* Fotoğraf: Wikimedia Commons
Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin Rusya'dan deniz yoluyla taşınan petrole 60 dolar tavan fiyat uygulaması bugün (5 Aralık) yürürlüğe girdi.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, başkent Moskova'da basın mensuplarına yaptığı açıklamada tavan fiyat uygulaması hakkında konuştu.
Kararın, küresel enerji piyasalarını olumsuz yönde etkileyeceğini kaydeden Peskov, "Rusya ekonomisi, özel askeri operasyonun tüm gereksinimlerini karşılayabilecek kapasiteye sahiptir" dedi:
"Ancak bu adımlar [tavan fiyat uygulaması], küresel enerji piyasasını istikrarsızlaştırması açısından kesinlikle bir etki yaratacaktır."
"Bir karar hazırlanıyor"
Rusya'nın söz konusu tavan fiyat uygulamasına bir yanıt verip vermeyeceğine ilişkin soruyu da yanıtlayan Peskov, "Bir karar hazırlanıyor. Herhangi bir tavan fiyatı tanımayacağımız açıktır" dedi.
Peskov, yaptırımların Rusya'da çeşitli sorunlar yarattığını ancak bu sorunların "kritik" olmadığını söyledi:
"Uzmanlar, Rusya ekonomisinin bu koşullara uyum sürecini görüyorlar, bunu inkar etmek profesyonelce bir yaklaşım olmaz.
"Yaptırımların Avrupa ülkelerine verdiği zarar konusunda sessiz kalmak da profesyonel bir yaklaşım olmayacaktır."
Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak da dün yaptığı açıklamada, tavan fiyat uygulayan ülkelere petrol ve petrol ürünleri satmayacaklarını ifade etmiş, "Tavan fiyat araçlarının kullanımını yasaklayacak mekanizmalar üzerinde çalışıyoruz" demişti.
Tavan fiyat uygulaması nedir?
AB ülkelerinin Mayıs 2022'de üzerinde anlaşmaya vardığı söz konusu tavan fiyat uygulaması, Rusya'dan deniz yoluyla taşınan petrole varil başına 60 dolar tavan fiyat uygulanmasını öngörüyor.
Böylece, Rusya petrolünün üçüncü ülkelere belirlenen fiyattan daha yüksek bir seviyede satılması durumunda, G7 ve AB ülkelerindeki şirketler bu petrole nakliye, sigorta ve aracılık gibi çeşitli hizmetleri sunamayacak.
Bu hizmetlerin sağlanabilmesi için Rusya petrolünün tavan fiyatın altında işlem görmesi gerekecek.
Rusya petrolüne 60 dolar tavan fiyata ilave olarak yeni bir fiyat sınırlama mekanizması kurulması da söz konusu.
Bu mekanizma, Rusya petrolüne tavan fiyatın dünya piyasasındaki fiyatların yüzde 5 altında tutulmasını sağlayacak.
Rusya petrolüne uygulanan tavan fiyat 2 ayda bir yeniden değerlendirecek.
Ne olmuştu?
AB ülkeleri 2 Aralık'ta, Rusya'dan deniz yoluyla taşınan petrole varil başına 60 dolar tavan fiyat uygulanmasında anlaşmaya varmıştı.
G7 ve AB ülkeleri aynı zamanda 5 Aralık'tan itibaren Rusya'dan deniz yoluyla taşınan petrole ithalat yasağı uygulamaya başladı.
AB ülkelerinin Rusya petrolüne tavan fiyat uygulaması haziran ayında kabul ettiği altıncı yaptırım paketi kapsamında, paketin ön gördüğü geçiş sürecinin 5 Aralık'ta sona ermesiyle uygulamaya girdi.
AB'nin altıncı yaptırım paketinde Rusya'dan ham petrol tedarikinin ve rafine ürün tedarikinin aşamalı olarak kaldırılması yer alıyordu.
AB üyesi ülkeler petrol yasağı konusunda yoğun müzakereler yürüttü. Paket, en son Rusya'dan tankerlerle petrol alımını kapsaması, boru hatlarının yaptırım dışında tutulması yönünde revize edildi. Söz konusu revizyonun ardından yaptırım paketinde uzlaşmaya varılmış oldu.
AB ülkeleri, anlaşma sağlayabilmek için Rusya'dan Avrupa'ya petrol taşıyan Druzhba boru hattını yaptırımlardan muaf tuttu.
AB'nin Rusya'dan petrol ithalatının 3'te 2'sini deniz yoluyla, 3'te 1'i de boru hattıyla yapıyordu. Savaş öncesinde AB, tükettiği petrolün yaklaşık yüzde 25'ini Rusya'dan ithal ediyordu. Yaptırımla, AB'nin Rusya'dan petrol ithalatının yüzde 90'ına son verilmiş oldu. (SD)
