Sanatçılar, Katar'daki hak ihlallerini yapıtlarıyla protesto ediyor

Fotoğraf: Molodkin'in ham petrol dolu kupası (solda), Galschiøt'un 6,500 minik kafatasından oluşan kolyesi/theartnewspaper.com/

Yüz binlerce uluslararası ziyaretçinin akın ettiği Dünya Kupası, 20 Kasım'da petrol zengini Katar Emirliği'nde başlıyor. İki sanatçı Andrei Molodkin ve Jens Galschiøt, turnuva arifesinde,  ülke ev sahipliğine hazırlanırken hak ihlallerine uğrayan göçmen işçilere odaklı yapıtlar ortaya koydular. 

Rus sanatçı Andrei Molodkin, dünya futbolunun yönetici organı FIFA'daki yolsuzluk iddialarıyla ilgili "kaba gerçeği" vurgulayarak, yavaş yavaş ham petrolle dolan alternatif bir Dünya Kupası kupası yaptı.

"FIFA patronları için petrol
parası kandan daha önemli"

⏵ Molodkin yapıtıyla ilgili açıklamasında şunları söyledi: "Sanat eseri, 24 yıllık bir süre boyunca FIFA patronları tarafından alındığı iddia edilen rüşvet miktarı olan 150 milyon dolara satışa sunuldu. Katar'ın Dünya Kupası Stadyumlarının inşaatında 6 bin500'den fazla göçmen işçi öldü. FIFA patronları Katar'daki işçilerin insan haklarının ihlal edildiğini biliyorlardı, onlar için petrol parası kandan daha önemli."

The Guardian'a göre, 2015'te üst düzey FIFA yetkilileri, 2018 ve 2022 Dünya Kupası'nın sırasıyla Rusya ve Katar'a verilmesi sırasında yolsuzluk ve rüşvete karıştıkları suçlamalarıyla tutuklandılar. Geçtiğimiz Ekim'de New York Times, ABD'li savcıların, Rusya ve Katar'ı ev sahibi seçmek için 2010 oylamasından önce FIFA'nın en üst yönetim kurulunun beş üyesine ödenen parayla ilgili ayrıntıları açıkladığını bildirdi. Bu yazının yazıldığı sırada FIFA, yorum talebine cevap vermemişti.

Molodkin'in İspanyol futbol yayını Libero ile birlikte üretilen kupa replikası, Londra merkezli sanat organizasyonu a/political aracılığıyla satışa sunuldu; turnuvanın finaline denk gelecek şekilde 18 Aralık'ta Kennington'daki mekanlarında sergilenecek.

6 bin 500 kafatası

⏵ Bu arada, Danimarkalı sanatçı Jens Galschiøt da, Katar'da ölen her göçmen işçi için bir tane olmak üzere 6.500 minik kafatasından oluşan bir kolye yaptı. Galschiøt'un atölyesinden yayınlanan açıklamada şöyle deniyor: "Uluslararası Af Örgütü'nün raporuna göre [2021'de], Dünya Kupası için stadyumlar ve yollar gibi yeni altyapı inşa çalışmalarının dolaysız sonucu olarak 6 bin 500'den fazla göçmen işçi öldü."

Galschiøt, Uluslararası Af Örgütü'nün FIFA'ya ölen göçmen işçilerin ailelerine tazminat ödemesi çağrısında bulunan kampanyasını destekliyor.

Galschiøt ayrıca kafatası bilezikleri de yaptı. Açıklamada, "Bileziği sosyal medyada #Qatar6500 hashtag'iyle sunarak veya Katar'a  resmi ziyaretler sırasında bileziği takarak, Katar'daki insan hakları ihlallerine karşı net bir duruş sergileyebilirsiniz" denidi.

BBC'ye göre, Katar hükümeti toplam 6 bin 500 ölümün yanıltıcı olduğunu, çünkü kaydedilen ölümlerin hepsinin Dünya Kupası ile ilgili projelerde çalışan insanlara ait olmadığını söyledi. Hükümet, ölenlerin çoğunun Katar'da birkaç yıldır çalıştığını ve yaşlılıktan veya diğer doğal nedenlerden ölmüş olabileceğini de ekliyor.

Geçen yıl Galschiøt'un deforme olmuş bir ceset kütlesini tasvir eden Utanç Sütunu anıtı, Hong Kong'da şehir üniversitesinden kaldırıldı. Eser, 1989'da Pekin'deki Tiananmen Meydanı katliamını anıyordu.

(AEK)