Kuzey Kore'nin resmi haber ajansı, "orduya ve halka şevk veren" diye nitelediği nükleer bomba denemesini, "ülkenin ve sosyalizmin egemenliğine katkı" ve "barış güvencesi" olarak duyurdu.
Ancak bianet'in Küresel Barış ve Adalet Koalisyonu'ndan (Küresel BAK) Nilüfer Uğur Dalay, "Savaş karşıtlarının Kore'nin nükleer serüvenine taraf olması mümkün değil" diyor. Fakat, yalnızca Kore'nin nükleer silahlarına odaklanılmasının bir çifte standart olduğuna dikkat çekiyor; "Nükleer silahlardan arındırılmış bir dünya için çalışıyoruz. Bunu ancak halklar yapabilir" diyor.
Kuzey Kore'nin nüfusu yaklaşık 24 milyon; 1000 kişiden 40'ı asker. Bu dünyanın en yüksek oranı. Temel ihraç malzemeleri, metal ve madenler, çimento ve tarım ürünleri olan ülkenin toplam üretiminin yüzde 15'i askeri harcamalara gidiyor.
ABD Başkanı Barack Obama, Kuzey Kore'ye karşı uluslararası düzeyde ambargo uygulanmasını sağlayacaklarını, tek taraflı önlemler alacaklarını da açıkladı. IPS'ten Jim Lobe'un haberine göre uluslararası bir yaptırım, Kuzey Kore'nin temel gıda ve yakıt ihtiyacını karşılayan Çin'e bağlı.
Kuzey Kore'nin iki kısa menzilli füzenin ardından dün (25 Mayıs) denediği bomba, Rusya'nın hesabına göre, 1945'te ABD'nin Hiroşima ve Nagazaki'ye attığı bombalarınkine denk. Uluslararası Nükleer Deneme Yasağı Antlaşması Örgütü'ne göreyse, bomba ülkenin 2006'daki denemesinden biraz daha şiddetliydi.
Çin'in de veto hakkıyla içinde bulunduğu Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, denemenin üzerinden 24 saat geçmeden Kore'yi kınama kararı aldı.
Uluslararası Nükleer Silahları Kaldırma Kampanyası (ICAN) "Nükleer silahları kaldırma konusunda ilerleme olmadığı sürece daha çok deneme ve nükleer silah transferi göreceğiz" dedi. Obama nisanda nükleer silahlar için "Soğuk Savaş'ın en tehlikeli mirası" demişti.
"Çin ve ABD nükleer deneme yasağı sözleşmesini onaylasın"
ICAN nükleer denemelerin hiçbirinin kabul edilemez olduğunu vurguladığı açıklamasında, Çin ve ABD'yi nükleer deneme yasağı getiren sözleşmeyi onaylamaya çağırdı. Nükleer denemelerin durmasıyla nükleer silah üretiminin de azalacağını öngören sözleşmenin bağlayıcılık kazanması için nükleer araştırma yapan 44 ülkenin taraf olması gerekiyor. Şimdiye kadar taraf olan ülke sayısıysa 9.
Egemenlik silahları
Uğur Dalay'a göre nükleer silahlar dünyanın yeniden paylaşılmasıyla ilgili korku ve sindirme politikalarının önemli parçalarından. Bu yüzden büyük nükleer silah sahibi ve üreticileri bu silahların kimlerin elinde olacağına karar vermek istiyorlar. Bu nedenle bazı ülkelerin nükleer girişimlerine büyük tepki gelirken, diğerleri görünmez oluyor.
2006'da ABD'deki Bush yönetimi, Hindistan'a 1974'ten beri uyguladığı nükleer ambargoyu kaldırmış ve nükleer alanda stratejik ortaklık anlaşmasını yürürlüğe koymuştu. Ardından Pakistan da benzer bir anlaşma istemişti.
ABD ve Rusya nükleer silahların yüzde 95'ine sahip. Diğer nükleer silah sahibi ülkeler Britanya, Fransa, Çin, Hindistan, Pakistan, İsrail ve Kuzey Kore. (TK)
