aldığı açıklama şöyle sürdü:
"Öncelikle yurttaşların örgütlenmelerini kolaylaştıran ve bu örgütlenmeler üzerinden doğru bilgiye erişimi sağlayacak mekanizmalar kurulmalıdır. Bu mekanizmaların merkezinde gıda toplulukları, meslek odaları, ilgili araştırma birimleri, gıda kooperatifleri, çiftçi sendikaları, ilgili üniversite yapıları, tüketici dernekleri gibi sivil toplum kuruluşları, kamusal ve güvenilir bilgiye erişimi hedefine koymuş sosyal girişimler yer almalı, bu oluşumların sağladığı bilgiler sayesinde yanıltıcı bilgiye çok daha hızlı ve doğru cevaplar üretilmelidir. Böylece, halkın çıkarlarını esas alan, kamucu bir bilgi edinme hakkının kullanımı mümkün olacaktır."
Açıklamayı imzalayan STK'lar şöyle:
Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği
Çevre ve Arı Koruma Derneği – ÇARIK
Good4Trust.org
Türetim Ekonomisi Derneği
Yeşil Düşünce Derneği
Yeryüzü Kooperatifi
Ekoharita.org
ÇEKÜL Vakfı
Genç Yeşiller
Kocaeli Ekolojik Yaşam Derneği
Yerel Tohum Derneği Marmaris Temsilciliği
Sürdürülebilir Yaşam Derneği – SUYADER
AGRİDA Tarım ve Turizm Derneği
Bağlıca Eğitim Çevre ve Dayanışma Derneği
Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği
Yayla (Gola) Kültür, Sanat ve Ekoloji Derneği
Çukurova İnsan Tohum Toprak Atölyeleri
İstanbul Permakültür Kolektifi
Doğal Yaşam Derneği
Dört Mevsim Ekolojik Yaşam Derneği
Ortak Yaşam Ekososyal İşletme Kooperatifi
Çeşme Çevre Platformu
Bergama Çevre Platformu
İzmir Çevre Gönüllüleri Platformu
Doğal Besin Bilinçli Beslenme (DBB)
Güzel Gıda Topluluğu
Batı İzmir Topluluk Destekli Tarım Gıda Topluluğu (BİTOT)
HDK Emekliler ve Yaşlılar Meclisi
Antalya Ekoloji Meclisi
Arıköy Tüketim Kooperatifi
TarlaTaban
Yeşil Sol İklim Krizi Çalışma Grubu
Doğa Derneği
Dünya Yaşasın Derneği
MoniBostan
Gediz Gıda Topluluğu (GETO)
Ayvalık Gıda Topluluğu
Ekolojik Tarım Organizasyonu Derneği
Tahtacıörencik Doğal Yaşam Kolektifi
Bağımsız Hayvan Hakları Topluluğu
Kuzguncuk Gıda Topluluğu
Yeryüzü Derneği
Yeni İnsan Yayınevi
Yeşil Artvin Derneği
Çiftçiler Sendikası (Çiftçi-SEN)
Polen Ekoloji
HDK Ekoloji Meclisi
Kadıköy Gıda Topluluğu
Büyükdere Gıda Topluluğu
Türkiye Biyologlar Derneği
Sağlıklı Gıda Derneği
Çiğdemim Derneği
Doğaya Dönüş Gençlik ve Spor Kulübü Derneği
Doğa Koruma Merkezi
Umay Tüketim Kooperatifi
(DŞ)
