Türk Tabipleri Birliği (TTB) ve Üniversite Dayanışma Platformu Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) ile Türkiye Sağlık Bilimleri Üniversitesi kurulmasını kapsayan yasa tasarısına karşı bugün basın toplantısı düzenledi.
“Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) Kurulması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” adındaki tasarı komisyonda onaylandı, bugün Meclis’te görüşülmesi bekleniyor.
İstanbul Tabip Odası’nda düzenlenen toplantıya Görkem Doğan ( Eğitim Sen İstanbul 6 Nolu Üniversiteler Şubesi Başkanı), Aydın Erol (Sağlık ve Sosyal Hizmetler Emekçileri Sendikası Aksaray Şube Başkanı), Raşit Tükel ( Türk Tabipleri Birliği İkinci Başkanı), Tahsin Yeşildere (Üniversite Öğretim Üyeleri Derneği Başkanı), Samet Mengüç (İTO Genel Sekreteri) ve Dr. Hüseyin Demirdizen katıldı.
Raşit Tükel’in okuduğu ortak basın açıklamasında “tasarının yasalaştığı takdirde, sağlık eğitimi sisteminin tamamını etkileyecek ve fen bilimleri ile sosyal bilimler eğitiminde de ileride örnek olarak kullanılabilecek ticarileşme ve akademik özerkliğin yok edilmesi yönünde bir dönüşümün kapısını aralayacağı” belirtildi.
Açıklamada, TÜSEB “bilimin ticarileştirilmesinde yeni bir aşama”, tasarıdaki üniversite de “Sağlık Bakanlığı Üniversitesi” olarak adlandırıldı.
Toplantıda her iki yapının da Sağlık Bakanlığı ve hükümete doğrudan bağlı olması eleştirildi. Katılımcılar tasarı ile akademik özgürlük ve üniversite özerkliğine zarar verileceği belirtilerek “hükümetin tekçi ve otoriter zihniyetinin ürünü” olduğu belirtilen tasarıya reddettiklerini söylediler.
TÜSEB nedir?Tasarıda kamu tüzel kişiliğine sahip, özel bütçeli, Sağlık Bakanlığı'na bağlı, "sağlık alanında Ar-Ge yapması" amaçlanan, merkezi İstanbul olan TÜSEB adıyla yeni bir teşkilat kurulması yer alıyor. Sağlık Bakanının başkanlığını yaptığı ve üyelerini belirlediği bir Yönetim Kurulu tarafından yönetilecek TÜSEB'in temel görevi, Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulunun sağlık bilimi ve teknolojileri konusunda aldığı kararları uygulamak veya bu kararların uygulanmasında eşgüdüm sağlamak olarak tanımlanıyor. Tasarıya göre, TÜSEB, AR-GE yapacak; şirket kuracak; teknopark, kuluçka merkezi, teknoloji merkezi, teknoloji transfer ofisleri, proje geliştirme ve bilgi aktarım merkezleri, bilim merkezi, bilim parkı vb. kuracak. TÜSEB, görevleri kapsamında gerekli gördüğü her türlü bilgiyi, kamu kurum ve kuruluşları ile tüm yükseköğretim kurumlarından talep edebilecek. Yükseköğretim kurumlarının öğretim üyesi kadrosunda bulunanların TÜSEB'de çalıştıkları süreler, akademik unvanların kazanılması, yükseköğretim kurumları dışında kullanılması ve diğer özlük işlemlerinde değerlendirilmesi bakımından yükseköğretim kurumlarında geçmiş sayılacak. TÜSEB Yönetim Kurulu kararıyla, kamu kurum ve kuruluşlarında kadrolu olarak çalışanları, çalıştıkları kurum ve kuruluşların muvafakatini almadan görevlendirilebilecek. |
TÜSEB'e neden karşılar?
Tükel, TÜSEB ile araştırma ve bilimsel üretim gibi yükseköğretim kurumunun temel işlevleri ticari bir anlayışla yeniden yapılandırılmak istendiğini söyledi.
Tükel bunu şöyle açıkladı:
“TÜSEB, üniversitelerdeki ticarileşme sürecinin devamı niteliğinde. Tıp fakülteleri çöküntünün eşiğinde. Genel bütçeden destek alamıyorlar. Önerilen yol şirket gibi yapılanmaları ve AR-Ge oluşturmaları. Bir çoğu buna inandı, AR-Ge ile kazandıkları parayla ihtiyaçları olan araçları alabileceklerini düşündüler.
“TÜSEB’le bu süreç bir kademe üste çekiliyor. Bakanlık, ‘Ar-Ge’yi de ben yapacağım bunu üniversiteye bırakamayız’ diyor."
