Rusya ile Türkiye ilişkilerinin gerilmesine neden olan hava sahası ihlali sonrası Türkiye'den Rusya’ya benzer sorunların yaşanmaması için ortak çalışma grubu kurulması teklifi geldi.
Öte yandan Rusya, IŞİD’le mücadele kapsamında ABD’nin tekliflerini uygulayabileceklerini belirtirken; ABD, Rusya ile yapacakları Suriye konulu toplantılara Türkiye’nin de katılabileceğini açıkladı.
Ortak çalışma grubu önerisi
Hürriyet’ten Nerdun Hacıoğlu’nun haberine göre, Ankara ile bu konuda temasa geçildiğini duyuran Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov, “Rusya’nın Ankara Büyükelçiliği'nde görevli askeri ataşemiz Türkiye Savunma Bakanlığı'nı ziyaret etti. Salı günü öğleden sonra gerçekleşen temasta Türk meslektaşlarıyla görüşen ataşemiz Rusya’nın Suriye’de atacağı adımların benzer krizlere yol açmaması için ortak çalışma grubu kurulması yönünde öneri aldı" dedi.
Söz konusu çalışma grubunun Türk ve Rus savunma bakanlıkları arasında kurulmasının planlandığını belirten Konaşenkov, "Şimdi biz konu üzerinde çalışmalar yapıyoruz” ifadesini kullandı.
“Pentagon’un teklilerini uygulayabiliriz”
Sputnik’te yer alan habere göre Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü Konaşenkov, Pentagon'un Suriye'de IŞİD ile mücadelede koordinasyona yönelik tekliflerini uygulayabileceklerini söyledi.
Rusya Savunma Bakanlığı'nın Pentagon'un önerilerini değerlendirmeye başladığını kaydeden Konaşenkov, "Tekliflerin detayı bugün uzmanlar tarafından masaya yatırılacak. Rus ve ABD'li uzmanlar bir araya gelerek teknik detayları ele alacak" dedi.
Toner: Toplantılara Türkiye de katılabilir
Öte yandan ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Mark Toner, Rusya ve ABD arasındaki koordinasyon toplantılarına Türkiye'nin de katılabileceğini açıkladı.
Toner, Suriye'de olumsuz gelişmelerin önüne geçmek için yapılacak toplantıların Türkiye'nin yer alacağı platformlardan biri olabileceğini kaydetti.
Toner, Türkiye'nin Rusya ile “ikili platform” kapsamında görüşebileceğini de sözlerine ekledi.
Ne olmuştu?
Türkiye - Rusya hava sahası gerilimi
4 Ekim - İhlal açıklaması bir gün sonra
Dışişleri bir Rus savaş uçağının 3 Ekim Cumartesi günü saat 12.08’de Hatay-Yayladağı bölgesinin güneyinde Türkiye Hava Sahası’nı ihlal ettiğini açıkladı. İhlal bir gün sonra sabah erken saatlerinde duyurulmuş oldu.
Dışişleri 3 Ekim’de yaşananları detaylandırdı: Suriye sınırında devriye görevi yapan iki Türk F-16’sı, Rus uçağının hava sahasını terketmesi için önleme manevrası yapmıştı. Önleme sonrası Rus uçağı Suriye’ye döndü.
NATO konseyi toplandı
İhlal nedeniyle toplanan NATO Konseyi toplandı. Toplantı sonrası Rusya’nın Türkiye hava sahasını bir değil, iki kez ihlal ettiği açıklandı. NAT açıklamasına göre bir Rus SU-30 uçağı 3 Ekim Cumartesi, bir SU-24 uçağının da 4 Ekim Pazar günü Türkiye hava sahasını ihlal etmişti.
Dışişleri devrede
Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov, Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı. Müsteşar Vekili Büyükelçi Ahmet Muhtar Gün, Rus Büyükelçi’ye Türkiye’nin “kuvvetli protestosunu” sözlü olarak iletti.
