Müstehcen nitelikli sanat eserleri ifade özgürlüğü kapsamında mıdır?
Nefret söylemi niteliğindeki sanat eserleri ifade özgürlüğü kapsamında mıdır?
Devlet sanatsal ifade özgürlüğüne müdahale edebilir mi?
Yargısal başvuru yollarını kullanmadan önce hakkınızı nasıl arayabilirsiniz?
Bu soruların yanıtlarını merak ediyorsanız Siyah Bant'ın sitesine girmeniz yeterli.
Siyah Bant ile İstanbul Bilgi Üniversitesi İnsan Hakları Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin “Sanatsal İfade Özgürlüğü Kılavuzu” yayınlandı. Kılavuzun içeriğine online ulaşabiliyorsunuz.
Kılavuz Türkiye’deki sanatçıların ve sanat kurumlarının sanatsal ifade özgürlüğü haklarının korunması ve geliştirilmesine destek olmak amacıyla hazırlandı. Sanatçıların ve sanat kurumlarının sanatsal ifade özgürlüğü hakkının ihlal edilmesi durumunda haklarını nasıl arayabileceklerine dair önerilerin yer aldığı kılavuz, İsveç Başkonsolosluğu ve Sivil Düşün AB Programı Aktivist Desteği kapsamında, Avrupa Birliği tarafından destekleniyor.
Kılavuzu İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ulaş Karan ve Siyah Bant’tan Pelin Başaran’ın kaleme aldı.
Kılavuz iki ana bölümden oluşuyor:
“Hukuki Arka Plan” başlıklı ilk bölümde sanatsal ifade özgürlüğü hakkının tanım ve kapsamı ve sanatsal ifade özgürlüğüne ilişkin ulusal ve uluslararası düzenlemeler anlatılıyor.
“Pratik bilgi ve öneriler” başlıklı ikinci bölümde ise karşılaşılan sansürlerden yola çıkarak oluşturulmuş örnek vakalar ve bu durumlarla karşılaşılması halinde izlenebilecek yollar özetleniyor. Sanat eseri veya etkinlik sebebiyle sanatçı hakkında savcılık tarafından soruşturma başlatılması, sanat etkinliğinin kolluk güçleri tarafından keyfî biçimde engellenmesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı veya başka bir resmî kuruma yapılan fon başvurusunun keyfî gerekçelerle reddedilmesi kılavuzda yer alan örnek vakalardan birkaçı.
Kılavuzun sonunda ise sanatsal ifade özgürlüğü alanında daha uzun süreli bir mücadelenin nasıl yürütebileceğine ve savunuculuk çalışmalarına nasıl katılabileceğine dair öneriler ve hak ihlali durumunda başvurulabilecek ulusal ve uluslararası mecraların iletişim bilgileri yer alıyor.
Kılavuzun dijital baskısına Siyah Bant internet sitesinden ulaşabilirsiniz:
Siyah Bant hakkında Siyah Bant, Türkiye’de sanatta sansürün aktörlerini ve yöntemlerini araştırmak, internet sitesi ve yayın aracılığıyla belgelemek ve sanatsal ifade özgürlüğü hakkını savunmak amacıyla 2011 yılında kuruldu. Siyah Bant’ta sansür kavramı geniş anlamıyla kullanılıyor. Sadece yasalarla değil, farklı aktörlerle uygulanan çeşitli sansür yöntemlerinin hepsini kapsıyor. İnsan Hakları Araştırma ve Uygulama Merkezi hakkında 2000 yılında İstanbul Bilgi Üniversitesi bünyesinde kurulmuş bir akademik birim olarak insan hakları hukukunun her alanında eğitim ve araştırma faaliyetleri yürütüyor. |