Türkiye Sağlık Bilimleri Üniversitesi nedir?Tasarıdaki ikinci nokta Türkiye Sağlık Bilimleri Üniversitesi adıyla İstanbul’da bir üniversite kurulması. Mütevelli heyeti başkanının Sağlık Bakanı olacağı üniversiteye Marmara Üniversitesi adına tahsisli olan Haydarpaşa Kampüsü tahsis edilecek. Mütevelli heyetinin beş üyesinden üçü, Sağlık Bakanı, bakanlık müsteşarı ve bakanın atayacağı bir üye olacak. Tıp Fakülteleri ve Sağlık Bilimleri Fakültelerini içerecek olan bu üniversite, uygulama ve araştırma merkezi açamayacak; bunun yerine "birlikte kullanım protokolleri" yapılacak olan Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumuna bağlı Eğitim ve Araştırma Hastaneleri, üniversitenin uygulama ve araştırma merkezi olarak kabul edilecek. |
Tasarıdaki üniversiteye eleştiriler
Toplantıda yükseköğrenimi düzenleyen 2457 sayılı kanuna göre mütevelli heyetinin sadece vakıf üniversitelerinde bulunduğu belirtildi. Sağlık bakanı ve bürokratların sağlık bilimleri üniversitesini yönetmeleri için “Adalet Bakanlığı'nın hukuk fakültelerini yönetmesinden bir farkı yoktur” benzetmesi yapıldı.
Bu durumun da yükseköğretim kurumlarının kurulmasını düzenleyen anayasanın 130. maddesine aykırı olduğu belirtildi.
Tükel tasarıda yer alan "birlikte kullanım protokolleri”nin sonuçlarını şöyle açıkladı:
“3359 sayılı yasayla tıp fakültelerine 750 bin nüfusa dek yerlerde Sağlık bakanlığına bağlı eğtiim araştırma hastanesi ya da özel hastaneyle protokol yapma zorunluluğu geldi.
Demirdizen “Hükümetin tıp fakültesi konseptine ulaşmayan yapıları üniversite yapması ve buarların eğitim, araştırma, labaratuar bölümleri olmaması” nedeniyle bu protokolleri yapmak durumunda kaldıklarını ekledi.
Bu uygulamanın 11 yerde gerçekleştiğini belirten Tükel “bu yapıların işlemediğini” söyledi.
“Tasarı ile Sağlık Bakanlığı’nın kuracağı üniversite tıp fakülteleri açacak bunlar da mevcut uygulamadaki gibi eğitim ve araştırma hastaneleriyle protokol yapacak. Tıp fakülteleri sağlık bakanlığının yönetimi altına girecek. Bu durum mevcut fakülteleri kapsamıyor.”
“Bu fakültelere temel bilimler dışındaki öğretim üyeleri, Eğitim ve Araştırma Hastanelerinin kadrolarını da içerecek şekilde, keyfi olarak, Mütevelli Heyeti, dolayısıyla Sağlık Bakanlığı tarafından atanacak.” (BK)
* Fotoğraf: Yeliz Özşen / bia
* Üniversite Dayanışma Platformu Bileşenleri:
Akademi Susmayacak Platformu; AİBÜ Öğretim Elemanları Derneği; Akdeniz Üniversitesi Öğretim Elemanları Derneği; Barış İçin Akademisyenler; Eğitim Sen Kocaeli Üniversitesi temsilciliği; Eğitim Sen AİBÜ temsilciliği; Eğitim Sen Anadolu Üniversitesi Temsilciliği; Eğitim Sen istanbul 6 No'lu Şube; Eğitim Sen Ankara 5 No'lu Şube; Eğitim Sen İzmir 3 No'lu Şube; Eğitim Sen Mersin Üniversitesi Temsilciliği; Eğitim Sen Ordu Üniversitesi Temsilciliği; Eğitim Sen Tunceli Üniversitesi Temsilciliği; Eğitim Sen Yüzüncü Yıl Üniversitesi Temsilciliği; Eskişehir Eğitim Hakları Derneği; HDK Eğitim Komisyonu; İÜ Demokratik Üniversite Girişimi; İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi; İTÜ Asistan Dayanışması; Kocaeli Üniversitesi Nasıl Bir Üniversite İstiyoruz Platformu; Mülkiyeliler Birliği; ODTÜ Asistan Dayanışması; ODTÜ Mezunlar Derneği; ODTÜ Öğretim Elemanları Derneği; Onurumuzu Savunuyoruz Hareketi; Öğrencime Dokunma; SES İstanbul/Aksaray Şube; SES İstanbul/Anadolu Şube; Sosyal Araştırmalar Vakfı; Sosyal İş İstanbul Şubesi; Sosyoloji Mezunları Derneği; Suyun Ticarileştirilmesine Hayır Platformu; Tutuklu Öğrencilerle Dayanışma Insiyatifi; Türkiye'de Araştırma ve öğretim Özgürlüğü Uluslararası Çalışma Grubu (GİT Türkiye) Üniversite Öğretim Üyeleri Derneği Vakıf Dayanışma.