Birleşik Krallık'ın son kömürlü termik santrali Ratcliffe-on-Soar kapılarını dün (30 Eylül) kapattı. Böylelikle Sanayi Devrimi'ni başlatan ülkede kömürden elektrik üretimi sona erdi.
2012 gibi yakın bir tarihte, dünyanın altıncı büyük ekonomisi olan Birleşik Krallık, elektriğinin yaklaşık yüzde 40'ını kömürden üretiyordu. Bugün bu rakam, iklim eylemine verilen yaygın destek ve yenilenebilir enerjideki artış sayesinde sıfıra indi.
Rüzgâr ve güneş enerjisi Birleşik Krallık'ın elektriğinin sadece yüzde 6'sını sağlarken şu anda yüzde 34'ünü karşılıyor, ayrıca geçen yıl gaz, 2012'ye göre daha az elektrik üretti. Rüzgâr artık Birleşik Krallık'taki 28 milyon evin yüzde 92'sine yetecek kadar elektrik üretiyor.
Birleşik Krallık hükümeti, 2030 yılına kadar elektrik üretimini karbonsuzlaştırma planının bir parçası olarak, on yılın sonuna kadar kara rüzgârını iki katına, güneş enerjisini üç katına ve açık deniz rüzgârını dört katına çıkarmayı hedefliyor.
2015 yılında Birleşik Krallık, dünyada kömürden çıkışını ilân eden ilk ülke oldu ve küresel eyleme ilham veren bir emsal oluşturdu. O zamandan bu yana 22 Avrupa ülkesi de aynı şeyi yapmayı taahhüt etti.
Avrupa ülkeleri 2024'e kömürle vedalaşarak giriyor
“Türkiye için ilham verici”
Fosil Yakıtların Ötesi (Beyond Fossil Fuels) Kampanyacısı Duygu Kutluay şöyle konuştu:
“Birleşik Krallık sadece kömürden çıkmakla kalmıyor, yerine daha sağlıklı, daha ucuz ve daha güvenli olan yenilenebilir enerji kaynaklarını koyarak Türkiye için ilham verici bir yol çiziyor. Birleşik Krallık’tan çok daha zengin yenilenebilir enerji potansiyeline sahip Türkiye, yenilenebilir enerji kaynaklarını ve enerji altyapısına yapılacak yatırımları önceliklendirmeli ve kömürlü termik santrallere destek vermek yerine bu santrallerin yarattığı kirliliğin bedelini halka değil santral sahiplerine ödetmeli.
“Türkiye, bugünden planlı bir kömürden çıkış stratejisi belirlerse, 2030 yılına kadar elektrik üretiminde kömürün payını sıfırlayarak, kimsenin geride kalmadığı, tüm toplumun enerji dönüşümünün faydalarından yararlandığı bir gelecek inşa edilebilir.’’
FOSİL YAKITLARIN ÖTESİ
Türkiye’nin hâlâ kömürden çıkış planı yok
“Yeni taahhütler görmemiz gerekiyor”
Kömür Sonrası Enerji İttifakı (Powering Past Coal Alliance) Sekretaryası Başkanı Julia Skorupska ise şunları söyledi:
“Birleşik Krallık, kömür enerjisini daha önce görülmemiş bir hızla aşamalı olarak terk etmenin mümkün olduğunu kanıtladı. Tüm ülkelerin üçte biri Powering Past Coal Alliance'a (PPCA) katılarak aynı şeyi yapmayı taahhüt etti. Diğerlerinin de çabalarını artırmaları gerekecek ama bunu tek başlarına yapmak zorunda değiller.
"PPCA, ülkelerin kömürü aşamalı olarak terk etmelerine ve temiz enerji geçişinin faydalarından yararlanmalarına yardımcı olmak için hükümetleri, finans kuruluşlarını ve şirketleri bir araya getiriyor. Ülkeler yeni ulusal katkı beyanlarını (NDC) geliştirirken iddialı yeni taahhütler görmemiz gerekiyor.” (TY)