Halkların Demokratik Partisi (HDP) Mardin Milletvekili Mithat Sancar, akademideki ihraçlar ve akademisyen Mehmet Fatih Traş’ın hayatına son vermesi ile ilgili Bakanlar Kurulu mensubu tüm bakanlara Başbakan Binali Yıldırım’a soru önergesi verdi.
Sancar, “Hükümetin bu konudaki siyasi ve idari sorumluluğunu nasıl tazmin etmeyi düşünüyorsunuz?” diye sordu.
4811 ihraç
Çukurova Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Ekonometri Bölümü araştırma görevlisi Mehmet Fatih Traş, Barış İçin Akademisyenler’in Bu Suça Ortak Olmayacağız bildirisi imzacısıydı. Doktorasını bitirmesinin ardından görev süresi uzatılmadı, başvuruları birçok üniversite tarafından kabul edilmedi. Traş, 25 Şubat’ta hayatına son verdi.
Sancar’ın önergesinde Traş’ın başvurularında yaşadıkları anlatılırken Avrupa İnsan Hakları Komiseri Nils Muiznieks’in ifade özgürlüğüne ilişkin raporuna yer verildi.
“Muiznieks'in ifade özgürlüğüne ilişkin raporunda bildiriyi imzalayan akademisyenlerin tutuklanmaları, Türkiye'de ifade özgürlüğünün durumuna ilişkin ciddi bir endişe olarak yer almıştır. Bunun yanında Muiznieks, değerlendirmelerinin 62. paragrafında, özellikle sokağa çıkma yasakları sırasında ‘Komiser’e göre hakikaten işlenmiş olan çok sayıda insan hakkı ihlaline bakarak Komiser, bu bildiriyi açıkça ifade özgürlüğünün sınırları içinde kalan bir bildiri, arkasında yatan endişeleri ise meşru ve kamuyu ilgilendiren endişeler olarak değerlendirdiğini yineler’ ifadesi bulunmaktadır.”
Sancar, darbe girişiminin ardından Anayasa'da düzenlendiği şekliyle "şiddet olaylarının yaygınlaşması ve kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması" sebebiyle ilan edilen OHAL kapsamında çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) ile, 112 üniversiteden toplam 4811 akademisyenin ihraç edildiğini, ihraç edilenlerden 58'inin başka bir KHK ile görevlerine iade edildiğini, ihraç edilenlerden 312'sinin "Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisinin imzacısı olduğunu belirtti.
7 soru
Sancar, şu soruları yöneltti:
* 15 Temmuz 2016'da gerçekleşen darbe girişimiyle üniversiteler arasında nasıl bir bağlantı var?
* 15 Temmuz darbe girişimi sürecinin ardından özellikle kamuda girişilen 'temizlik' çalışmaları kapsamında, darbe girişimiyle hiçbir ilgisi olmayan, sendikal olarak örgütlü veya muhalif olarak bilinen akademisyenlerin de görevlerinden uzaklaştırılmaları, üniversitelerin özerkliğine ve ifade özgürlüğüne müdahale ve üniversitelerin iktidar lehine homojenleşmesi anlamına mı geliyor?
* Bakanlar Kurulu'na başkanlık eden kişi olarak, imzanızla yayınlanan KHK'lerde ihraç edilen kişilerle ilgili değerlendirmeyi hangi yöntemlerle yapıyorsunuz?
* Bu yöntemlerin herhangi bir idari veya yargısal denetiminin hala olmamasını hukuk güvenliği ilkesi çerçevesinde nasıl değerlendiriyorsunuz?
* Yalnızca "Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisinin imzacısı olduğu gerekçesiyle adeta sivil ölüme terk edilen Ar. Gör. Mehmet Fatih Traş'ın intiharını nasıl değerlendiriyorsunuz?
* Barış bildirisine imza atan akademisyenlere Cumhurbaşkanı ve hükümet tarafından gösterilen aşırı tepki üniversite yönetimlerini de etkilemekte hatta bazı üniversiteler baskı gördüklerini açıkça dile getiriyorlar. Hükümetin bu yönde kurduğu baskılar üniversitelerin özerkliği ve ifade özgürlüğüyle bağdaşıyor mu?
* Bu baskı üniversitelerle sınırlı kalmamakta, imzacıların her başvurularında karşılarına bir engel olarak konulmakta, henüz ihraç edilmemiş olan imzacılar da ihraç edilenler gibi adeta sivil ölüme mahkûm edilmekte. Bu sıkışmışlık hissi maalesef Ar. Gör. Mehmet Fatih Traş'ın durumunda olduğu gibi intiharla sonuçlanabilmekte. Hükümetin bu konudaki siyasi ve idari sorumluluğunu nasıl tazmin etmeyi düşünüyorsunuz? (BK)
