Siyasal ve Sosyal Araştırma Merkezi (SAMER), 1 Kasım’da gerçekleşecek genel seçime ve gündeme dair seçmen eğilim ve tutumlarını araştırdı.
Ankara katliamından hemen önce, 5-9 Ekim 2015 tarihleri arasında, 7 bölgedeki 24 il de, 4 bin 144 hanede yüz yüze görüşme yöntemi ile yapılan araştırmanın sonuçlarından satırbaşları şöyle:
Oy dağılımı
Araştırma grubunun yüzde 39,3’ü AKP’ye, yüzde 25,5’i CHP’ye, yüzde 14,6’sı MHP’ye, yüzde 13,2’si HDP’ye ve yüzde 2,3’ü diğer partilere oy vereceğini belirtti, yüzde 5,1 ise karasız olduğunu aktardı.
Karasızlar dağıtılınca AKP yüzde 41,4, CHP yüzde 26,9, MHP yüzde 15,4, HDP yüzde 13,9 ve Diğer Partiler yüzde 2,4 olarak belirtiliyor.
TIKLAYIN: 7 HAZİRAN SEÇİM SONUÇLARI
Oy ve kimlik ilişkisi
Kendisini Türk olarak tanımlayanların yüzde 44,6’sı AKP’ye oy vereceğini söylerken, Kürt olarak tanımlayanların yüzde 59’u HDP’ye oy vereceğini beyan etti.
Başkanlık sistemi
7 Haziran seçimleri öncesinde gündeme oturan ve Cumhurbaşkanının tartışmaya açtığı başkanlık sistemi talebine dönük desteklerinde ölçüldüğü araştırmaya göre başkanlık sistemini katılımcıların yüzde 56’sı desteklemediğini; AKP’ye oy vereceklerin yüzde 65,6’sı başkanlık sistemine evet diyeceğini, CHP seçmeninin yüzde 87,6’sı ve HDP seçmeninin yüzde 88,8’i başkanlık sistemine hayır diyeceğini bildirdi.
Koalisyon tartışmaları
Araştırma grubunun yüzde 63,7’si, 7 Hazirandan sonra koalisyon kurulması gerektiği yönünde fikir beyan etti.,
Koalisyon kurulmamasının nedeni olarak yüzde 30,5’i partilerin anlaşamamasını, yüzde 19,6’sı Cumhurbaşkanı’nın izin vermemesini, yüzde 19,1’i AKP’nin tek başına iktidar hırsını gösterdi.
Katılımcıların yüzde 40 ise 7 Hazirandan sonra AKP-CHP, yüzde 29’u AKP-MHP koalisyonu kurulmalıydı yanıtı verdi.
Ayrıca araştırma grubunun yüzde 50,4’ü 1 Kasım seçimlerinden de koalisyon çıkacağını, yüzde 41,6’sı ise bir partinin tek başına iktidar olacağını düşündüğünü belirtti.
1 Kasım seçimlerinde koalisyon olacağını düşünen katılımcıların yüzde 26,8’i CHP-HDP, yüzde 24,7’si AKP-CHP, yüzde 14,5’i AKP-HDP, yüzde 18,7’si CHP-MHP koalisyonunu olmasını istiyor.
Türkiye’nin en önemli sorunu nedir?
Araştırma grubunun yüzde 35,7’si Türkiye’nin en önemli sorununu silahlı çatışma/şiddet ortamı olarak değerlendirmişken, yüzde 16,6’sı işsizlik, yüzde 14,9’u Kürt Sorunu, yüzde 8,5’i ekonomideki kötü gidişi ülkenin en önemli sorunu olarak gördüğünü açıkladı.
Ayrıca araştırma grubunun yüzde 64,2’si silahlı çatışmaların tekrar başlaması, son dönemde Türkiye’nin en önemli gündemi olduğunu belirtti.
Çözüm süreci
Çözüm sürecinin devam etmesini isteyip istemediklerine ilişkin sorulara araştırma grubunun yüzde 58,7’si evet, yüzde 33,2’si hayır yanıtı verdi.
Seçmen tercihleri ile birlikte değerlendirildiğinde; HDP seçmeninin yüzde 88,3’ü, AKP seçmeninin yüzde 61,6’sı, CHP seçmeninin yüzde 56’sı, MHP seçmeninin yüzde 31,4’ü çözüm sürecinin devamından yana görüş belirtti.
Cumhurbaşkanının tarafsızlığı
Cumhurbaşkanı’nın tarafsız olduğunu düşünüyor musunuz sorusuna; yüzde 24,5’i evet, yüzde 66,6’sı hayır yanıtı verirken, yüzde 65,5’i Cumhurbaşkanı’nın mitingler yapmasını olumsuz değerlendirdi.
Silahlı çatışmaların nedeni
Silahlı çatışmaların tekrar başlamasının en önemli nedeni nedir sorusuna alınan yanıtlarda yüzde 21,1 ile AKP’nin tek başına iktidar olamaması, yüzde 11,5 ile seçim sonucu hükümetin kurulamaması, yüzde 11,1 ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkan olmak istemesi, yüzde 9,8 ile PKK ve yüzde 7,8 ile HDP cevapları öne çıktı.
Silahlı çatışmaların tekrar başlamasının sorumlusu kim, sorusunda ise yüzde 25,5 ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yüzde 16,5 ile HDP, yüzde 12,3 ile AKP, yüzde 10,4 ile PKK ve yüzde 5,1 ile hükümet politikaları yanıtları öne çıktı.
Kürtlere yönelik saldırılar
HDP binaları başta olmak üzere, Kürtlere karşı saldırı ve linç girişimlerini araştırma grubunun yüzde 83’ü desteklemediğini söyledi.
HDP’ye ve Kürtlere yapılan saldırıyı destekliyorum diyenlerin yüzde 51,6’sı AKP, yüzde 14,8’i CHP ve yüzde 30,5’i MHP seçmeni olduğunu beyan etti.
Toplum endişeli
Araştırma grubunun yüzde 75,3’ü Türkiye’nin gidişatından endişe duyduğunu; endişe duyanların yüzde 57,1’si toplumsal çatışma potansiyelinden, yüzde 10,8’i ekonomik krizden, yüzde 10,6’sı siyasal krizden, yüzde 12,3’ü Suriye’deki savaşın Türkiye’ye sıçramasından ve yüzde 9,2’si sayılanların hepsinden endişe duyduğunu belirtti. (ÇT)