Dışişleri Bakanı Feridun Sinirlioğlu da, Rus mevkidaşı Sergey Lavrov’u telefonla arayarak, Türkiye’nin tepkisini bakan düzeyinde tekrarladı. Sinirlioğlu ayrıca ABD, İngiltere, Fransa, İtalya Dışişleri Bakanlarıyla da durumu değerlendiren telefon görüşmeleri yaptı.
Rusya: Navigasyon hatası
Rusya ise Moskova’daki Türk Askeri Ataşeliği’ne, 3 Ekim’deki ihlali yapan uçağın pilotunun, navigasyon hatası sonucu yanlışlıkla Türkiye hava sahasına girdiği ve hatasını anladıktan sonra hemen Suriye içine geri döndüğü bildiriminde bulundu.
Genelkurmay: Milliyeti tespit edilemeyen MIG-29
Genelkurmay, 4 Ekim’de hudut boyunca uçan 10 Türk F-16’sından ikisinin milliyeti tespit edilemeyen MIG-29 uçağı tarafından toplam 5 dakika 40 saniye süre ile radar kilidini muhafaza ederek taciz edildiğini duyurdu.
5 Ekim - ABD ve Rusya'dan açıklamalar
Değişen angajman kurallarıTürkiye angajman kurallarını RF 4 keşif uçağının Suriye tarafından 22 Haziran 2012'de düşürülmesi sonrası değiştirmişti. Yeni angajman kurallarına göre Türkiye, hava, deniz ve karada Suriye tarafından bir ihlal durumunda misliyle karşılık veriyor Türk savaş uçakları, 16 Eylül 2013'te bir Suriye helikopterini, 23 Mart 2014'te ve 16 Mayıs 2015'te de iki Suriye savaş uçağını, Türkiye hava sahasını ihlal ettikleri gerekçesiyle düşürdü. Türkiye, 3 ve 4 Ekim'de yapılan hava ihlallerine karşı angajman kurallarını uygulamadı. Suriye için uygulanan angajman kuralları uçakların Rusya Hava Kuvvetlerine ait olması nedeniyle uygulanmadığı belirtiliyor. |
Kerry: Türkiye vurabilirdi
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry: "Türkiye, hakları doğrultusunda karşılık vererek bu uçağı düşürebilirdi. Bu tam da bizim daha önceden uyardığımız bir konu" dedi.
Kremlin: İkili ilişkileri zedelemez
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in basın danışmanı Dimitri Peskov, Kremlin’de düzenlediği günlük basın brifinginde: “Türkiye ile aramızdaki ilişki çok yönlü ve geniş alanları kapsıyor. Adı geçen uçak vukuatıyla ilgili Ankara’daki büyükelçimiz gerçekten Türk Dışişleri Bakanlığı’na çağrılmıştır. Ancak biz bu olayın ikili ilişkileri zedelemeyeceğini düşünüyoruz. Ankara’nın bize verdiği notada birtakım veriler sıralanmakta. Biz bu verileri inceledikten sonra Türkiye’ye daha detaylı yanıt vereceğiz” dedi.
6 Ekim - NATO, Erdoğan, Rusya Savunma bakanlığı
NATO: Kaza değil
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rus uçaklarının Türk hava sahasını ihlal ettiği olayların, "kaza" olmadığını söyledi.
Rusya: Operasyon çarpıtılıyor
Rusya NATO Büyükelçisi Aleksandr Gruşko, bu açıklamaya yanıt olarak NATO'nun, "yanlışlıkla yapılan ihlalleri", Rusya'nın Suriye'deki operasyonlarını çarptırmak için kullandığını öne sürdü.
Erdoğan: Rusya, Türkiye'yi kaybederse
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Belçika'da konuştu: "NATO’nun da sert bir ültimatomu oldu. Buna sabretmemiz mümkün değil. Rusya’yla ilişkilerimiz ortadadır. Ama bizi kaybederler. Rusya Türkiye'yi kaybederse çok şey kaybeder". (HK/EKN)
